Brits regeringsrapport kraakt Europees landbouwbeleid

Volgens Brown zal dit voorstel de WTO-onderhandelingen in Hongkong, die binnen 10 dagen van start gaan, een nieuwe impuls geven. Dat Brown, weliswaar in samenwerking met landbouwminister Margaret Beckett, zijn rapport van 76 pagina's nu publiek maakt, is opmerkelijk. Ongetwijfeld zal het op de onderhandelingen over de meerjarenbegroting wegen. EU-landbouwcommissaris Mariann Fischer Boel reageerde onmiddellijk en weinig enthousiast: "Dit is niet het moment om over de hervorming van het EU-landbouwbeleid te praten". "Het rapport van Brown", aldus een Europees diplomaat, "heeft veel weg van een oorlogsverklaring".

Dat uitgerekend de Britse minister van Financiën Gordon Brown, de gedoodverfde opvolger van Tony Blair, op dit moment een blauwdruk van een Europese landbouwhervorming - "A Vision for the Common Agricultural Policy" - naar buiten brengt, roept vragen op. De Britse premier voert op dit ogenblik immers een forcing om een akkoord van de 25 EU-lidstaten over een nieuw meerjarenbudget rond te krijgen. In juni weigerde Blair een Luxemburgs compromisvoorstel, omdat er volgens hem teveel Europees geld naar landbouw ging. Blair kondigde toen aan dat de Unie een budget nodig had dat aan de moderne tijden was aangepast.

Minder geld voor landbouw dus, meer voor research en wetenschappelijk onderzoek. Dan pas, zo zei Blair, zal Groot-Brittannië zijn "rebate" laten vallen. Twee weken voor de Europese Raad waar de regeringsleiders hun fiat over het meerjarenbudget moeten geven, lijkt het er op dat Blair de slag om de landbouw, dus de heroriëntatie van het EU-budget, heeft verloren. Vandaar zijn idee om de cohesiefondsen voor de nieuwe lidstaten met 10 procent te verminderen.

In een persmededeling verwijst het Brits ministerie van Financiën nu op de noodzaak om komaf te maken met het "protectionisme in de landbouw". We hebben, aldus Brown, een langetermijnvisie nodig en dit document maakt duidelijk wat de Britse regering bedoelde wanneer ze de noodzaak van een duurzame toekomst van de Europese landbouw bepleitte. Kop van jut in Browns analyse zijn de prijssubsidies - circa 25 miljard euro per jaar - en de hoge tolmuren. "Voor niet-landbouwproducten", aldus het rapport, "bedragen de douanetarieven gemiddeld 4 procent, voor landbouw is het echter 20 procent, met uitschieters van 70 procent en meer".

Volgens het rapport betekent het Europes landbouwbeleid een verarming voor de Europese economie. Ten minste 1.000 miljard euro tijdens de periode 2007-2013, aldus Brown & co. De kost voor de gewone burger ligt echter aanzienlijk hoger. Op basis van Oeso-berekeningen zou het om 100 miljard euro per jaar gaan. De helft daarvan wordt door de verbruikers opgehoest, de andere helft door de belastingbetalers.

"Een Europese familie van vier personen", zo becijferden de auteurs, betaalt voor het EU-landbouwbeleid gemiddeld 950 euro per jaar". Een ander kwalijk gevolg van dit beleid is dat het de intensieve landbouw bevordert en dat heeft dan weer kwalijke milieu-effecten. En ook de inflatie lijdt onder het landbouwbeleid. "Als we komaf maken met de prijsondersteuning", aldus het rapport, "zou de inflatie met 0,9 procent dalen".