Landbouwadministratie zet eigen studiewerk in de verf
De afdeling Monitoring en Studie (AMS) is binnen het Departement Landbouw en Visserij de kennisleverancier over de Vlaamse land- en tuinbouw. "Door tweemaandelijks actueel studiewerk in een kort tijdsbestek te presenteren, kunnen onze rapporten meer gaan 'leven' binnen de beleidsdomeinen van de Vlaamse overheid", zegt AMS-afdelingshoofd Dirk Van Gijseghem.
Met het rapport 'Klimaat en veehouderij' vult AMS een kennishiaat in waarop de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV) gewezen had. Om de klimaatimpact van de Vlaamse veehouderij na te gaan, beschreef AMS-ingenieur Michaël Van Zeebroeck de oorsprong van emissies van CO2, lachgas en methaan.
Veeteelt was in 2008 verantwoordelijk voor 70 procent van de totale uitstoot van de Vlaamse land- en tuinbouw, waarbij vooral de methaanuitstoot van rundvee flink doorweegt. "De vermindering van de broeikasgasemissies in de laatste 20 jaar is vooral te danken aan de toegenomen productiviteit in de melkveehouderij, waardoor minder melkkoeien moesten worden gehouden voor eenzelfde melkproductie, en aan het emissiearm toedienen van drijfmest", aldus Van Zeebroeck.
Voor de toekomst acht de klimaatwerkgroep van het Beleidsdomein - waar ook het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek en het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing deel van uitmaken - nog vooruitgang mogelijk door technische maatregelen op het vlak van veevoedergrondstoffen, de productie, de voederefficiëntie en het mestmanagement toe te passen op bedrijfsniveau.
In het rapport worden een aantal kennishiaten blootgelegd waarvoor onderzoek nog tot doorbraken kan leiden. AMS noemt onder meer de evaluatie van het Vlaams mestbeleid op zijn klimaatvriendelijkheid, het verbeteren van de teelt van eigen eiwitrijke voeders, onderzoek naar voederadditieven bij runderen ter reductie van de methaanuitstoot en naar de productie van algen als omzetter van mestnutriënten naar voedersupplement.
In de discussie achteraf werd gewezen op een aantal maatschappelijke wensen zoals weidegang bij koeien die haaks kunnen staan op de gewenste productiviteitsstijging die de broeikasgasuitstoot verlaagt. "Laat ons ook niet vergeten dat wanneer schaalvergroting leidt tot erg grote veestapels deze bedrijven niet meer de hoge productiecijfers per dier halen die onze familiale bedrijven vandaag realiseren", wees Luc Uytdewilligen, afdelingshoofd Structuur en Investeringen, op een obstakel voor rendementsverbeteringen.
Vanwege die trend naar grotere bedrijven, toenemende techniciteit en stijgende behoefte aan ondernemers- en managementkwaliteiten voerde AMS ook onderzoek uit naar het begeleidingsaanbod voor landbouwers in Vlaanderen. Senior beleidsadviseur Dirk Bergen vergeleek de situatie met het vormingsaanbod in enkele buurlanden (Nederland, Frankrijk en Duitsland) en plukte daaruit enkele ideeën om de begeleiding in Vlaanderen te verbeteren.
"Een leven lang leren en computerkennis zijn een must voor de landbouwer die van vele markten thuis moet zijn", gaf Bergen als boodschap mee. Aangezien de kennisnoden veranderen doet de overheid er best aan haar rol in vraag te stellen en te streven naar verbeteringen van het kennissysteem. "Een betere kenniscirculatie en -doorstroming vergt permanent onze aandacht", aldus Bergen.
"Een nuttige positie voor de overheid lijkt enerzijds een sturende rol blijven spelen door prioriteiten vast te leggen en een strategie uit te stippelen en anderzijds controle uit te oefenen op de instanties die instaan voor begeleiding en opleiding van onze landbouwers", vatte hij het samen.
Meer info: Klimaat en Veehouderij & Welke begeleiding voor de Vlaamse landbouwers?
Wie op de hoogte wil blijven van nieuwe studies van de Vlaamse landbouwadministratie, kan zich hier inschrijven op de nieuwsflash van AMS. De volgende 'AMS stelt voor' gaat door op 12 mei.
