Aantal Nederlandse varkensbedrijven halveert tegen 2025

Tussen nu en 2025 loopt de landbouwproductie in Nederland tegen milieugrenzen aan, vooral voor de afzet van mest. Het Landbouweconomisch Instituut (LEI) schat de toekomst van plantaardige sectoren gunstiger in dan die van de veehouderij. Voor de varkenshouderij wordt een halvering van het aantal bedrijven verwacht in 2025 door lage marges gecombineerd met hoge kosten voor welzijns- en milieumaatregelen.

De LEI-studie naar de toekomst van de Nederlandse landbouwsector voorspelt een aantal wijzigingen. Zo zal er meer toegevoegde waarde en werkgelegenheid komen door akkerbouw, glastuinbouw en teelt in open grond. Het belang van de veehouderij daalt. Dit komt door gunstigere prijsontwikkelingen voor de plantaardige sectoren. De groei van de veehouderij wordt bovendien beperkt door de hoge kosten voor de afzet van mest. Toch vormt het grondgeboden veehouderijcomplex (rundvee, schapen, geiten, zuivelindustrie, rundveeslachterijen) in 2025 nog het belangrijkste onderdeel van de landbouwsector.

Het aandeel van de agrarische productie in de werkgelegenheid en de toegevoegde waarde van de Nederlandse economie is de laatste jaren gestaag gedaald, tot circa 10 procent in 2009. De sector groeide weliswaar, maar de rest van de economie groeide harder. Uit de berekeningen van LEI komt naar voren dat het belang van de agrarische productie in 2025 verder zal zijn afgenomen, tot een aandeel van circa 8,5 procent in toegevoegde waarde en werkgelegenheid. Het belang van primaire en toeleverende schakels daalt, terwijl de verwerkende en logistieke schakels groeien.

De Nederlandse melkveehouderij zal in 2025 met minder koeien meer melk produceren. Het gebrek aan maatschappelijk draagvlak vormt een risico voor die intensivering. Voor de pluimveehouderij wordt mondiaal een goede prijsontwikkeling verwacht, dankzij een sterke stijging van de consumptie. Ook hebben pluimveevlees en eieren door de zeer efficiënte voederbenutting van kippen een relatief gunstige ecologische ꞋfootprintꞋ in vergelijking met ander vlees en met zuivel. Voor de varkenshouderij wordt een halvering van het aantal bedrijven verwacht in 2025 ten opzichte van 2009. De varkensstapel zal naar verwachting met maximaal 20 procent afnemen.

Akkerbouwers gaan in Nederland minder aardappelen telen en meer granen en suikerbieten indien de quota worden afgeschaft. De afnemende bodemvruchtbaarheid en -gezondheid vormt een bedreiging voor de akkerbouw. Het areaal glastuinbouw blijft min of meer stabiel. Nieuwe markten voor de tuinbouw liggen buiten Europa. Volgens de onderzoekers kan Nederland die markten ofwel zelf bedienen - nieuwe bewaartechnieken bieden die mogelijkheid - ofwel ter plaatse vanuit satellietlocaties voor de productie.

Meer info: Toekomst van de Nederlandse agrosector