Zeldzame hop broedt succesvol in Limburg

De soort wordt in België almaar vaker waargenomen, maar het gebeurt slechts zelden dat hoppen ergens langdurig ter plaatse blijven of gaan broeden. Na een eerder broedgeval in de Antwerpse Kempen in 2017, is er nu dus ook in 2021 een succesvol broedgeval in het Noord-Limburgse Hageven.

De hop is gemakkelijk te herkennen aan het roodbruine verenkleed met een lange zwart gepunte kuif, die kan worden opgezet. De staart en de vleugels zijn zwart en getekend met brede witte strepen. De hop bouwt zijn nest in een boomholte, waarin het wijfje ongeveer 5 eieren legt. Het wijfje en de jongen verdedigen zich tegen vijanden door deze te besproeien met een stinkende vloeistof. "De hop is ondanks zijn bonte verschijning en prachtkuif verrassend goed gecamoufleerd in het landschap", zegt Patrick Schuurmans van Natuurstudiewerkgroep Pelt.

De voorbije jaren werden er wel vaker rond- of doortrekkende hoppen in Limburg gemeld, maar broedpogingen bleven uit. Een voedselzoekende hop op 17 mei 2021 in het Hageven was dan ook niet meteen ‘verdacht’. “Dit exemplaar bleef echter langere tijd in de buurt hangen en werd regelmatig gezien en gehoord, zowel op de heide in het Hageven als aan de overkant van de Dommel. Dit wekte de hoop op dat deze vogel op zoek was naar een partner,  want er werd wel opvallend veel geroepen”, aldus Schuurmans.

Embargo

Uit voorzorg en vooral om de rust in het gebied te bewaren, werd besloten om alle waarnemingen van hoppen in de ruime omgeving van het Hageven op www.waarnemingen.be onder embargo te plaatsten. “Al snel werd ook het nest ontdekt: een oud spechtenhol in een oude zomereik, vlak langs een drukke wandelroute. Indien de aanwezigheid van een broedend paartje hoppen algemeen bekend zou geraken, zou dit kunnen leiden tot een te grote toeloop van kijklustigen of fotografen waardoor het broedsel ongewild verstoord zou kunnen worden en dat risico mocht niet worden genomen”, zegt Schuurmans.

Buffet rond koeienvlaaien

Later werden ook regelmatig voedselvluchten waargenomen, waaruit Natuurpunt afleidde dat er jongen in het nesthol zaten. “Het voedsel werd vooral gezocht op de heide en in de heischrale graslanden. Het ging vooral om krekels, sprinkhanen en mestkevers”, gaat Schuurmans verder. “Die laatste werden vooral opgepikt nabij de koeienvlaaien van de kudde galloways. Dankzij de rust en een hoog voedselaanbod slaagden de hoppen erin om drie jongen groot te brengen. Op 11 juli vloog het eerste jong uit. Het uitgevlogen jong streek neer op de wandelweg en kon worden gefotografeerd alvorens het zich in de bramen ging verschuilen. Later die dag vloog ook het tweede jong uit. Het derde jong verliet het nest op 13 juli.”

Voor Schuurmans voelt het succesvolle broedgeval aan als een vroegtijdig verjaardagscadeau. In het najaar viert het Hageven immers zijn 60-jarig bestaan als erkend natuurgebied. “Het broedgeval van de hop is voor de beheerders een kroon op het werk van meer dan een halve eeuw gericht natuurbeheer. Na het geslaagde broedgeval van kraanvogels in de Vallei van de Zwarte Beek, is het broedgeval van de hop zeker één van de grootste opstekers voor de provincie dit jaar.”

Zelf hoopt hij alvast op meer. “Goed beheerde natuur kan de kans op extra hoppen verhogen. Het wordt spannend afwachten of de hop opnieuw een regelmatige broedvogel in Vlaanderen zal worden. Dat is alvast één van onze vele ambities.”