Aziatische landen hamsteren rijst

De belangrijkste rijstexporterende landen beginnen het graan massaal te hamsteren nu de prijs de lucht in schiet en honger dreigt bij grote delen van de bevolking. Egypte zette een week geleden de toon, toen het land besloot de export van rijst volledig stil te leggen tot oktober. Nu volgen Vietnam, India en Cambodja dat voorbeeld. En ook Thailand, de grootste uitvoerder ter wereld en Indonesië denken na over mogelijke maatregelen. De groeiende angst voor voedselschaarste wordt er opnieuw door aangewakkerd.

Vietnam, de op een na grootste exporteur van rijst, zal de export met 22 procent verminderen ten opzichte van vorig jaar. Zo wordt een miljoen ton korrels gespaard voor binnenlands gebruik. Op die manier hoopt de Vietnamese overheid de prijs van het graan op de binnenlandse markt te temperen. India heeft op zijn beurt de minimumprijs met 50 procent verhoogd en voert ook de exporttaksen op om de uitvoer op die manier een halt toe te roepen. Cambodja heeft alle export de komende maanden opgeschort en in Indonesië mag nog maar één staatsbedrijf rijst naar het buitenland verhandelen, alle andere producenten voeden alleen nog maar lokale monden.

Een van de eerste landen die onder de exportban te lijden hebben, zijn de Filipijnen, de grootste importeur van rijst. De rijstperikelen beheersen de frontpagina's van de plaatselijke kranten. Het land zal alvast de importtarieven van 50 tot 10 procent terugschroeven. Japan, een andere belangrijke rijstinvoerder, slaat massaal rijst in. Ook daardoor krijgt de prijs een duwtje. China, de grootste rijstproducent ter wereld, voert al jaren nauwelijks rijst uit om in de bevoorrading van zijn bevolking te kunnen voorzien.

De wereldwijde voorraden staan op het laagste peil sinds 1970. Verschillende landen moesten al aan hun reserves raken. Rijst is het basisvoedsel van de helft van de totale wereldbevolking. In Azië alleen al zijn 2,5 miljard mensen afhankelijk van veel en goedkope rijst. De stijgende prijzen zijn voorlopig alleen goed nieuws voor de Thaise producenten die mooie winsten maken. Het land voorspelt alvast een verdere stijging van de prijs van rijst.

Analisten zien verschillende oorzaken van de duizelingwekkende voedselprijzen. Zo stijgt de wereldbevolking gestaag. Mislukte oogsten door overstromingen of droogte en de groeiende vraag, ook vanuit de biobrandstofindustrie, zorgen voor een mix die de prijzen de hoogte in katapulteert. Waarnemers waarschuwen voor het negatieve effect dat de beschermende maatregelen kunnen hebben. De rijstprijs zal daardoor alleen nog meer de hoogte in geduwd worden. De restricties hebben zowat een derde van de hoeveelheid rijst die normaal verhandeld wordt uit de internationale markt gehaald.

De prijs van rijst steeg vorige donderdag nog met 30 procent. De hoge prijzen van rijst en ander basisvoedsel zouden op termijn tot grote sociale onrust in Afrika en Azië kunnen leiden. Tijdens betogingen in Egypte vielen al twee doden. Het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties waarschuwt zelfs voor een nieuw tijdperk van honger. Niet omdat er een gebrek aan voedsel is, maar wel omdat armere lagen van de bevolking en in veel landen zelfs de middenklasse de dure levensmiddelen niet meer kunnen betalen.(KS)