Zuid-Amerika niet tuk op grondaankopen door China

Chinese staatsbanken en bedrijven investeren steeds meer in landbouwprojecten in het buitenland, meldt agd.media. In Afrika wordt Chinees kapitaal met open armen ontvangen, maar in Zuid-Amerika proberen overheden de Chinese invloed op de agribusiness juist te beperken. Brazilië en Argentinië plafoneren grondaankopen door buitenlandse investeerders om niet te verglijden in de rol van leverancier van ruwe grondstoffen.

De agribusiness is goed voor ongeveer een kwart van alle Chinese investeringen in het buitenland, schreven analisten van Goldman Sachs. Het land heeft een bevolking van 1,3 miljard mensen maar slechts krap voldoende landbouwareaal om de eigen bevolking te voeden. China hekelt bovendien de grote invloed van grote Westerse graanhandelsconcerns op handelsstromen en prijzen. Zowel Brazilië als Argentinië sloten de laatste jaren strategische partnerschappen met China. De investeringen in voedsel en mijnbouwproducten werden aanvankelijk met gejuich ontvangen.

De Chinese aankopen van landbouwgrond stuitten gaandeweg echter op weerstand. In Zuid-Amerika leeft het gevoel dat China louter ruwe grondstoffen wil kopen en zelf juist volwaardige eindproducten exporteert naar Zuid-Amerika. Dat wordt bevestigd door de cijfers. In 2002 waren ruwe grondstoffen goed voor 28 procent van de Braziliaanse export naar China. In 2010 was dit percentage gestegen tot bijna 84 procent. In dezelfde periode nam de export van Chinese eindproducten naar Brazilië toe tot 98 procent van de totale uitvoer. China is sinds 2009 de belangrijkste handelspartner van Brazilië, nog voor de VS en Argentinië, maar de verhoudingen zijn scheef gegroeid.

In juli 2010 besloot de procureur-generaal van Brazilië daarom een nieuwe interpretatie te publiceren van een wet uit 1971. De nieuwe interpretatie limiteert de mogelijkheden voor buitenlandse investeerders om Braziliaanse grond te kopen of leasen. Bedrijven mogen nu, afhankelijk van de regio, een areaal kopen van maximaal 250 of 5.000 hectare. Ter vergelijking, een Chinese investeerder probeerde dit jaar 250.000 hectare te kopen in Argentinië. De herziening moet nog door het parlement worden goedgekeurd.

De Argentijnse president Cristina Kirchner diende vlak hierna een wetsvoorstel in om de toegestane grondaankopen te beperken tot 1.000 hectare. Buitenlandse investeerders mogen volgens het wetsvoorstel nooit meer dan 20 procent van het landbouwareaal bezitten.