Wallonie blijft Vlaamse mest op korrel nemen

Het heikele dossier van de al dan niet illegale mesttransporten tussen Vlaanderen en Wallonië wordt vrijdagochtend op het Overlegcomité met de Vlaamse en Waalse milieuminister besproken. Ondertussen blijkt dat vorig jaar ruwe mest de taalgrens over is gestoken zonder dat daarvoor toestemming werd gegeven door Wallonië. De Waalse overheid verleent zijn derogaties nooit op tijd, reageert de Mestbank.

Er mag geen kilo, geen liter mest binnen, benadrukt Foret al enkele maanden. Geen pure mest, maar ook geen bewerkte mest.Vrijdag voerden speurders van Waalse parketten nog bij 48 Vlaamse mesttransporteurs huiszoekingen uit. De Mestbank, die de transporten registreert, en de transporteurs wezen erop dat er met de uitvoer van bewerkte mest, vooral afkomstig van de drogere kippenmest, niks aan de hand is. Dat wordt door de federale overheid als product beschouwd en mag dus vrij verhandeld worden, verklaren ze.

Maar uit cijfers van de Mestbank blijkt ook dat er vorig jaar 142.646 ton pure varkens-en rundermest naar Wallonië ging, op een totaal van 405.899 ton. Uitgedrukt in stikstif en fosfaten gaat het om 10 procent van de totale uitvoer. Voor de export van ruwe mest moet echter een derogatie of afwijking verkregen worden van de overheid waar de mest naar toe gaat. "We hebben vorig jaar geen enkele derogatie afgeleverd", zegt Foret. Dat betekent dus dat de transporten illegaal gebeurd zijn.

Als pure mest wordt zowel gier (urine), mengmest als vaste (stal-)mest beschouwd. Een deel van de transporten van pure mest zijn uitgevoerd door grensboeren, die bijvoorbeeld een bedrijf op Waals en gronden op Vlaams grondgebied hebben liggen.

"Jaren heeft Wallonië redelijk nauwgezet derogaties afgeleverd, na een tijd kwamen die pas maanden na een aanvraag. Vlaamse mesttransporteurs wachtten op den duur niet meer op een toestemming en gingen er van uit dat die later wel zou volgen", zegt François Stuyckens van de Mestbank.

Volgens Europese wetgeving moet een antwoord op een derogatie-aanvraag 30 dagen later ten laatste worden gegeven. Wallonië houdt er een andere regeling op na, waarbij de toestemming telkens per ministerieel besluit moet gebeuren, luidt het. Door het slabakken van de Waalse administratie zitten de Vlaamse vervoerders nu wel in de problemen.

Volgens Foret blijkt voorts dat bij controles van bewerkte mest die als "product" worden aangeduid, ongeoorloofde praktijken worden vastgesteld. Zo zou afval afkomstig van de leder-, hout- en linnenproductie worden vermengd met dierlijke mest.

"Wij controleren ook, zelfs met het checken van tachograafschijven, maar hebben nog geen bewijs gevonden van dergelijke beweringen", aldus nog Stuyckens. Hij dringt erop aan dat er snel een politiek signaal komt, zodat de bevoegde administraties weten waar ze aan toe zijn. Bij de vervoerders zit de schrik er door al de Waalse démarches goed in.

En als het mestslot op de Waalse deur blijft, dreigen niet alleen kopzorgen voor de Vlaamse landbouw, maar ook voor onder meer brouwerijen, melkerijen en groentenverwerkende bedrijven die vorig jaar nog 16.903 ton afval ("meststoffen van niet-dierlijke oorsprong) uitvoerden naar Wallonië.

Het mestdossier wordt vrijdagochtend besproken op het Overlegcomité waar ook de Vlaamse en Waalse leefmilieuministers bij aanwezig zullen zijn.