ABS: "Margeverdeling in varkensketen moet eerlijker"

De varkenshouderij heeft al een aantal moeilijke jaren achter de rug. Een opeenstapeling van problemen ligt aan de basis, zo stelt ABS. In september 2018 brak Afrikaanse varkenspest uit in ons land en dat zorgde voor het stilvallen van zo goed als alle export naar derde landen. “In een land waar twee derde van de geproduceerde varkens bestemd is voor export, zorgt dit natuurlijk voor problemen”, legt Bart Vergote, zelf varkenshouder en woordvoerder voor de varkenshouderij bij ABS, uit.

Volgens Vergote hadden we nochtans geluk dat onze buurlanden meer konden exporteren zodat er ruimte vrijkwam om de Europese markt die België kon invullen. “Zo werd het evenwicht toch terug hersteld, maar de Belgische prijzen bleven evenwel ver onder het gemiddelde.” Wanneer de coronapandemie zijn intrede doet en in Duitsland in de loop van 2020 Afrikaanse varkenspest opduikt, ontwricht dit opnieuw de volledige Europese varkensmarkt. “Dat leidde in het najaar van vorig jaar tot historisch lage varkensprijzen”, klinkt het.

Toen België in december 2020 opnieuw vrij werd verklaard van Afrikaanse varkenspest, hebben de Belgische autoriteiten samen met het Voedselagentschap alles op alles gezet om zo snel mogelijk het embargo tegen Belgisch varkensvlees bij de betrokken exportlanden op te heffen. ABS erkent dat dit tot enkele snelle resultaten leidt, zoals het heropenen van de Filippijnse en Maleisische markt.

De hausse in de grondstoffenmarkt van de laatste maanden, onder meer veroorzaakt door de massale opkoopstrategie van de Chinezen, is de volgende tegenslag voor de varkenshouders. “Een kilo varkensvlees produceren kost de varkenshouder ongeveer 30 cent meer, maar dat dat heeft niet gezorgd voor een voldoende hogere verkoopprijs”, aldus Vergote.

Corona heeft ook voor andere kostenstijgingen gezorgd, zoals bijvoorbeeld zeecontainers om varkensvlees te verschepen. Die prijs is gestegen van 4.000 euro naar 15.000 euro/stuk. De prijzen in de winkels daarentegen zijn niet omhoog gegaan. Volgens ABS kleuren de rekeningen van menig varkenshouder hierdoor bloedrood.

De landbouworganisatie stelt bovendien vast dat de varkenshouders in de buurlanden gemakkelijk 18 cent per kilo varkensvlees meer krijgen dan de Vlaamse varkenshouders. “Nochtans voldoet ons varkensvlees aan de hoogst gestelde eisen ter wereld, zowel op vlak van dierenwelzijn, milieu, duurzaamheid, traceerbaarheid als gezondheid”, luidt het.

ABS is van mening dat de varkenshouder al geruime tijd de zwakste schakel in de keten is, terwijl andere schakels hun marges behouden. “Zo kan het niet langer. Wij eisen dat ook varkenshouders een marge mogen behouden. Slachthuizen, verwerkers en handelaars hebben de taak om varkens te slachten, te versnijden en te vermarkten aan een correcte prijs. Die moet de vergelijking met de buurlanden kunnen doorstaan en dus niet de dumpingprijzen die op de kap van de varkenshouder gehanteerd worden”, meent Vergote. “Als de ketenpartners een toekomstgerichte en duurzame varkenssector willen, dan moet er een einde komen aan deze slechte margeverdeling doorheen de keten.”