Waterkwaliteit is in geen enkele Vlaamse waterloop goed

Niet één van de 194 Vlaamse en 499 lokale wateren voldoet aan de strenge Europese normen. Dat blijkt uit het laatste rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), zo schrijven Het Nieuwsblad en De Standaard naar aanleiding van Wereldwaterdag. Geen enkel Europees land haalt de deadline voor een goede waterkwaliteit (2015), maar uit cijfers van het Europees Milieuagentschap van 2012 blijkt dat ons land er met nul procent samen met Nederland het slechtst voorstaat.

De Europese normen omtrent waterkwaliteit houden rekening met zowel biologische factoren (de aanwezigheid van vissen, waterplanten en plankton) als met vervuilende chemische stoffen. Van de lokale wateren is meer dan de helft er ronduit slecht aan toe. Nog een derde is ontoereikend en amper 16 procent scoort matig. Bij de Vlaamse waterlopen haalt 20 procent de score 'matig'. Maar geen enkele van de 700 doet het dus goed, terwijl Europa 15 jaar geleden 2015 vooropstelde als deadline.

In de krant wordt landbouw als één van de grote boosdoeners bestempeld omdat de intensieve veehouderij in Vlaanderen voor een grote stikstof- en fosforlast zorgt. Anderzijds zuivert Vlaanderen nog altijd niet al het afvalwater. In de steden zijn er weinig problemen, maar in de landelijke gebieden komt 20 procent van ons huishoudelijk afvalwater in de beek of in de ondergrond terecht.

De minister belooft in een korte reactie in de krant dat er ook de komende jaren in rioleringen geïnvesteerd wordt. Met het vijfde mestactieplan kondigt ze in landbouwgebied een “aanzienlijke verbetering” aan. Het vorige mestactieplan, dat in voege was van 2010 tot nu, heeft het aantal meetpunten in landbouwgebied met een overschrijding van de nitraatnorm teruggedrongen tot 21 procent. Dat is een halvering ten opzichte van winterjaar 2006-2007. De doelstelling voor 2014 (16%) werd in zeven van de elf waterbekkens bereikt. Om de doelstelling voor 2018 te halen, mag slechts vijf procent van de meetplaatsen een overschrijding vertonen. Op dit moment voldoet enkel het Denderbekken hieraan en het Netebekken bijna.

Op vlak van fosfaat heeft Vlaanderen nog een lange weg af te leggen in de wetenschap dat dit nutriënt minder mobiel is in de bodem zodat milieu-inspanningen niet meteen resultaat opleveren. Het aandeel MAP-meetplaatsen dat de fosfaatnorm overschrijdt, bleef het voorbije decennium stabiel in de range 60 à 70 procent. In MAP5 worden de fosfaatbemestingsnormen verder verlaagd. Op deze manier zullen de gewassen tegen 2018 ieder jaar meer dan vier miljoen kilo fosfaat netto aan de bodem onttrekken.