"Zelfvoorziening is geen doel op zich voor Afrika"

Het is goed dat delen van de wereld verslaafd zijn geraakt aan goedkoop voedsel. Dat zei Pascal Lamy, directeur-generaal van de Wereldhandelsorganisatie WTO, in een toespraak met als thema de Afrikaanse landbouw. Lamy reageert daarmee op een uitspraak van Olivier de Schutter, de VN-rapporteur over het recht op voedsel, die van oordeel is dat massaal voedsel dumpen geen zin heeft.

De Afrikaanse landbouw moet volgens Lamy efficiënter gaan werken met behulp van beter zaaigoed, meststoffen, een betere infrastructuur en meer marktgerichte boeren. Maar zelfvoorziening mag volgens de Fransman geen doel op zich zijn. Hij wijst daarbij op de dominante economische theorie die het belang van specialisatie voorschrijft.

”Einstein kon twintig keer meer wetenschap per minuut produceren dan zijn assistent, maar slechts tien keer meer documenten. De wereld profiteert als al zijn tijd is toegewijd aan waar hij het beste in is en niet aan het schrijven, redigeren en versturen van zijn eigen brieven”, illustreert Lamy.

Volgens de topman van de WTO is het voor een belangrijk stuk te wijten aan de focus op zelfvoorziening dat de voedselzekerheid in Afrika ondermijnd is. “Door het gebrek aan competitie stond de ontwikkeling van de landbouw zo goed als stil”, meent Lamy. Volgens hem vertegenwoordigt het voedseltekort van Afrika momenteel een waarde van 20 miljard dollar.

Naast liberalisering heeft Afrika volgens Lamy behoefte aan het afbreken van koloniale handelspatronen. Deze hebben Afrika “opgesloten in de export van onbewerkte grondstoffen naar de voormalige koloniale heersers”. Hij denkt dat een nieuw vrijhandelsverdrag bij het afbreken van deze structuren een “bescheiden rol” kan spelen.

Lamy hoopt dat de Doha ronde van de WTO-onderhandelingen succesvol kan afsluiten zdoat de minst ontwikkelde landen zonder handelsbelemmeringen (importtarieven en quota, nvdr.) toegang krijgen tot exportmarkten. De Doha ronde reduceert ook de ondersteuning die de westerse wereld aan zijn boeren geeft en welke het voor boeren in arme landen moeilijk maakt om rechtstreeks te concurreren.