SALV schaart zich achter beleidsbrief Landbouw Peeters

De Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV) heeft op eigen initiatief een advies geformuleerd over de beleidsbrief Landbouw van Kris Peeters. De adviesraad onderschrijft de strategische keuzes van de beleidsbrief, maar wijst op het ontbreken van acties die het landbouwonderwijs en jonge boeren ten goede komen. De SALV vraagt voorts werk te maken van een verzekering en een uniform lastenboek voor markttoegang.

De beleidsbrief Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid 2010-2011 vormt een verdere uitwerking van de beleidsnota voor de periode 2009 tot 2014 en van de bepalingen omtrent landbouw en visserij zoals weergegeven in het Vlaams Regeerakkoord. In hoofdlijnen kan de SALV zich vinden in de strategische keuzes van de beleidsbrief. Voor een aantal voor landbouw relevante thema’s zoals het nieuwe mestactieplan en de erosieproblematiek stelt de SALV vast dat er in de beleidsbrief geen melding van wordt gemaakt.

In de beleidsbrief van Peeters wordt schaalvergroting een “normale tendens” genoemd, die zich naar alle waarschijnlijkheid in de toekomst zal verder zetten. De adviesraad merkt op dat, ondanks de vast te stellen schaalvergroting, Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven nog steeds relatief kleinschalig zijn in vergelijking met onze buurlanden. Bovendien stelt de SALV vast dat de toename in schaal en de toename in arbeidsproductiviteit niet noodzakelijk tot een even grote toename in familiaal arbeidsinkomen hebben geleid.

In zijn advies wijst de SALV op het ontbreken van een aantal milieu-indicatoren. Dat zou het geval zijn voor de invloed die de Vlaamse landbouw heeft op landen buiten Europa: door ontbossing, wijziging in landgebruik en CO2-uitstoot. “Het kan evenwel niet de bedoeling zijn deze indicatoren enkel op Vlaams niveau te berekenen”, nuanceert SALV-secretaris Koen Carels, “want de indirecte impact van Europese beleidskeuzes moet op Europees niveau gemeten worden.”

De SALV is van mening dat de basis voor het uitbouwen van een goed risicobeheerssysteem erin bestaat de risico’s zoveel mogelijk te beperken. Voorts meent de adviesraad dat de overheid stimulansen (bijvoorbeeld premiesubsidies) zou kunnen geven aan privé-verzekeraars om zich over de grenzen heen te organiseren. “Een solidariteitsmechanisme in de vorm van een publiek-private samenwerking zoals in Frankrijk, kan tot voorbeeld strekken”, zegt Carels.

In het kader van de samenwerking in de agrovoedingsketen stelt de SALV het uniformiseren van lastenboeken voorop. “Bovenop de wettelijke vereisten hanteert elke retailer momenteel een eigen lastenboek als voorwaarde voor markttoegang”, stelt Carels vast. Hij is er samen met zijn collega-raadsleden van overtuigd dat een interprofessioneel onderhandeld lastenboek dat de toegang tot de markt uniformiseert, zal leiden tot lagere certificatiekosten voor de producent.

De SALV onderschrijft de focus op het Europees landbouwbeleid na 2013, maar vestigt tegelijk de aandacht op een aantal andere discussiepunten zoals het toekomstig zuivel- en suikerbeleid, de kwaliteitsrichtlijn en de vereenvoudiging van de unieke marktordening voor groenten en fruit. Bij de raadsleden leeft de vrees dat de Europese ambities, zoals geformuleerd in de EU 2020-strategie, ten koste zullen gaan van het budget voor het landbouwbeleid van de EU. In het licht van de onderhandelingen van de EU met de Mercosur-landen, peilt de SALV naar het bestaan van impactstudies die de gevolgen beschrijven van het afsluiten van bi- of multilaterale handelsakkoorden op de landbouw, zowel in Vlaanderen als daarbuiten.

Gelet op de huidige problematiek van de knelpuntberoepen in de land- en tuinbouwsector en gezien het feit dat iedereen overtuigd is dat “de jeugd onze toekomst is”, betreurt de SALV dat er geen inspanningen worden voorzien voor de bekendmaking van het specifiek land- en tuinbouwonderwijs in het secundair en hoger onderwijs. De adviesraad dringt bovendien aan op verdere acties ten gunste van jonge land- en tuinbouwers. Al voegt de raad er meteen aan toe dat de verhoging van de vestigingssteun voor jonge landbouwers naar 70.000 euro een goede zaak is.

Tot slot stelt de SALV vast dat er in het deel plattelandsontwikkelingsbeleid van de beleidsbrief geen concrete acties voor 2011 worden aangekondigd. Nochtans is er recent heel wat bijkomend studiemateriaal gepubliceerd (mid term evaluatie PDPO II en studie naar de impact van PDPO II-maatregelen op de biodiversiteit). “Kunnen die onderzoeksresultaten in 2011 al niet de aanzet zijn voor concrete acties?”, wil de SALV weten. Bijkomend vraagt de adviesraad of tot 2012 gewacht wordt om met de voorbereiding van PDPO III te starten.