ABS maakt MAP-eisenbundel over aan VLM-top

Een delegatie van ABS trok vrijdag naar de Mestbank om er aan de top van de Vlaamse Landmaatschappij hun ongenoegen over het nieuwe mestactieplan kenbaar te maken. “Met deze normen is geen rendabele landbouw meer mogelijk. Bovendien heerst er bij onze boeren grote bezorgdheid voor overdreven betutteling en bijhorende administratieve kosten”, zegt voorzitter Hendrik Vandamme.

Sinds de bekendmaking van het ontwerpvoorstel voor het nieuwe MAP regende het protesten vanuit landbouwhoek. Enkel ABS hield zich tot nu toe op de vlakte. Maar vrijdag verzamelden een vijftiental ABS-leden bij de hoofdzetel van de Vlaamse Landmaatschappij, waaronder de Mestbank ressorteert, met een goed gestoffeerde eisenbundel. “Wij zijn naar Brussel gekomen omdat hier de beslissingen worden genomen”, verklaarde Vandamme de actie.

Eerst en vooral heeft ABS er problemen mee dat er in het nieuwe MAP al voor 2018 waarden naar voor geschoven worden in verband met de nitraatnorm. “Als ik me niet vergis, gaat dit over het actieprogramma 2011-2014, over de periode 2015-2018 zijn wij nooit geconsulteerd”, meent ABS. De landbouworganisatie is eveneens ontstemd dat gans Vlaanderen als kwetsbaar gebied aanzien blijft. “Zones die op vlak van waterkwaliteit opnieuw goed scoren, moeten uit het kwetsbaar gebied gelicht worden. Hoe kunnen we onze leden anders blijven motiveren om mee te werken”, vraagt Vandamme zich af.

Daarnaast vindt ABS de voorgestelde normen veel te streng. “De essentie is dat het met deze normen nauwelijks nog rendabel is om gewassen te telen. Bovendien moet er rekening gehouden worden met het stijgend opbrengstpotentieel, want momenteel is de stikstofnorm maar juist gelijk aan de behoefte van de gewassen.” Vandamme vindt het ook niet kunnen dat de boeren op zandgrond twee keer benadeeld worden: zij moeten meer mest zien af te zetten en hun gewassen zullen minder opbrengen door de lagere bemestingsnormen die er gelden.

Hij wijst er ook op dat de fosfaatnorm kleiner wordt dan de onttrekking door de plant. “De landbouwer moet dus minder bemesten dan de plant nodig heeft. Daarom vragen wij dat er gewerkt wordt met werkzame of opneembare fosfaat, dat de fosfaatbemesting wordt bekeken op bedrijfsniveau en dat er mogelijkheden worden opengehouden voor koolstofopbouw in de bodem”, stelt ABS. De landbouworganisatie zegt dat er eerder sprake is van een ontmoediging van de koolstofopbouw en –aanvoer in de bodem, wat in strijd is met andere Europese doelstellingen.

Volgens het nieuwe MAP is er de mogelijkheid om te kiezen voor werkzame stikstof of totale stikstof. “Maar in werkelijkheid is er geen keuze. Bovendien hebben we geen zicht in hoeverre de administratieve last gaat stijgen in het systeem van de werkzame stikstof”, beweert Vandamme. Hij wijst er ook op dat stoppelbemesting in niet-poldergrond van 30 kilo stikstof te laag is en dwars ligt op het principe van humusopbouw in de bodem. “Bovendien is het praktisch onuitvoerbaar.” Voor granen vraagt ABS dat de vrijheid moet blijven om meteen 170 kilo stikstof uit dierlijke mest in het voorjaar te geven in plaats van dit te beperken naar 100 kilo in geval graan geteeld wordt zonder vanggewas of nateelt.

ABS vindt dat er ook werk gemaakt moet worden van het MAP-meetnet. “Zelfs als je alles volgens de regels van de wet uitvoert, ben je nooit zeker dat er geen overschrijdingen zijn”, aldus woordvoerder Guy Depraetere. “De factor toeval is bij de nitraatresidumeting veel te bepalend”, benadrukt ook Vandamme. Dirk Struyf, hoofd van de Mestbank, wees erop dat ook de historiek van het perceel, de grondsoort en weersomstandigheden een rol spelen. “Het komt er vooral op aan om als landbouwer de bodem nog beter te leren kennen. Vandaar dat we in geval van overschrijding ook sensibiliserend optreden en niet bestraffend.”

Volgens de ABS-delegatie zal er door het nieuwe mestactieplan ook een groot probleem van mestopslagcapaciteit ontstaan. “Zo mag er maar gedurende maximaal één maand mest op de kopakker worden opgeslagen, terwijl de milieu-impact ervan zeer beperkt of zelfs onbestaande is”, weet Vandamme. Het feit dat er geen verlenging van de uitrijregeling meer mogelijk is, is ook een doorn in het oog van de landbouworganisatie. Als we net als in 2010 een natte maand augustus meemaken, betekent dit dat er in het najaar nauwelijks mest op de akkers geraakt. Ook dit zorgt voor zware problemen wat betreft de opslagcapaciteit.”

Tot slot probeerde ABS de VLM-top ook duidelijk te maken dat de goedkeuring van de derogatie onontbeerlijk is. “Wij rekenen erop dat die komt. Anders zal dit de sector ruim 30 miljoen euro kosten”, zei de ABS-voorzitter. Hij vroeg ook steun voor passende flankerende maatregelen, zoals een financiële compensatie voor opslag, mestscheiding en opbrengstderving.

Toon Denys, hoofd van VLM, en Dirk Struyf, hoofd van de Mestbank, namen uitgebreid de tijd om te antwoorden op alle vragen van de ABS-delegatie. Ze beloofden al deze opmerkingen over te brengen naar bevoegd minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V). Ondertussen ontving de Mestbank al 100 reacties uit de publieke consultatie. Die zullen thematisch geordend worden en eveneens mee opgenomen worden in de concretisering van het mestactieplan.

“Wij begrijpen dat het nieuwe MAP zeer ver gaat en veel van de landbouw vraagt. Als Mestbank zullen we sterk inzetten op begeleiding en sensibilisering, maar de landbouworganisaties moeten ook begrijpen dat controles noodzakelijk blijven”, benadrukte Toon Denys. Hij bedankte ABS voor het constructieve optreden. “Ik vind het belangrijk dat jullie tot Brussel gekomen zijn om deze eisenbundel te overhandigen. Het is hier dat de beslissingen worden genomen. Onze mensen op het terrein voeren ook maar uit wat er beslist is en verdienen het niet om hard aangepakt te worden”, aldus nog Denys.

Meer foto's van deze actie op het VILT-Facebookprofiel.