"Bedrijven blijven structurele problemen in cacaosector negeren"
Grote bedrijven in de cacao- en chocoladeindustrie blijven hun ogen sluiten voor mensenrechtenschendingen en ontbossing. Dat klaagt de jongste editie van de tweejaarlijkse "Cacaobarometer" van Voice Network aan. Tot die internationale coalitie van middenveldorganisaties behoren ook Oxfam België, Rikolto (het vroegere Vredeseilanden) en de vakbond ABVV Horval.
In de Cacaobarometer maken de ngo's de balans op van de duurzaamheidsprestaties in de cacaosector. "De miljardensector is een symbool voor het ongelijke spel tussen grote multinationals enerzijds en kleinschalige boeren anderzijds", zegt Oxfam België. "De sector wordt al decennialang aangeklaagd voor wijdverspreide kinderarbeid, ongecontroleerde ontbossing en structurele armoede."
Maar "ondanks twee decennia van maatregelen in de hele sector en een toegenomen dialoog, blijven de uitdagingen in de sector even groot als ze ooit geweest zijn", klinkt het in de barometer. "Uitgebreide ontbossing, kinderarbeid en andere mensen- en arbeidsrechtenschendingen zijn aan de orde van de dag, gevoed door de armoede van het merendeel van de cacaoboeren en gedreven door gebrekkige infrastructuur." Zo blijkt uit een recente studie van de universiteit van Chicago dat de illegale kinderarbeid de afgelopen twee decennia zelfs toegenomen is: alleen al in Ivoorkust en Ghana werken 1,5 miljoen kinderen in de cacaoproductie.
Vrijblijvend
Eén van de mogelijke redenen daarvoor is dat verschillende duurzaamheidsinitiatieven vrijwillig zijn. Daarnaast leggen de projecten meestal ook de verantwoordelijkheid bij de boeren en niet bij de bedrijven die actief zijn in de geconcentreerde markten van handelaars en verwerkers. "De scoringscriteria van de meeste certificatiesytemen kijken naar wat er op de plantage gebeurt, maar niet naar de handelsrelatie met de aankoper en het mogelijke machtsmisbruik", klinkt het onder meer.
"Bedrijven zijn tot vandaag blijven volhouden dat het probleem bij de onbekwaamheid van cacaoboeren lag om tot 'goede landbouwpraktijken' te komen", zegt Oxfam België. "Die technische bril werkt echter zoals paardenkleppen opzetten. Bedrijven konden zo telkens de structurele problemen van de armoede negeren: lage prijzen, gebrek aan infrastructuur en de afwezigheid van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid."
Sommige bedrijven blijven ook hun verantwoordelijkheid ontlopen om eerlijke prijzen voor boeren te garanderen, klinkt het. Zo verwijzen de ngo's naar de chocoladereus Hershey, die vorige week een grote voorraad cacao via de grondstoffenmarkt in New York kocht, in plaats van de gebruikelijke directe kanalen. Dat zou een manier zijn om het nieuwe prijsstabiliteitsbeleid van Ivoorkust en Ghana, die volgens de ngo's 60 procent van de wereldwijde cacaoproductie vertegenwoordigen, "te ondermijnen". Beide landen voeren een vaste verkooppremie in voor boeren van 400 dollar per ton cacao.
Uit de Cacaobarometer komen drie algemene aanbevelingen naar voren om de systematische problemen in de sector aan te pakken. Ten eerste is er regulering nodig die machtige bedrijven verantwoordelijk stelt. Ten tweede zijn partnerschappen tussen consumptie- en productielanden nodig voor duurzame investeringen in onder meer infrastructuur. Tot slot moeten er meer inspanningen zijn om eerlijke prijzen te betalen aan boeren.
Drie voetbalterreinen per minuut ontbost in Braziliaans regenwoud
Tussen augustus 2019 en juli 2020 verdween ruim 11.000 vierkante kilomter jungle in de regio, blijkt uit satellietbeelden van het Braziliaanse ruimteagentschap Inpe. Dat komt overeen met 4.340 voetbalvelden per dag, of drie voetbalvelden per minuut. Het gaat om de grootste ontboste oppervlakte sinds 2008. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar was er 9,5 procent meer ontbossing.
De Braziliaanse president Jair Bolsonaro ziet het regenwoud vooral als economisch wingebied en wil het inzetten voor land- en mijnbouw en energieproductie.
"De visie van de Braziliaanse regering voor de Amazone voert ons terug tot het verleden, met een niveau van ontbossing dat sinds 2008 niet meer was bereikt", zegt natuurbeweging Greenpeace. "Die achterhaalde visie helpt de meerderheid van de Brazilianen niet vooruit en komt niet overeen met de inspanningen die nodig zijn om de klimaatcrisis het hoofd te bieden."
Bolsonaro verwerpt de internationale kritiek op zijn beleid en doet dat af als inmenging in de interne zaken van zijn land.
Bron: Belga / Eigen verslaggeving
