ACP-landen weigeren ondertekening van WTO-ontwerptekst

Het is D-day in het Sheraton-hotel aan de Qatarese kust. In Genève hadden de ambassadeurs van de WTO-leden al een ontwerpverklaring opgemaakt, maar dit was slechts een voorstel, met nog een pak problemen. Een deel van die problemen zijn weggewerkt, waaronder de relatie tussen patenten en toegang tot gezondheidszorg in arme landen.

Daarom is nu een nieuwe tekst opgemaakt, met de overblijvende problemen tussen haakjes geplaatst. Vandaag en wellicht nog een stuk in de nacht zal over de tekst tussen haakjes onderhandeld worden. Er blijven een aantal zeer moeilijke knopen: landbouw, textiel, milieu, ...

De ACP-landen (56 landen uit Afrika, de Caraïben en rond de Stille Oceaan)weigeren de tekst te ondertekenen zolang ze geen garanties hebben voor een gunstregime dat de Europese Unie hen wil toestaan. Het zogenaamde Cotonou-akkoord tussen de EU en de ACP voorziet in een voorkeurbehandeling gedurende twintig jaar. De Unie doet haar markten open, terwijl de ACP nog acht jaar geen voorkeur hoeft te bieden aan de EU, met daarna een afbouwperiode van twaalf jaar.

Volgens de ACP-landen is zo'n voorkeurbehandeling absoluut noodzakelijk. Het probleem is dat een aantal centraal-Amerikaanse en Zuid-oost-Aziatische landen die voorkeur verwerpen, zij vrezen marktaandeel te verliezen aan de ACP. Die landen kunnen dwars liggen omdat de WTO een uitzondering op bestaande akkoorden moet toestaan om van Cotonou realiteit te maken.

Volgens de ACP was er al herhaaldelijk bijna een akkoord met de betrokken landen, maar gingen die telkens op het einde terug dwarsliggen.