'Voedselverlies' vaak benut als voeder, vezel & energie

De landbouwadministratie verschafte met een studie meer inzicht in de problematiek van voedselverspilling in Vlaanderen. Adviesorgaan SALV acht een verfijning van de berekeningen aangewezen. “Definieer voedselverlies op dezelfde manier als FAO. Belicht de verwevenheid tussen biomassastromen. Landbouw produceert immers niet alleen voedsel, maar ook veevoeder, vezels en energie”, luidt het.

De studie van de afdeling Monitoring en Studie van het departement Landbouw en Visserij droeg rond de jaarwisseling bij tot het debat rond verlies en verspilling van voedsel in Vlaanderen. “Het is een lovenswaardig initiatief om de verliezen in de eerste schakel van de voedselketen in kaart te brengen”, drukt de SALV zijn waardering uit.

Niettemin heeft de adviesraad nog een aantal belangrijke vragen en bedenkingen bij de gehanteerde methode en bijgevolg het resultaat. Voor de bepaling van verliezen vanuit voedselperspectief zou naar verluidt beter de definitie van de VN-voedselorganisatie FAO gehanteerd zijn. “Dat bevordert de internationale vergelijkbaarheid van het verzamelde cijfermateriaal en dan is duidelijk dat enkel de voor consumptie bedoelde onderdelen van een product in rekening worden gebracht als voedselverlies”, aldus de SALV.

Een verfijning van de berekeningen wordt aanbevolen. Bovendien zou het aangewezen zijn om naast de absolute cijfers het voedselverlies ook weer te geven in relatie tot de totale productie bedoeld voor consumptie als voedsel. “Dubbeltellingen kunnen vermeden worden door de verliezen consistent aan een bepaalde schakel in de voedselketen toe te wijzen”, alsnog het advies. Mogelijke oplossingen kunnen in de gehele voedselketen gezocht worden, niet alleen in de schakel die het verlies toegewezen kreeg.

De SALV stelt dat de resultaten uit deze studie op zich niet toelaten om meteen concrete acties te detecteren voor de primaire sector. “De geïdentificeerde oorzaken zijn immers veelal niet nieuw en zijn ofwel moeilijk te verhelpen ofwel worden er al veel langer inspanningen rond dat thema geleverd”, verklaart het adviesorgaan.

De verwevenheid tussen de verschillende biomassastromen komt naar verluidt onvoldoende in beeld in de studie. “Een ketenbenadering is aangewezen uitgaande van biomassastromen en een cascadeprincipe voor maximalisatie van waardebehoud van voedsel”, schrijft de SALV. Landbouw produceert behalve voedsel, immers ook veevoeder, vezels en energie, al dan niet uit de verschillende componenten van eenzelfde landbouwproduct. Sommige delen van gewassen worden dan weer beter ingewerkt voor het behoud van de bodemvruchtbaarheid.

De individuele schakels in de keten streven vandaag reeds naar een grote efficiëntie waarbij verliezen vermeden worden. Het verlies van producten gaat immers gepaard met een economisch verlies. De SALV adviseert daarom om het vermijden van voedselverlies aan te pakken in overleg met de volledige keten, van landbouwer tot consument. Ook het onderzoek kan een bijdrage leveren aan het beperken van voedselverlies, namelijk door in onderzoeksprojecten met betrekking tot landbouw en voeding telkens aandacht te schenken aan deze problematiek.

Vanuit het perspectief van de consument lijkt het de SALV een goed idee om ‘voedselverspilling’ als wervend concept te behouden. “Een campagne gericht op de consument moet sterk focussen op de inspanning die geleverd wordt en de milieukost die gepaard gaat met de productie van voedsel. Het verlies van voedsel is immers niet alleen een ethisch en economisch probleem, het gaat ook steeds samen met een verlies aan arbeid,energie, water alsook nodeloze emissies naar het milieu.”

Meer info: SALV-advies 'Verlies en verspilling in de voedselketen'