Derde convenant voor duurzame visserij ondertekend
Vlaams minister voor Visserij Hilde Crevits (CD&V), de Rederscentrale, Natuurpunt, ILVO, het Departement Landbouw en Visserij en de provincie West-Vlaanderen hebben in Oostende het derde Vlaamse convenant voor duurzame visserij 2021-2025 ondertekend. Het convenant moet vissers aansporen om milieumaatregelen te nemen, zoals het verminderen van het brandstofverbruik.
De zes partners engageren zich om werk te maken van duurzame, kwalitatieve en verse lokale vis en dragen hiermee bij aan de doelstellingen van de Europese Green Deal. De ambities van het nieuwe convenant situeren zich op drie verschillende niveaus: het beschermen van de natuurlijke en maatschappelijke omgeving, het produceren en verwerken aan wal van de visvangst op zee, en het consumeren en communiceren richting consument. “Onze vissers staan in voor kwalitatieve vis van aan boord tot op ons bord”, zegt Vlaams minister Hilde Crevits.
Duurzaamheid is het sleutelwoord. “Niet alleen op het vlak van visvangst en goede arbeidsomstandigheden voor de bemanning maar ook rond het correct informeren van de consument”, aldus Crevits. “Met dit derde convenant, bewandelen we deze weg de volgende jaren verder. Vissers en natuurbeschermers gaan in dialoog om de kennis over de ecosystemen op zee te verhogen. Vissers verzamelen data op zee voor wetenschappelijk onderzoek, waarna wetenschappers deze kunnen verwerken tot heldere aanbevelingen voor de vissers. Zo kan onze Vlaamse visserij verder duurzaam evolueren en de consument verse vis garanderen die hoog scoort op vlak van kwaliteit mét respect voor het biologische milieu op zee.”
Duidelijk signaal
Vandaag ondertekenden de verschillende partners voor de derde keer het maatschappelijk convenant voor een duurzame visserij. “De vorige convenanten resulteerden in een duurzaamheidserkenning voor de inspanningen die onze vissers leveren”, zegt Crevits. “Vandaag geven we het startschot om te garanderen dat de ‘Visserij Verduurzaamt’-vis die op het bord van de consument belandt, alle duurzaamheidsnormen respecteert. De centrale boodschap van het convenant “Op koers naar duurzaamheid 2021-2025” wordt deze keer visueel voorgesteld door een kompas, een duidelijk signaal dat dit convenant koers zet richting een duurzame Vlaamse visserij.”
(Nog) niet iedereen mee
Van de 65 vaartuigen stappen er 54 mee in het verhaal, wat aantoont dat veel vissers zich achter het convenant scharen. “Bijna iedereen doet mee. Het liefst zouden we de 10 achterblijvers er ook nog bij hebben, maar we kunnen ze natuurlijk niet verplichten”, vertelt Hans Polet, wetenschappelijk directeur van het ILVO. “We zijn dus met meer dan 50 vaartuigen die in de eerste ronde van het convenant een voldoende hoge score gehaald hebben, vanwege de inspanningen die ze al gedaan hebben. En die hebben zich nu geëngageerd om effectief verder te verduurzamen.”
Concreet betekent dit dat ze hun brandstofverbruik zullen verminderen en er veel bewuster mee zullen omspringen. “Dat is een uitdaging”, duidt Polet. “Het brandstofverbruik blijft gewoon te hoog. Ze doen ook inspanningen om de bijvangst van kleine vissen te verminderen en om het vistuig te verlichten, zodanig dat er minder bodemberoering is want dat blijft momenteel een probleem. Al hebben we nieuwe technologie om daar stappen vooruit te zetten.”
Maar het gaat nog veel verder dan dat. “Ook de veiligheid aan boord en de bijhorende goede werkomstandigheden spelen een grote rol”, aldus Polet. “Daarnaast mag de rendabiliteit van het vissen niet in gedrang komen. Dat betekent dat je marge hebt om te investeren in duurzaamheid.”
Hamvraag blijft natuurlijk of dit project daadwerkelijk een milieu-impact heeft. “Dat is eigenlijk moeilijk in zee te meten, want daarvoor is onze vloot en dus ook de gezamenlijke impact te klein”, zegt Polet. “We zien toch een bewustwording bij de vissers en dat vinden we op zich al een belangrijke stap.”
Eén van de vissers die meestapt in het verhaal is Peter Thysebaerdt, die al sinds zijn 15de op zee gaat. Het convenant werd bezegeld op zijn schip, waar hij de ondertekenaars ook een rondleiding gaf langs alle investeringen en vernieuwingen. Het hele duurzaamheidsverhaal overtuigde hem om de nodige investeringen te doen in een milieuvriendelijk vaartuig. “Het visruim is volledig vervaardigd uit roestvrij staal en is volledig in orde met de nieuwe regels”, vertelt de schipper. “We kozen voor een heel energiezuinige motor en hebben ondertussen ook een volledige rompstudie gemaakt om het schip met minder weerstand te laten varen.” Verder kan Thysebaerdt ook met twee verschillende vistuigen vissen en maakt hij gebruik van zeer selectieve netten, waarmee hij op schol, kreeft en inktvis vist. “En als je investeert moet je zorgen dat het in orde is, en dat heb ik gedaan.”
Valduvis
Met de twee afgelopen convenanten werden al tal van innovatieve projecten opgezet zoals het project ‘Valduvis’, wat staat voor Valorisatie van Duurzaam Gevangen Vis. De consument kiest steeds bewuster voor duurzame voedingsproducten. Om hieraan te beantwoorden, werd in juni 2018 de
‘Visserij Verduurzaamt’-erkenning gelanceerd op de veilklok in alle Belgische veilingen. Deze erkenning krijgen rederijen die voldoende inspanningen leveren op vlak van duurzaamheid. Het is gebaseerd op objectieve en wetenschappelijk duurzaamheidscriteria door een onderzoeksteam van het ILVO.
Wegens grote interesse vanuit de handel werden verdere stappen gezet om het bestaande erkenningssysteem uit te breiden en eveneens op de markt te gebruiken. Het gaat hier zowel om de eerste aankoper, de verwerker, de loonwerker, de onderaannemer en andere tussenpersonen op de weg tussen eerste verkooppunt en consument. Indien ze volgens een audit voldoen aan alle bepalingen dan krijgen ook ze een certificaat voor één jaar. De eerste audits werden ondertussen met succes afgerond en de eerste certificaten werden dan ook aan de ‘Visserij Verduurzaamt’-erkende marktdeelnemers uitgereikt.
We geven het startschot om te garanderen dat de ‘Visserij Verduurzaamt’-vis die op het bord van de consument belandt, alle duurzaamheidsnormen respecteert
Beter imago
Momenteel zijn er een 14-tal bedrijven gecertificeerd, waaronder een aantal visgroothandelaren, supermarkten, viswinkels en sinds enkele dagen ook het restaurant Storm. “We zijn tevreden met deze mooie resultaten van het project Visserij Verduurzaamt en het nieuwe Convenant”, zegt Sander Meyns van de Rederscentrale. “Bijna exact 10 jaar geleden werd onze visserijsector al geconfronteerd met heel wat uitdagingen en hebben we samen beslist om in te zetten om duurzaam gevangen vis en het verbeteren van het imago van de visserijsector via het Convenant ‘voor een duurzame visserij.’ Want de Vlaamse visserij wilde stappen zetten om de ecologische impact op het marien milieu te minimaliseren. Maar er bestond anno 2011 geen manier om de duurzaamheid te evalueren die rekening hield met de specifieke eigenschappen van de Belgische visserijsector. Uit deze context is het Convenant ontstaan, met als hoofddoel de transitie naar een duurzame visserij, waarbij de duurzaamheidskenmerken van de vissersvloot moeten herkend en erkend worden.”
ILVO heeft in dit traject intensief samengewerkt met de sector, Natuurpunt en de overheid. “We vonden dit een zeer positieve ervaring die effectieve vooruitgang brengt”, zegt Hans Polet. “Het gaat dikwijls traag maar de vooruitgang is merkbaar en de reders en vissers worden stelselmatig bewust van de nood tot verduurzamen. We zijn ervan overtuigd dat samenwerking dé weg vooruit is en veel beter is dan top-down beleidsbeslissingen.” De ILVO-directeur benadrukt dat het project nog zal worden bijgestuurd. “Ondertussen hebben we al enkele jaren ervaring met de methode en hebben we ook tekortkomingen vastgesteld. Die worden dit jaar aangepakt en de indicatoren zullen aangepast en aangevuld worden. We zijn van plan om 2022 aan te vatten met een update van de methode en een betere en efficiëntere beoordeling en verduurzaming.”
Meer info op de websites van Visserij Verduurzaamt en Lekker van bij Ons.
Bron: Matthias Vanheerentals
