"Composteerbare verpakking wordt zwaarst belast"

De invoering van de CO2-taks op verpakkingen stuit op felle kritiek van zowel de milieubeweging als de industrie. Maar de producenten van composteerbare bioverpakking worden eigenlijk nog het hardst getroffen. "Bij een gebrek aan een wettelijke omschrijving wordt op bioverpakking nu al de hoogste FostPlusbijdrage geheven, een absurde situatie", zegt Dirk Wens van de beroepsfederatie Belgian Bio Packaging (BBP).

De introductie van composteerbare verpakkingsfolie, bekertjes en schaaltjes wordt door grote distributieketens als Carrefour, Fnac en Colruyt al jaren met succes verkocht. En terecht, zo blijkt het. De productie van bioverpakking kost tot dertig procent minder energie en het eindproduct kan verwerkt worden als gft- of groenafval. Bovendien is de basisgrondstof plantaardig waardoor er zelfs bij verbranding geen extra CO2 vrijkomt.

De werkelijkheid is een stuk complexer. "Voor de bioschaaltjes uit suikerrietvezel is er geen probleem. Die worden als papierafval beschouwd omdat je ze thuis zelf op de composthoop kan werpen", legt Dirk Wens uit. "Het probleem zit bij de zogenaamde biopolymeren. Dat zijn plastics die gemaakt zijn van maïs- of aardappelzetmeel en die in een industriële composteerinstallatie moeten verwerkt worden. Zo lang er geen wettelijke omschrijving bestaat van bioverpakking, behandelt inzamelaar FostPlus dat afval als niet recycleerbare plastic. Dat betekent dat de milieubijdrage die erop wordt geheven zowat twintigmaal hoger ligt dan die voor papier en karton".

En die bijdrage wordt uiteindelijk doorgerekend aan de consument. Hetzelfde dreigt er nu te gebeuren met die nieuwe CO2-taks. "De regering belooft een vrijstelling voor 'biologisch afbreekbare verpakkingen'. Maar bij een gebrek aan een wettelijke definitie vrees ik dat daar weer niets van in huis komt", zegt Dirk Wens. "Minister van Leefmilieu Tobback werkt naar verluid aan zo'n wetsontwerp, maar wij wachten nog altijd op de indiening daarvan".

In de grootdistributie vertegenwoordigen bioverpakkingen momenteel één procent van de totale markt. Tegen 2015 wil de BBP 15 procent van alle conventionele plastics door bioplastics vervangen. Alleen moeten er dan eerst nog een aantal praktische hindernissen worden opgeruimd. In de meeste grote verwerkingsinstallaties voor gft-afval wordt de bioplastic er samen met de fossiele plastic uitgefilterd en verbrand. En het composteren van bioverpakking eist ook hogere temperaturen dan gewoon gft-afval. "Dat euvel kan verholpen worden. Momenteel zijn er in ons land al twee verwerkingsinstallaties die zijn aangepast om bioverpakking te verwerken", argumenteert Wens.

Toch blijft afvalstoffenmaatschappij OVAM bij haar verbod om bioverpakking in de gft-zak te stoppen. "Voor de consument is het momenteel heel moeilijk om het onderscheid te maken tussen gewone plastic en bioplastic", legt Karin De Beule van OVAM uit. "Er moet eerst een duidelijk herkenningslogo komen. Anders riskeren we dat de mensen al hun plastic bij het gft-afval stoppen. En dan zijn we nog veel verder van huis".(GL)