Brouns pleit voor vergunningsvrijstelling voor pocketvergisters
ReportageVlaams minister van Landbouw en Omgeving Jo Brouns (cd&v) wil landbouwers die investeren in pocketvergisting vrijstellen van de vergunningsplicht. Hij kondigde dit aan tijdens de plechtige opening van de 400ste mestvergister van het Vlaamse technologiebedrijf Biolectric bij melkveehouder Joachim De Ruyck in Kruisem. “Verduurzamen lukt niet zonder innovatie”, aldus Brouns. Hij wil de kwestie binnenkort bespreken in de Vlaamse regering.
Biolectric vierde donderdag de plaatsing van zijn 400ste pocketvergister. Het bedrijf is in 2011 opgericht en maakte een kickstart in Vlaanderen met de verkoop van 50 machines de eerste vier jaar. Daarna daalde de verkoop tot maximaal 2 per jaar en realiseerde de fabrikant, die in Temse 65 man op de loonlijst heeft staan, de meeste omzet uit de export.
Moeizame vergunningsprocedures als obstakel
Reden voor die daling? Momenteel is het verkrijgen van een vergunning voor een pocketvergister een complexe en tijdrovende procedure. “Als je voor één onderdeel van je bedrijf een vergunning aanvraagt, wordt je hele onderneming doorgelicht”, zegt melkveehouder Joachim De Ruyck. “Ik had het geluk dat mijn impactscore met 0,03 procent laag genoeg was, waardoor ik de pocketvergister kon plaatsen.” De Ruyck runt een melkveebedrijf met ongeveer 60 koeien en wil uitbreiden naar 105 melkkoeien, zodat de installatie op volle capaciteit kan draaien.
Volgens Biolectric-oprichter en CEO Philippe Jans loopt Vlaanderen achter op andere markten door de vergunningsplicht. “Meer dan 90 procent van onze pocketvergisters gaat naar het buitenland. De vergunningverlening verloopt erg moeizaam in Vlaanderen, waardoor we hier nauwelijks kunnen verkopen.” Hij verwacht dat een vergunningsvrijstelling op korte termijn minstens 50 extra bestellingen van Vlaamse boeren zou opleveren.
Wat is een pocketvergister?
Een pocketvergister zet mest om in energie en is geschikt met bedrijven met minstens 60 melkkoeien of varkens. De mest wordt elk uur naar de vergister gepompt, waar een biologisch proces biogas produceert. Dit biogas drijft een motor aan die elektriciteit en warmte opwekt. “Met alle installaties verspreid over Europa, wekken we jaarlijks zo’n 105.600 megawattuur op”, vertelt Jans. “Daarnaast reduceren we ongeveer 150.000 ton CO2-uitstoot uit mest.”
Volgens een studie van de Universiteit van Wageningen kan pocketvergisting tot 82 procent van de broeikasgassen uit mest verminderen. Het methaan dat normaal in de atmosfeer zou belanden, wordt opgevangen en omgezet in energie. Overtollige elektriciteit kan op het net worden geïnjecteerd of overgekocht. “Ik heb buren die al kandidaat zijn om mijn overschot aan energie over te nemen”, zegt De Ruyck.
De pocketvergister vermindert ook de nood aan kunstmest. “De stikstof in vergiste mest is beter opneembaar voor de gewassen, waardoor we meer eiwit uit onze graskuil kunnen halen met minder gewasbeschermingsmiddelen”, legt De Ruyck uit. Daarnaast gebruikt hij de dikke fractie van het digestaat als strooisel voor zijn koeien, wat het dierenwelzijn ten goede komt.
Klimaatdoelen
Volgens het Vlaams Energie- en Klimaatplan moet de landbouwsector tegen 2030 zijn broeikasgasuitstoot met 30 procent verminderen. “Dit kan deels worden gerealiseerd met 582 tot 726 kleinschalige vergisters. Onze installaties kunnen 10 procent van deze reductiedoelstelling voor de landbouw realiseren”, stelt Jans.
Brouns ziet in pocketvergisting een belangrijke stap in de verduurzaming van de landbouwsector. “Het vergunningenbeleid moet innovatieve technieken ondersteunen en niet tegenwerken”, zegt hij. Hij zoekt steun bij onder andere minister van Energie Melissa Depraetere (Vooruit) om een vergunningsvrijstelling door te voeren. Dit zou betekenen dat landbouwers een pocketvergister kunnen plaatsen zonder een omgevingsvergunning aan te vragen of hun bestaande vergunning te herzien. Eerder sprak de landbouwminister al zijn vertrouwen uit in de Lely Sphere en plaatste dit stalsysteem op de AER-lijst, goed voor een reductiepotentieel van 77 procent.
Ook Boerenbond-voorzitter Lode Ceyssens juicht het initiatief voor de vergunningvrijstelling toe. “Met een biovergister sla je drie vliegen in één klap: je wekt duurzame energie op, vermindert de klimaatimpact van je bedrijf en sluit de nutriëntenkringloop.” Hij pleit daarnaast voor erkenning van renure, een kunstmestvervanger die vrijkomt door een stikstofstripper-scrubber achter de biovergister te plaatsen.
Toekomstige ontwikkelingen
Voor Biolectric is de 400ste installatie een symbolische mijlpaal, maar CEO Jans hoopt dat de binnenlandse markt nu eindelijk zal openbloeien. “Als de vergunningsvrijstelling er komt, betekent dat niet alleen meer pocketvergisters in Vlaanderen, maar ook een boost voor onze productie en werkgelegenheid.”
Ondertussen kijkt melkveehouder De Ruyck uit naar de volledige elektrificatie van zijn bedrijf. “Met de opgewekte stroom wil ik mijn melkkoeltank, mestrobot en andere machines laten draaien. Dat vermindert onze CO2-uitstoot en zorgt voor minder geluidsoverlast.”
De beslissing over de vergunningsvrijstelling ligt nu bij de Vlaamse regering. Als het aan Brouns ligt, komt die er zo snel mogelijk.
