Demir geeft omgevingsvergunning voor grootste zalmkwekerij van Europa, GAIA in beroep

De provincie West-Vlaanderen zag de Noren graag afkomen met hun plannen om in Oostende de grootste zalmkwekerij van Europa te bouwen. Columbi Salmon zou er 12.000 ton zalm per jaar willen kweken. Maar niet iedereen zag de grote zalmkwekerij graag neerstrijken in de havenstad waardoor enkele bezwaarschriften volgden bij de vergunningsaanvraag. In december 2022 keurde de provincie uiteindelijk de omgevingsvergunning goed, waarop beroep werd aangetekend door omwonenden en diverse organisaties waaronder Climaxi, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace Belgium, Natuurpunt, WWF België en GAIA. Hierdoor kwam het dossier terecht op Vlaams niveau, bij het kabinet van Demir. Maar minister Demir volgde het oordeel van de provincie West-Vlaanderen, en keurde de vergunning goed.

Beroep

Maar dat is niet naar zin van GAIA. De dierenrechtenorganisatie tekent beroep aan bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. "Wij hebben kennis genomen van de beslissing van de Vlaamse minister van Omgeving, maar zijn het om meerdere redenen oneens dat de omgevingsvergunning werd verleend”, meldt GAIA. “Een van de speerpunten van onze beroepsargumenten stelde dat de zalmkwekerij niet duurzaam is, terwijl hierop nauwelijks is ingegaan in de beslissing. Daarnaast zijn wij onder meer van oordeel dat het bedrijf ook bestemmingsmatig niet thuishoort in een zone voor zeehavengebonden en zeehavengerelateerde activiteiten.”

Bond Beter Leefmilieu (BBL) tekent vooralsnog geen beroep in, maar betreurt eveneens de beslissing van Demir. "Voor de grootste Europese zalmkwekerij op het land zou men toch mogen verwachten dat men goed doorrekent wat de te verwachten effecten zijn op het leefmilieu. Dat is hier te weinig gebeurd: de vergunningsaanvraag had geen milieueffectenrapport. Het is straf dat dat er onzekerheid toegelaten wordt bij een project dat 12.000 ton zalm per jaar plant te slachten”, aldus Heleen De Smet, beleidsmedewerker landbouw en voeding bij BBL.

"Hoort wel degelijk thuis in haven"

Naast de kwekerij betreft de aanvraag ook een aquacultuur op land, via een RAS-faciliteit (Recirculating Aquaculture System). “De beroepsindieners riepen onder meer het welzijn van de zalmen in als tegenargument, net als de vraag of dergelijke activiteit wel thuishoort in de haven. In Vlaanderen kan het criterium van welzijn van zalmen evenwel niet als beoordelingsgrond in rekening worden gebracht bij omgevingsvergunningen”, meldt het kabinet Demir.

Volgens het kabinet is de kwekerij in Oostende in overeenstemming met de geldende stedenbouwkundige voorschriften. Onder meer het schepencollege van Oostende en het Team Omgevingseffecten verleende een gunstig advies.

“Het is mijn rol om aanvragen af te toetsen ten aanzien van de stedenbouwkundige voorschriften en de milieuimpact”, zegt Demir. “Op dat vlak is de aanvraag ook volgens alle adviesinstanties in overeenstemming, mits het opleggen van strikte voorwaarden. Dat laatste doen we dan ook. Zo zullen er ook bijkomende strikte lozingsnormen gelden voor afvalwater en moeten maatregelen genomen worden om het risico op bodemverontreiniging te beperken.”

Grootheidswaanzin

Voor Gaia is naast milieu ook dierenwelzijn een argument. "Concreet worden 36 zalmen opeengepakt per kubieke meter. Dat is onaanvaardbaar voor zalmen, migrerende vissen die normaal al zwemmend tot 4.000 kilometer afleggen. Dit project illustreert de realiteit van hyperintensieve aquacultuur: doorgeschoten grootheidswaanzin, die dwars van maatschappelijk belangrijke normen en waarden rond dierenwelzijn en echte duurzaamheid, geen grenzen kent", zegt de voorzitter van GAIA, Michel Vandenbosch.

"Het bedrijf beantwoordt aan alle geldende normen", reageert Dirk Declerck, CEO van de haven aan VRT NWS. "Ze gaan zelfs nog een stuk verder op een aantal domeinen. Op het vlak van milieu en dierenwelzijn streven ze de hoogst mogelijke normen na. Het gaat ook om een investering van 450 miljoen euro. Dat brengt 200 tewerkstellingsplaatsen met zich mee."

Het is nu aan de Raad voor Vergunningsbetwistingen om te oordelen of de Noren in Oostende hun kwekerij zullen mogen bouwen of niet.