Droogte remde akkerbouwteelten maar sloopte ze niet

Met meer belangstelling dan anders vanwege de droogte nemen we kennis van de ‘Agrometeorologische berichten’. Daarin beschrijven KMI, VITO, Universiteit van Luik en het Waalse landbouwonderzoeksinstituut CRA-W welke invloed het weer heeft op de gewasgroei. Ondanks de regenbuien van de voorbije dagen blijft het op veel plaatsen erg droog. Het vochtgehalte in de bodem is dan ook uitzonderlijk laag. Zo had wintertarwe tussen 1 mei en 20 juni vijf keer minder vocht beschikbaar dan optimaal is voor de groei. Enkel in 2011 was dat nog minder. Plaatselijke catastrofen niet te na gesproken, lijkt de impact van de droogte op basis van de satellietbeelden mee te vallen voor de groei van akkerbouwgewassen.

Tijdens het voorjaar viel er abnormaal weinig neerslag en waren de temperaturen abnormaal hoog volgens het KMI. Het voorjaar van 2017 was het vierde warmste en vijfde droogste voorjaar sinds 1981. Checken we de ‘Agrometeorologische berichten’ op de neerslag die er viel van 1 april tot 20 juni, een belangrijke periode voor de gewasgroei, dan zien we voor het ganse land een neerslagtekort. In Henegouwen en in delen van Oost- en West-Vlaanderen viel slechts 45 procent van de gemiddelde hoeveelheid neerslag. Sinds het begin van het jaar heeft het vaak meerdere weken na elkaar niet of nauwelijks geregend.

Om te weten wat de impact van de droogte is op landbouw kijken KMI, VITO, Universiteit Luik en CRA-W naar het bodemvochtgehalte in de wortelzone. “Dat was in het voorjaar 2017 op zijn minst atypisch te noemen”, klinkt het. Wintertarwe wordt als voorbeeld gegeven want het gewas had tussen 1 mei en 20 juni minder dan 20 procent van het benodigde bodemvocht ter beschikking. Het tekort aan water belemmert de groei en ontwikkeling van gewassen die in deze periode van het jaar een grote vochtbehoefte hebben (wintergranen), en ook de voorjaarsteelten die neerslag nodig hebben voor een goede opkomst.

In maart en april lag de vegetatie-index die gebaseerd is op satellietbeelden overal nog ruim boven de gemiddelde waarde. Vanwege de droogte werd het verschil in mei en juni kleiner. In de zones met de grootste neerslagtekorten zakte de index weg onder het gemiddelde. Echte schade door de droogte kon op 20 juni nog niet vastgesteld worden aan de hand van de Proba-V satellietbeelden, maar zelfs vanuit de ruimte is duidelijk dat de gewasgroei de voorbije maanden flink afgeremd werd door de droogte.

Via de webapplicatie WatchITgrow is het mogelijk om meer gedetailleerde satellietgegevens (pixels van 10 meter) en weersgegevens op te vragen voor individuele percelen. Deze applicatie is gratis beschikbaar na registratie.