"Verbied gebruik van herbiciden op verhardingen niet"

Uit een recent krantenartikel bleek dat gemeentebesturen moeite hebben om het openbaar domein onkruidvrij te houden zonder herbiciden. "Naast het feit dat de alternatieven arbeidsintensief, duur en weinig efficiënt zijn, blijken ze nu ook helemaal niet beter te zijn voor het milieu dan chemische onkruidbestrijding", zegt Phytofar. De gewasbeschermingsmiddelenindustrie baseert zich op een nieuw Nederlands onderzoek.

Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam hebben de milieueffecten bepaald van de meest gangbare onkruidbestrijdingstechnieken op verhardingen zoals voetpaden en wegen. Uit deze levenscyclusanalyse blijkt dat zorgvuldig gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen op verhardingen vanuit milieuoogpunt beter scoort dan niet-chemische technieken om het onkruid te vernietigen zoals branden, borstelen, hete lucht en heet water.

Tegen 2015 wil de Vlaamse overheid het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door openbare diensten tot nul herleiden. "De steden en gemeentes leveren veel inspanningen want het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen was in 2010 met maar liefst gemiddeld 62 procent gedaald in vergelijking met 2004", verwijst Phytofar naar een rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij. Toch acht de Belgische vereniging van de gewasbeschermingsmiddelenindustrie een volledig verbod voor de meeste steden en gemeentes niet haalbaar.

"Veel gemeentebesturen verliezen de strijd met het onkruid en kampen met klachten van inwoners die het metershoge onkruid onveilig en slordig vinden. Vaak beperkt het de zichtbaarheid op kruispunten waardoor gevaarlijke situaties worden gecreëerd. Bovendien levert onkruid een extra risico op voor de volksgezondheid omdat het meer gelegenheid geeft tot manifestatie van ongedierte zoals ratten en muizen, die zoals bekend dragers en verspreiders zijn van veel ziektekiemen", motiveert Phytofar.

Om die redenen plaatst de gewasbeschermingsmiddelenindustrie ook vraagtekens bij een ontwerpdecreet waarmee de Vlaamse regering conform een Europese richtlijn het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door openbare diensten en op publieke terreinen sterk aan banden wil leggen. "Het gaat niet alleen om voetpaden, kruispunten, kerkhoven, parken en wegranden die door gemeenten worden onderhouden, maar ook om zogenaamde publieke terreinen zoals de parkings van grootwarenhuizen die door privé-personen beheerd worden maar voor het grote publiek toegankelijk zijn", verklaart Sofie Vergucht van Phytofar.

De voorgestelde beperkingen en verbodsbepalingen voor al deze terreinen staan volgens de sectorfederatie ter discussie "wegens het gebrek aan efficiënte alternatieven die financieel haalbaar zijn en kunnen uitgevoerd worden in het huidige tijdsbestek en met het huidige personeelsbestand". "Bovendien toont de Nederlandse studie nu aan dat een verbod op chemische onkruidbestrijding op verhardingen niet leidt tot een beter milieu. Daarnaast houden alternatieve methodes zoals afbranden, hete lucht en heet water ook bepaalde gevaren in voor de gebruikers (gevaar voor brandwonden) en doden ze ook nuttige insecten die op de onkruiden leven", klinkt het nog.

Herbiciden zijn daarentegen selectief en bestrijden enkel het onkruid zonder schadelijk te zijn voor de nuttige insecten. "Bij een correct gebruik zoals voorgeschreven op het etiket zijn gewasbeschermingsmiddelen veilig voor mens en milieu", benadrukt Phytofar, die daarom vraagt dat openbare diensten en uitbaters van publieke terreinen deze middelen mogen blijven toepassen. Tegelijk erkent de vereniging dat alternatieve technieken zoals maaien of bodembedekkers op bepaalde plaatsen nuttig en efficiënt kunnen zijn.

Meer info: LCA-quickscan vergelijking onkruidbestrijdingsmethoden