Groei bedrijven hand in hand met verhoging schuldenlast
Het onderzoeksinstituut LEI, verbonden aan de Wageningen Universiteit, vond een verband tussen groei van een landbouwbedrijf en toename van de schuldenlast. De toename van de schuld hangt bovendien samen met het maken van investeringen en met de hoogte van het inkomen. De onderzoekers bekeken de financiële positie en evolutie van 60 glastuinbouw- en 175 melkveebedrijven in Nederland, tussen 2001 en 2009.
Uit het onderzoek blijkt dat de gemiddelde omvang van de bedrijven alleen duidelijk toenam voor de bedrijven met een schuldtoename van meer dan 100 procent. Bedrijven waarvan de schuldenlast slechts 20 tot 100 procent toenam, kenden een veel kleinere groei. Dit verband geldt zowel voor de melkveebedrijven als voor de glastuinbouwbedrijven in de steekproef.
De toename van de schuld hangt bovendien samen met het maken van investeringen en met de hoogte van het inkomen. In beide sectoren is de toename van schuld groter dan de investeringen, maar bij de tuinbouwbedrijven is de kloof tussen schuld en investering groter dan bij de melkveebedrijven.
Dit geldt voornamelijk bij de bedrijven met een schuldtoename van meer dan 100 procent. Bij dergelijke melkveebedrijven is de toename van de schuld ten opzichte van de investeringen 52 procent (met verandering ondernemers) en 44 procent (zonder verandering ondernemers). Bij de glastuinbouw ligt de kloof tussen schuld en investering op respectievelijk 90 procent en 76 procent.
Deze verschillen tussen glastuinbouw en melkveehouderij kan volgens de onderzoekers voor een groot deel te wijten zijn aan het verschil in inkomen tijdens de periode 2007 tot 2009. In de glastuinbouw lag het inkomen veel lager. Voor de glastuinbouwbedrijven met een forse schuldtoename was het inkomen over die periode zelfs negatief.
De onderzoekers merken tenslotte op dat bedrijven die hun schuldenlast hebben afgebouwd in de periode 2001 tot 2009, hogere inkomens kenden tussen 2007 en 2009. Dit geldt voor beide sectoren. Deels kan dit te verklaren zijn door de kleinere schuldenlast en dus de kleinere investeringen die dergelijke bedrijven maakten. Gemiddeld gaat het ook om kleinere bedrijven.
Bedrijven die daarentegen wel grote investeringen maakten en hun schuldenlast fors zagen groeien, hebben dan weer het voordeel dat hun bedrijf ondertussen gemoderniseerd is. De bedrijven met kleinere schuldenlast zullen de komende jaren genoodzaakt zijn opnieuw te investeren om hun bedrijf up to date te houden.
