Ngo's roepen supermarkten op om RTRS-soja te bannen
nieuws“Het nieuwe label ‘verantwoorde soja’ van de Round Table on Responsible Soy (RTRS) is consumentenbedrog”, schrijven noord-zuid-ngo’s, milieugroeperingen en andere maatschappelijke organisaties in een open brief aan de supermarkten. “Supermarkten die reclame gaan maken voor deze soja, begaan een grote fout”, zegt Nina Holland van Corporate Europe Observatory, “daarom vragen wij aan de retail om deze leugen niet te kopen.”
In de open brief worden supermarkten in België en in andere Europese landen afgeraden om reclame te maken voor het RTRS-label voor verantwoorde soja. De brief is in België ondertekend door onder andere Friends of the Earth International, Global Forest Coalition, 11.11.11, Broederlijk Delen, Bioforum, Velt en Wervel. De ondertekenaars van de brief leggen aan de retailers uit waarom zij het RTRS-label als “greenwash” beschouwen.
“De RTRS-criteria zijn zwak”, zegt Kirtana Chandrasekaran van Friends of the Earth International. “De uitbreiding van monoculturen soja kan gewoon doorgaan, ten koste van kleine boerenbedrijven en ecosystemen. Het op grote schaal spuiten van onkruidverdelgers - met schade aan volksgezondheid en milieu - gaat gewoon door met de RTRS-criteria”, verklaart ze.
De Round Table on Responsible Soy is een vrijwillig certificeringsysteem waar veel landbouwmultinationals aan meedoen. Een aantal leden zijn een doorn in het oog van de ngo’s en milieuorganisaties: zo onder meer Monsanto, Syngenta, en Bayer als producenten van zaaigoed en gewasbeschermingenmiddelen, de graanhandelaren Cargill en het Nederlandse Nidera en de oliegiganten BP en Shell.
In de brief roepen de ondertekenaars op de soja-import niet ‘verantwoord’ te verklaren, maar juist de soja te vervangen door lokaal geteeld veevoeder en daarnaast de bio-industrie af te bouwen. Het massale gebruik van de onkruidverdelger Roundup heeft volgens hen geleid tot het ontstaan van resistente onkruiden, waardoor op glyfosaatresistente ggo-sojavelden zowel meer Roundup als andere en giftiger onkruidverdelgers gebruikt worden. “Pesticiden zoals atrazine, paraquat en endosulfaan (een insecticide) worden, samen met Roundup, in grote hoeveelheden per vliegtuig of tractor verspoten”, hekelen zij.
De maatschappelijke organisaties beweren dat de bevolking in de buurt van de Zuid-Amerikaanse sojavelden al jaren klaagt over acute gezondheidsproblemen zoals misselijkheid, huidaandoeningen en ademhalingsmoeilijkheden. Zij wijzen op wetenschappelijke verklaringen voor de verhoogde aantallen aangeboren afwijkingen in sojagebieden. “Dat blijkt onder meer uit een studie naar de gevolgen van Roundup op embryo’s van kippen en amfibieën. De opsteller is wetenschapper Andres Carrasco, hoofdonderzoeker van het Argentijnse wetenschappelijke instituut CONICET”, zetten de organisaties hun aanklacht kracht bij.
De firma's die lid zijn van de RTRS opereren in werkelijkheid niet verantwoord, luidt het in de open brief. In dit licht is volgens de ngo's het voornemen van de RTRS om soja te labelen als ‘verantwoord’, bijzonder misleidend. Daarom vragen zij dat supermarkten geen producten in hun schappen zouden leggen die RTRS-gecertificeerde soja bevatten en geen zuivel, vlees en eieren zouden verkopen die afkomstig zijn van dieren die gevoed zijn met RTRS-soja. “Consumenten zullen begrijpen dat dit label niet meer is dan consumentenbedrog”, besluit Nina Holland van Corporate Europe Observatory.
Yvan Dejaegher, directeur-generaal van de Belgische mengvoederfederatie BEMEFA, stelt vast dat de kruistocht tegen RTRS-soja verder gevoerd wordt, maar het daarbij ontbreekt aan voorstellen tot oplossing. “De ngo's vertellen er niet bij hoe ze 800.000 ton lokaal eiwitrijk veevoeder zullen voorzien voor alleen België al”, aldus Dejaegher. “Net zomin als ze uitleggen waarom ze de officiële registraties van gewasbeschermingsmiddelen en van ggo's door een keurkorps van wetenschappers naast zich neerleggen.”
Dejaegher vraagt zich af hoe zij ontbossing zullen tegengaan want “ggo-vrije soja vragen, wakkert ontbossing aan omdat in bosrijke gebieden de kans op contaminatie met ggo-soja (80% van het Braziliaanse areaal) het kleinst is”. “Als de vorige lastenboeken voor ggo-vrije soja meer dan 10 procent contaminatie toestonden en pas ggo-vrij voeder eisten voor varkens vanaf een gewicht van 40 kg, wie bedriegt de consument dan?”, reageert Dejaegher.
Meer info: open brief