Boeren en ngo's akkoord over criteria verantwoorde soja

De Round Table on Responsible Soy (RTRS) heeft zich vorige maand in Buenos Aires een laatste keer gebogen over de principes en criteria die vervat zullen zitten in de internationale standaard voor het gebruik van maatschappelijk verantwoorde soja. Er werd een compromis bereikt tussen de sojaboeren en de ngo's, zegt Bemefa-topman Yvan Dejaegher, die de conferentie bijwoonde.

De RTRS is een platform waarin de industrie, het bankwezen, de handel, sojaproducenten, wetenschappers en ngo’s al zes jaar overleggen over de manier waarop ze de sojateelt een meer duurzaam karakter kunnen aanmeten. Vooral in Brazilië werden sojaboeren de voorbije jaren met de vinger gewezen omdat ze grote delen van het Amazonewoud vernield hebben om extra landbouwgrond te creëren. De Europese mengvoederindustrie is een belangrijke afnemer van de eiwitrijke soja.

De laatste hinderpaal voor de totstandkoming van de internationale standaard was een meningsverschil tussen de sojaboeren en ngo's over de aanduiding van kwetsbare zones van waaruit sojabonen niet langer aanvaard zullen worden door de verwerkende industrie. "De ngo's streefden naar de bescherming van alle natuurlijke vegetatieve zones vanaf een bepaalde datum, terwijl de boeren bestaande rechten om gronden te ontginnen niet zomaar willen prijsgeven", aldus Dejaegher.

Het bereikte compromis voorziet in een financiële schaderegeling voor boeren die er in bepaalde zones voor opteren om de natuurlijke vegetatie onaangeroerd te laten. Hoewel de standaard zo goed als klaar is, heeft de RTRS nog heel wat werk voor de boeg. De organisatie moet nu certificeringsregels uitschrijven, accreditatievoorwaarden vastleggen, een klachtenprocedure uitwerken, de opleiding van auditoren organiseren, enzovoort. Er moet ook nog een methode ontwikkeld worden om kwetsbare zones eenduidig af te bakenen.

Een aantal partners zullen de komende twee jaar reeds aan de slag gaan met maatschappelijk verantwoorde soja. Zo werkt de ngo Solidaridad momenteel projecten uit in India, en straks ook in Brazilië. De Nederlandse mengvoederindustrie heeft een stichting opgericht om 50.000 ton soja dat niet uit ontboste zones komt, aan te kopen. En in eigen land heeft Bemefa al een eigen standaard uitgewerkt die door de RTRS-standaard zal vervangen worden van zodra die certificeerbaar is.

"Onze standaard heeft een aantal principes en criteria overgenomen uit de RTRS-standaard", zegt Dejaegher. "Uiteraard moet de soja afkomstig zijn uit zones die niet recent ontbost zijn, de soja moet geteeld zijn met respect voor de goede landbouwpraktijken en er moet voldaan zijn aan een aantal sociale voorwaarden. Op die manier geeft Bemefa een duidelijk signaal aan de leveranciers in Zuid-Amerika".

"De ambitie van de Belgische mengvoederindustrie is en blijft dat binnen vijf jaar alle aangekochte soja aan duurzaamheidscriteria moet voldoen", besluit Dejaegher.