Water, ook voor Vlaamse landbouwers een schaars goed

Op de studienamiddag ‘Het juiste water op de juiste plaats’ die uitgaat van het departement Landbouw en Visserij zal centraal staan dat water ook bij ons een schaars goed wordt. Landbouwers doen er goed aan zoveel mogelijk alternatieve waterbronnen aan te spreken. Hoogwaardig leidingwater wordt immers steeds duurder, het oppompen van grondwater wordt verder beperkt en heffingen verhogen.

Water is voor land- en tuinbouwbedrijven een levensbelangrijke natuurlijke hulpbron. Water wordt op het landbouwbedrijf ingezet voor velerlei doeleinden. Op veeteeltbedrijven zijn de voornaamste toepassingen van water drinkwatervoorziening en reiniging van stallen en materieel. Op tuinbouwbedrijven zal dan weer veel water worden ingezet voor irrigatie van diverse teelten.

De watervoorziening gebeurt op veel landbouwbedrijven via grondwaterwinning. Toch kan de fysische en chemische bodemgesteldheid een beperkende factor zijn. Zo zijn er weinig doordringbare en diepgelegen grondlagen in bepaalde regio’s in Vlaanderen die grondwaterwinning moeilijk maken. Het gebruik van grondwater kan voorts gelimiteerd zijn omdat het sterk ijzerhoudend is of omdat er tijdelijke peildalingen zijn. In deze gevallen is men veelal aangewezen op leidingwater maar dit wordt steeds meer een dure aangelegenheid.

De grondwatervoorraad wordt door de Vlaamse Milieumaatschappij via een meetnet opgevolgd. Hierbij stelt men vast dat in sommige watervoerende lagen de watervoorraden sneller slinken dan ze worden aangevuld. Als gevolg van de daling van de diepe grondwatervoorraad treden de vergunningsverlenende diensten strenger op bij het verlenen van een vergunning voor diepe grondwaterwinning.

Zo wordt een vergunning bijvoorbeeld voor een beperkte periode verleend of worden bijkomende voorwaarden opgelegd zoals het uitvoeren van een wateraudit, het toepassen van waterbesparende maatregelen en het gebruik van alternatieve waterbronnen. Nu reeds worden bedrijven in het zuiden van West- en Oost-Vlaanderen hiermee geconfronteerd.

Meer dan ooit wordt duidelijk dat water ook bij ons een schaars goed wordt. Dit blijkt ook uit de EU-kaderrichtlijn water die lidstaten er toe verplicht maatregelen te nemen om te komen tot een goede watertoestand, zowel inzake kwantiteit als kwaliteit. De richtlijn stelt dat dit uiterlijk tegen 2015 gerealiseerd zou moeten zijn.

Door het juiste water op de juiste plaats te gebruiken kan men in veel gevallen een serieuze waterbesparing bekomen en de waterfactuur binnen de perken houden. Naast grond- en leidingwater kunnen er nog andere waterbronnen aangesproken worden, gaande van regenwater over oppervlaktewater tot zelfs drainagewater en effluent van waterzuivering. De keuze hangt af van de beschikbaarheid en de kwaliteit van de waterbron, de gebruikseisen en de technische mogelijkheden om het water kwalitatief beter geschikt te maken. Het in gebruik nemen van een alternatieve waterbron vergt in de meeste gevallen een investering, die ook bepalend kan zijn bij deze keuze.

Tijdens de studiedag kunnen veehouders en andere geïnteresseerden hierover meer te weten komen. Na het theoretisch gedeelte volgt telkens een bedrijfsbezoek. In december zullen gelijkaardige studiedagen met een aangepast programma voor de tuinbouwsector georganiseerd worden. Thema’s zoals duurzaam watergebruik, opslag en afzet van spuistroom bij substraatteelten komen dan aan bod.

Klik hier voor meer info over het programma van de studiedag.