Zelfrijdend voertuig vervoert tomaten van telers naar veiling in Hoogstraten

"Deze ochtend was het -7 graden en was de laadklep wat vastgevroren. Hierdoor duurde het openen van de klep iets langer dan anders en was het AuTOMAATje wat van slag”, vertelt Tom Verdonck, marketing manager van de aan Coöperatie Hoogstraten gelieerde tomatentelersvereniging Tomeco. Met het AuTOMAATje bedoelt Verdonck de zelfrijdende tomatenwagen, oftewel een automated guided vehicle (AGV).

De robot pendelt sinds deze zomer tussen de soorteer- en inpakloods van Tomeco en de groenteloods van Coöperatie Hoogstraten. Tomeco bestaat uit een dozijn tomatentelers met een totale serreoppervlakte van 80 hectare. De tomaten worden exclusief vermarkt via Coöperatie Hoogstraten. De tomaten van de Tomeco-telers worden in de Tomeco-loods gesorteerd en verpakt en vervolgens naar de groenteloods van Hoogstraten gereden die zich op hetzelfde terrein bevindt.

Inspiratie bij de zeehavens

Voorheen werden de tomaten met een heftruck uitgerust met kar tussen de beide sites vervoerd, over een afstand van 235 meter zonder de openbare weg te kruisen. Dit kon naar het oordeel van Tomeco en Hoogstraten anders en beter. “Maar daar is een vorklift eigenlijk niet voor bestemd en bovendien was het eentonige werk voor de chauffeur ook niet optimaal”, vertelt Verdonck. De organisaties haalden de mosterd bij de Vlaamse zeehavens, waar AGV’s al langer logistieke operaties verrichten.

In hun zoektocht naar een geschikte constructeur kwam de telersgroep uiteindelijk terecht bij een automatiseringsspecialist in het nabijgelegen dorp Essen. Deze constructeur ontwikkelde de AGV op maat van de groentetelers. “Bij andere bedrijven wordt de zelfrijder alleen binnen of buiten ingezet. Een combinatie van binnen en buiten is uniek”, vertelt Verdonck.

Het AuTOMAATje dokt aan de sorteerlijn aan. Terwijl hij zichzelf met stroom oplaadt, laadt hij in de tussentijd pallets in. Nadat acht pallets zijn opgeladen, rijdt het voertuigje naar de groenteloods van Coöperatie Hoogstraten. Daar lost hij zichzelf om vervolgens terug te rijden en het proces te herhalen. “In drukke periode, bijvoorbeeld in de zomer, rijdt hij wel 30 keer per dag heen-en-weer", vertelt Verdonck.

Kinderziektes eruit halen

De ingebruikname van de zelfrijdende robot ging niet over een dag ijs. De robot volgt via transponders in de grond een vast traject en is uitgerust met tal van veiligheidssensoren die bij naderend gevaar het voertuig meteen tot stoppen kunnen dwingen. “In het begin had het AuTOMAATje het bijvoorbeeld moeilijk met overvliegende vogels of bewegende takken van bomen. De sensoren signaleerden dit waarna de robot meteen stopte. Dit is door de constructeur aangepast, waardoor hij minder gevoelig is geworden, maar wel nog veilig.” 

Momenteel is de AGV volledig operationeel, maar kunnen nieuwe kinderziektes ook niet helemaal uitgesloten worden. “Vandaag was de laadklep bijvoorbeeld vastgevroren waardoor hij met vertraging opende en de machine wat van slag was”, geeft Verdonck een voorbeeld. Volgens de marketingverantwoordelijke was de komst van de robot ook wennen voor het personeel. “Wettelijk moet de robot tijdens het rijden een piepje maken voor de veiligheid van de mensen op het terrein. Hier is men inmiddels aan gewend. Ook de abrupte rem van het AuTOMAATje vergde wat aanpassingen van het personeel. “Alhoewel hij op bijvoorbeeld tien meter gevaar ziet naderen, mindert hij pas op enkele centimeters van een object snelheid om vervolgens abrupt tot stilstand te komen.”

Verdonck geef aan dat de automaat deze winter en de volledige zomer nog uitgetest zal worden. Bij welbevinden willen de telersvereniging en Coöperatie Hoogstraten mogelijk aanvullende AGV’s inzetten bij andere logistieke activiteiten. “Bijvoorbeeld voor het transport van leeggoed van de veiling naar de inpakloods. Dat wordt momenteel nog manueel gedaan”, besluit hij.

“Best application contest”

Het AuTOMAATje werd vorig jaar genomineerd voor de “best application contest”, een prijs van Siemens waarmee het innovatieve digitaliserings- en automatiseringstoepassingen in de verf wil zetten. De prijsuitreiking vindt plaatst op de automatiseringsbeurs Indumation in Kortrijk Xpo op 1 februari. Tot 15 januari kan het publiek nog stemmen op de website van Siemens.