Weerkaarten slaan opnieuw op hol

In de Balkan houdt de hittegolf nu al negen dagen aan, de temperaturen klimmen tot 45 graden. In Hongarije stierven al meer dan vijfhonderd mensen door de hitte, vooral bejaarden en mensen met hartklachten. In Roemenië bezweken al dertig mensen door de warmte, negentienduizend anderen zijn opgenomen in het ziekenhuis. Ook in Macedonië viel een dode.

Bosbranden teisteren grote delen van Macedonië, Griekenland, Turkije, Bosnië en Bulgarije. In Italië moesten vierduizend toeristen halsoverkop uit hun hotel en camping vluchten voor het razendsnel oprukkende vuur. Twee bejaarden kwamen om. In Servië, waar meer dan vijftig bossen in brand staan, werd woensdag een temperatuur van 45 graden opgemeten, het hoogste sinds honderd jaar. In Kosovo worden de aanwezige NAVO-troepen ingeschakeld om de branden te bestrijden.

"We zijn, qua hitte, wel wat gewoon, maar wat we nu meemaken, is werkelijk uitzonderlijk", vertelt György Gyuro, hoofd van de Hongaarse weerdienst. "Het is de eerste keer dat een hittegolf zo lang aanhoudt. Sinds 1950 zijn de temperaturen ook niet meer zo hoog geweest als nu". Maar of de opwarming van de aarde daar voor iets tussen zit? "Het is moeilijk om een oorzakelijk verband te leggen tussen één weersituatie en de opwarming van de aarde", aarzelt Gyuro. "Ik zie voorlopig geen lineaire trend. Voor hetzelfde geld hebben we volgend jaar te maken met een koude zomer".

In Groot-Brittannië blijven de overstromingen aanhouden, gevreesd wordt dat het peil van rivieren zelfs nog stijgt. Tienduizenden huizen zijn ondergelopen, driehonderdvijftigduizend Britten zitten zonder drinkwater, de landbouwers likken hun wonden. Het is al de tweede keer in een maand tijd dat ze geconfronteerd worden met overstromingen: in juni traden de rivieren ook buiten hun oevers. Het zuiden van Duitsland kampte zondagochtend overigens ook met wateroverlast als gevolg van zware regenval. Op sommige plaatsen stond het water anderhalve meter hoog. Verder zuidwaarts, in Bern in Zwitserland, zorgden hevige onweders zaterdagavond voor wateroverlast en aardverschuivingen.

Zevenenzestig doden en minstens vijftig vermisten, dat is de voorlopige balans na de overstromingen en aardverschuivingen in Indonesië. Door de hevige regen van de afgelopen dagen steeg het waterpeil tot drie meter. Meer dan zeshonderd huizen zijn vernietigd, meer dan twintig dorpen zijn onbereikbaar omdat wegen en bruggen weggespoeld zijn. De overheid heeft te weinig helikopters en het weer is barslecht, dus de bevolking graaft met de blote hand in de dikke modder, op zoek naar overlevenden. Volgens milieuorganisaties zorgen de massale ontbossingen in de regio, vooral op Noord-Sumatra, ervoor dat de grond sneller begint te schuiven als het regent, met modderstromen tot gevolg.

In het begin van de maand vielen in Pakistan tweehonderdveertig doden na de doortocht van een cycloon, in India liep het dodental door de moessonregen op tot vijfenveertig. 250.000 mensen bleven dakloos achter "In India zijn moessonregens jaarlijkse kost. Maar een tropische cycloon is Pakistan, dat is hoogst uitzonderlijk", weet Qamar-uz-Zaman Chaudhry, hoofd van het Pakistaanse Meteorologisch Instituut. "Sterker nog: in de getroffen regio's, vooral in het zuiden van het land, was het de eerste keer dat ze met zo'n storm te maken kregen".

Chaudhry is er zeker van dat de opwarming van de aarde de boosdoener is. "Sinds 2003 worden wij voortdurend geconfronteerd met extreme weersomstandigheden". Van 2000 tot 20003 heerste er in Pakistan extreme droogte. De laatste jaren wisselen stromen, hittegolven en hevige regenbuien elkaar af. "We breken voortdurend klimatologische records. Dit is toch niet meer normaal?" Volgens Chaudhry is ook de gemiddelde temperatuur in Pakistan en in de Arabische Zee opmerkelijk gestegen, hét bewijs volgens hem dat de opwarming van de aarde een feit is.

Ook China wordt al de hele zomer geteisterd door hevige regens, modderlawines en stormen. Tot nu toe verdronken al meer dan vierhonderd Chinezen door de overstromingen en zijn hele wijken omgevormd tot eilanden. Het drinkwater is in grote delen van het land, vooral het oosten, vervuild door het regenwater, epidemieën breken razendsnel uit en de ondergelopen steden zitten met een enorme rattenplaag. De orkaan Man-yi, die Japan twee weken geleden teisterde, eiste twee doden, eenenzeventig gewonden en twee vermisten. De orkaan was de krachtigste die ooit in de maand juli in Japan werd waargenomen. Op het eiland Kyushu werden twintigduizend personen geëvacueerd, terwijl tienduizenden zonder stroom zaten.

In Soedan zijn al 55 doden gevallen bij de ergste overstromingen ooit. 125 Soedanezen raakten gewond, 25.000 huizen zijn vernield. Alle grote wegen en bruggen zijn weggespoeld en de volgende dagen en weken worden nog meer regens verwacht. Volgens het Rode Kruis bedreigt het noodweer 2,4 miljoen mensen. In Lesotho, Zimbabwe en Swaziland leidt de aanhoudende droogte tot hongersnood. In Lesotho is het de ergste droogte in dertig jaar. De graanproductie is met 40 procent gedaald, waardoor 400.000 mensen, of een vijfde van de bevolking, zonder eten zitten.

Enkele weken geleden nog had het zuiden van Afrika te lijden onder een koudegolf. De temperaturen in Zimbabwe, Namibië en Zuid-Afrika daalden tot recordlaagten, op sommige plaatsen vroor het zelfs een graad of tien. In de Zimbabwaanse provincie Matabeleland mislukte de oogst en grote delen van Zuid-Afrika, waar het twintig jaar niet had gesneeuwd, lagen onder een witte deken.

Ook Argentinië kreeg te maken met uitzonderlijk lage temperaturen. In Buenos Aires dwarrelde voor het eerst sinds 1918 sneeuw uit de lucht. Het winterweer kostte ook het leven aan zo'n vijfentwintig mensen, vooral door koolmonoxidevergiftiging bij gebruik van slechte kachels. Haïti, Mexico en Nieuw-Zeeland werden eveneens overspoeld door water na hevige stormen en regens. In de Verenigde Staten daarentegen doorbrak een hittegolf alle temperatuurrecords. Het kwik steeg er tot meer dan 40 graden.

Klimatologen weigeren formeel te bevestigen dat het wereldwijde noodweer te wijten is aan de opwarming van de aarde. Het is volgens hen onmogelijk een verband te leggen tussen afzonderlijke rampen en de aangekondigde klimaatverandering. "Maar het is mogelijk dat we nu de gevolgen van de opwarming beginnen te voelen", aldus John Hammond van het Britse Meteorologisch Instituut. "Voorlopig bekijken we de huidige klimatologische rampen nog als geïsoleerde incidenten, maar we kunnen niet ontkennen dat het past binnen de prognoses".(KS)

Bron: Het Laatste Nieuws