Doha-ronde loopt nu ook vertraging op door EK voetbal

Zwitserland en Oostenrijk organiseren samen Euro 2008. De eerste wedstrijd van het EK voetbal vindt plaats op zaterdag 7 juni in Genève, waar het hoofdkwartier van de WTO is gevestigd. Net in die periode zouden de ministers van Handel van de 152 lidstaten er de politieke knopen moeten doorhakken voor de liberalisering van de wereldhandel. Maar omdat voetbalfans vrijwel alle hotelkamers hebben geboekt, komen de ministers pas in juli samen.

De tijd dringt nochtans. Pas als de politieke knopen zijn doorgehakt, kan het akkoord juridisch worden uitgewerkt. Het is van cruciaal belang dat dat nog dit jaar gebeurt, omdat de Verenigde Staten in januari van president en regering wisselen. Als een akkoord voor die datum niet volledig rond is, ligt alles weer open. Het zou dan minstens een jaar duren voor er opnieuw een kans is op een akkoord.

Tot voor kort was het de bedoeling de ministers vanaf 19 mei te laten vergaderen in Genève. Op technisch niveau waren enkele doorbraken gerealiseerd en waren de voorbereidende werkzaamheden voldoende gevorderd. Intussen is echter een nieuw meningsverschil opgedoken. De belangrijkste WTO-lidstaten hadden onderling een akkoord bereikt over de zogenaamde gevoelige producten in het hoofdstuk landbouw. Voor die gevoelige producten komt er een uitzondering op de verregaande liberalisering van het landbouwbeleid. De vraag is hoeveel gevoelige producten toegelaten zijn, en hoever de liberalisering in die categorie gaat. Voor Europa is rundvlees het gevoeligste product. Als de algemene liberalisering zou gelden voor de rundveehouderij in Europa, wordt die in enkele jaren weggevaagd.

De grote WTO-lidstaten, waaronder de VS, de EU, Brazilië, India, overleggen dezer dagen volop over de inhoud van hun akkoord. Zodra ze dat akkoord hebben bereikt, kunnen de voorzitters van de werkgroepen landbouw en industriële goederen nieuwe ontwerpteksten schrijven. Die nieuwe teksten zijn er wellicht in de tweede week van mei. Vanaf 19 mei zou dan kunnen worden worden onderhandeld op het niveau van topambtenaren en -diplomaten. Die hebben minstens een paar weken nodig.

De slaagkansen van een ministerconferentie hangen niet alleen af van de voorbereiding in de dossiers landbouw en industriële goederen, maar ook van een aparte ministerconferentie over diensten. In de liberalisering van de handel in diensten is tot nog toe, tot ergernis van de Europese Unie, weinig vordering geboekt. De bedoeling is tijdens de gewone ministerconferentie een parallelle conferentie te houden waarin alle WTO-lidstaten beloftes doen over de vrijmaking van hun markten.

De diplomaten die dit voorbereiden, praten nu vooral over de mogelijkheid om in andere landen te werken. Vooral India wil gekwalificeerd personeel kunnen uitzenden. Waarnemers merken op dat India op dit moment het meest dwarsligt in landbouw en industriële goederen.(KS)