Veiling Haspengouw: "Fruitseizoen met twee snelheden"

Met een prachtig voorjaar en schitterende bloei van de fruitbomen kondigde 2011 zich veelbelovend aan. “Het werd echter een seizoen met twee snelheden”, zegt Renaat Kuipers, directeur van Veiling Haspengouw. “In augustus werden onze telers immers getroffen door storm en hagel. Daardoor ging 10.000 ton appels en 10.000 ton peren verloren. Bovendien laat de prijsvorming het de laatste maanden afweten.”

Het goede voorjaar vertaalde zich in een 27 procent hogere aanvoer van aardbeien. Maar het samenvallen van vervroegde en vollegrondsteelt en de concurrentie met import zorgden voor een lagere middenprijs. De kersen kenden een stijging van 10 procent in aanvoer, ook de middenprijs lag iets hoger. Voor krieken werd een uitstekende prijs betaald, maar het volume is verwaarloosbaar in vergelijking met vroeger. Bessen handhaven hun productieniveau van 2010.

De appelaanvoer is gelijk gebleven. Het aandeel industriefruit is door de hagelschade in 2011 merkelijk groter. De betere middenprijs is te danken aan de gunstige prijzen begin 2011. Kanzi bleek andermaal een positieve uitschieter wat prijsvorming betreft. “De consument is zich in crisistijden veel bewuster van zijn aankoopgedrag. De 30 à 40 procent meerverkoop bij Kanzi toont aan dat er ook voor de duurdere producten nog een markt is”, meent veilingdirecteur Kuipers.

De Belgische productie van appels overschrijdt ruimschoots het binnenlands verbruik. Toch winnen geïmporteerde appels terrein in de winkels. Waar in 2002 nog drie van de vier appels Belgisch waren, zijn er dat vandaag nog amper iets meer dan de helft. “We moeten ons durven afvragen waarom we terrein hebben ingeboet”, klinkt het, “en onze plaats terug proberen innemen.” Aangezien de consument steeds meer belang hecht aan het ‘land van herkomst’, gaat de veiling op zoek naar fruit dat deze behoefte kan invullen naar het voorbeeld van de Kanzi-appel.

Veiling Haspengouw kende in 2011 een kleinere aanvoer van peren. De eerste oorzaak hiervan was de grote aanvoer tijdens de laatste maanden van 2010. De tweede oorzaak was de hagelschade bij de start van het nieuwe seizoen. “De hagel trof fruit van de beste kwaliteit dat door het hoge suikergehalte meteen begon te rotten”, verklaart Kuipers. Hoewel 15 à 20 procent van de verwachte appel- en perenoogst verloren ging, zal de totale aanvoer en omzet van de veiling in 2011 ongeveer op hetzelfde niveau uitkomen als vorig jaar.

Na de emotionele reactie meteen na de ramp, hebben alle fruittelers hun vechtlust getoond. Veiling Haspengouw heeft namelijk nog geen signalen ontvangen van fruittelers die zouden stoppen. “Appels en peren zijn natuurlijk geen jaarproducten, je oogst bijna een generatie lang van de investering”, beseffen ze bij de veiling dat de telers in een moeilijke situatie verkeren. Net daarom hoopt men dat de prijsvorming snel verbetert. De hagelschade heeft de prijs niet beïnvloed omdat de Vlaamse fruitproductie maar een peulschil is van de volledige Europese productie die niet door vergelijkbare rampen werd getroffen.

Veiling Haspengouw hoopt dat nog meer fruittelers de noodzaak van hagelverzekeringen en hagelnetten inzien. “Een verzekering dekt slechts de kosten voor de teelt, maar niet die voor de leegstand van de frigo’s, het stilstaan van sorteermachines en het ontbreken van product voor de klant. Daarom gaat onze voorkeur uit naar hagelnetten die de continuïteit van bedrijf, productie en afzet garanderen”, zegt Kuipers.

Aangezien de veiling zelf geen investeringen plant voor 2012, gaat de aandacht vooral naar de nieuwe volautomatische productielijn die dochteronderneming Frutifresh in gebruik neemt. Deze investering voor het automatisch afvullen van verse fruitsalades speelt in op de groeiende vraag naar gezonde gemaksproducten. Nieuw zijn ook de handig verpakte gegaarde appels en de fruitsushi’s die op Fruit Logistica in Berlijn zullen meedingen naar de ‘Innovation Award’.