"Controle randvoorwaarden wel relevant in Vlaanderen"

De naleving van randvoorwaarden voor het bekomen van inkomenssteun wordt in Vlaanderen degelijk gecontroleerd. Bovendien worden de nodige kortingen op de uitbetaling van de steun correct toegepast. Dat stelt het Agentschap voor Landbouw en Visserij in een reactie op een kritisch rapport van de Europese Rekenkamer. Vorig jaar kregen 939 Vlaamse landbouwers niet hun volledige steunbedrag omdat ze bepaalde randvoorwaarden niet naleefden. Hierdoor werd 645.000 euro niet uitbetaald op een totaal van 250 miljoen euro aan rechtstreekse steunbetalingen. Dat betekent dat iets meer dan twee promille van de steun niet uitgekeerd werd aan de boeren.

De uitbetaling van alle rechtstreekse steun en bepaalde agromilieumaatregelen wordt sinds 2005 gekoppeld aan de naleving van voorwaarden op het vlak milieu, volksgezondheid, diergezondheid, gezondheid van planten, dierenwelzijn en het in een goede landbouw- en milieuconditie houden van alle landbouwgronden. Uit een recente audit van de Europese Rekenkamer blijkt echter dat het systeem niet werkt. De voorwaarden zijn vaak onvoldoende gedefinieerd, niet meetbaar of niet relevant. Bovendien zijn er te weinig controles en ontbreekt het aan effectieve sancties. De audit werd uitgevoerd in zeven lidstaten. België maakte geen deel uit van de steekproef.

Volgens het Agentschap Landbouw en Visserij zijn de bevindingen van de Europese Rekenkamer geen weerspiegeling van de toestand in Vlaanderen. "Het controleagentschap van onze buitendiensten voert steekproefsgewijs een volledige controle op de randvoorwaarden uit op minimaal één procent van de landbouwbedrijven", luidt het. Deze controles worden gespreid over het jaar uitgevoerd, zodat alle voorwaarden voldoende aan bod komen. Bovendien zijn ook andere instanties zoals het Voedselagentschap, de Mestbank en het Agentschap voor Natuur en Bos bevoegd om vastgestelde inbreuken in het kader van hun reguliere controles te melden aan het Agentschap Landbouw en Visserij, dat hieraan het nodige gevolg geeft.

De Vlaamse landbouwadministratie erkent wel dat de Europese Rekenkamer een aantal terechte verbeterpunten aanstipt. "Het klopt dat een aantal randvoorwaarden in de praktijk moeilijker te controleren zijn dan andere. Maar globaal genomen worden wel degelijk alle besluiten en normen gecontroleerd en gesanctioneerd. Zo zijn er in Vlaanderen sinds de invoering van de randvoorwaarden 65 niet-nalevingen in het kader van de vogel- en habitatrichtlijn geregistreerd".

De controleagenten van het Agentschap voor Landbouw en Visserij stellen echter de meeste niet-nalevingen vast op het vlak van de identificatie en registratie van dieren, de traceerbaarheid, het aantal analyseresultaten voor koolstof en zuurtegraad in de bodem en het dierenwelzijn bij varkens. De controleresultaten in Vlaanderen tonen aan dat er voor de meeste beheerseisen een dalende trend is van het aantal niet-nalevingen. "Dit wijst er onder meer op dat het invoeren van de randvoorwaarden met bijhorend controlesysteem wel degelijk een positief effect heeft en leidt tot een betere naleving door de landbouwers", besluit het agentschap.