Vlaams-Brabant schat zijn zorgboerderijen naar waarde

Ver weg van de dagelijkse drukte, in het groen en tussen de dieren op de boerderij, pikken mensen die de pedalen even kwijt zijn de draad van het gewone leven weer op. Opvang op zogenaamde zorgboerderijen is een concept dat al 15 jaar bestaat én aanslaat. In Vlaams-Brabant is hun aantal in tien jaar verdubbeld tot 114. “In onze provincie vinden vooral veel jongeren de weg naar zorgboerderijen”, weet gedeputeerde van Landbouw Monique Swinnen. Ze bracht een bezoek aan het Herendaelhof in Lubbeek, bedankte daar bedrijfsleiders Luc en An voor hun inzet en ontmoette er een jongeman die uit het werk met de paarden energie put. Door hun authentieke verhalen wereldkundig te maken, wijst Swinnen op de meerwaarde van dit concept als aanvulling op de reguliere zorg.
3 september 2019  – Laatste update 5 oktober 2020 11:05

Ver weg van de dagelijkse drukte, in het groen en tussen de dieren op de boerderij, pikken mensen die de pedalen even kwijt zijn de draad van het gewone leven weer op. Opvang op zogenaamde zorgboerderijen is een concept dat al 15 jaar bestaat én aanslaat. In Vlaams-Brabant is hun aantal in tien jaar verdubbeld tot 114. “In onze provincie vinden vooral veel jongeren de weg naar zorgboerderijen”, weet gedeputeerde van Landbouw Monique Swinnen. Ze bracht een bezoek aan het Herendaelhof in Lubbeek, bedankte daar bedrijfsleiders Luc en An voor hun inzet en ontmoette er een jongeman die uit het werk met de paarden energie put. Door hun authentieke verhalen wereldkundig te maken, wijst Swinnen op de meerwaarde van dit concept als aanvulling op de reguliere zorg.

Tussen 2008 en 2018 groeide het aantal zorgboerderijen in Vlaams-Brabant van 58 naar 114. Dat mag een succes heten, en is mee te danken aan de ondersteuning die uitgaat van het Steunpunt Groene Zorg. Toch is hun aantal onvoldoende om alle geïnteresseerden een verblijf op een zorgboerderij te kunnen aanbieden. “Tot dusver kwamen er 108 nieuwe aanmeldingen uit Vlaams-Brabant. Tegen het jaareinde loopt dat op naar 150 à 200. Zoveel extra plaatsen zijn er niet op de zorgboerderijen in de provincie”, verklaart Sanne Van Looveren, consulente bij het Steunpunt Groene Zorg. Het goede nieuws is dat er dit jaar reeds een zevental zorgboerderijen zijn bijgekomen. Op jaarbasis vinden meer dan 200 zorggasten een wekelijkse, zinvolle dagbesteding op een zorgboerderij in Vlaams-Brabant.

Het Steunpunt werd 15 jaar geleden opgericht door Boerenbond, KVLV en Cera om de samenwerking tussen de zorgsector en de land- en tuinbouw te ondersteunen. Een zorgboerderij is een land- of tuinbouwbedrijf waar de landbouwer zich engageert om personen in moeilijke leefsituaties een dagbesteding aan te bieden op het bedrijf. De meeste zorggasten zijn personen met een beperking en mensen met psychische problemen. Het kan gaan om jongeren of om volwassenen. Zowel voorzieningen voor personen met een beperking, binnen de geestelijke gezondheidszorg, bijzondere jeugdzorg als Centra voor leerlingenbegeleiding maken er gebruik van.

Zorgboerderijen die in Vlaams-Brabant actief zijn, zoals het Herendaelhof in Lubbeek, krijgen opvallend veel jongeren op het erf. “Ze komen uit de bijzondere jeugdzorg. Ook de Centra voor leerlingenbegeleiding hebben de weg naar onze zorgboerderijen gevonden”, vertelt gedeputeerde Monique Swinnen. Zij juicht dat toe want de hartverwarmende verhalen van zorgboeren overtuigen haar van de meerwaarde. Daarom heeft het Steunpunt Groene Zorg aan de provincie Vlaams-Brabant al jarenlang een partner die zorgt voor een werkingstoelage. Naar de toekomst wil Swinnen de werking van de vzw graag blijven ondersteunen. Ook van het beleidsdomein Landbouw geniet de sector steun want tegenover de aandacht die zorgboeren de zorgvrager schenken en het werkverlet dat daaruit volgt, staat een vergoeding van 40 euro per dag.

De introductie van het persoonsvolgend budget in de zorgsector bracht niet de verhoopte extra financiële injectie voor landbouwbedrijven die de zorgtak graag zouden uitbreiden. Coördinator van het Steunpunt Groene Zorg Willem Rombaut: “De vraag naar zorgboerderijen is groter dan het aanbod, dus zijn we voortdurend op zoek naar kandidaat-zorgboeren. Een tweede denkpiste is bestaande zorgboerderijen laten uitbreiden in aantal gasten. In de praktijk houdt groene zorg meestal een 1-op-1 relatie in tussen de zorgboer en de zorgvrager, waarbij die laatste één of twee dagen per week naar de boerderij komt. De zorgboerderijen die meerdere gasten hebben op hetzelfde moment worden vaak uitgebaat door mensen die een professioneel verleden in de zorgsector hebben. Zij moeten zich laten vergoeden door de zorgvragers want als niet-professioneel landbouwbedrijf kunnen ze geen aanspraak maken op de 40 euro van het Departement Landbouw en Visserij.”

Het succes van groene zorg is met andere woorden vooral te danken aan de zorgboeren zelf. Mensen zoals Luc Theys en echtgenote An, die in de loop der jaren al meer dan 30 zorgvragers vooruit geholpen hebben. An en Luc getuigen hoe spannend die eerste dag met een nieuwe gast ook voor hen nog altijd is: “We houden een intakegesprek, maar de eerste indruk zegt niet alles. Sommigen worden zo overmand door de zenuwen, of hebben er gewoon geen zin in, en komen daarom niet opdagen. Zonde, want ze hebben niets te verliezen. En ligt het werk met de paarden in onze pensionstal hen niet, dan vinden ze wel een zorgboerderij die beter bij hen past. Anderen bevalt het zozeer tijdens het jaar dat ze hier terugkomen voor een vakantiejob.”

Voor Bjorn kregen de bezoeken aan het Herendaelhof – “om weer gemotiveerd te leren werken” – een verlengstuk. Hij kwam er een jaar als zorggast, werkt er nu nog steeds in het kader van een arbeidscontract en gaat naar eigen zeggen met veel goesting naar het werk. Bjorn ontfermt zich over de paarden en maakt de stallen schoon. Het Herendaelhof is naast een volwaardig akkerbouwbedrijf ook een pensionstal voor een 40-tal paarden. “Het vleesvee maakte hier, vanwege de slechte prijzen, grotendeels plaats voor paarden”, vertelt Luc Theys.

“Zorgboeren betuttelen hun gasten niet, maar geloven in mensen. Authentieke verhalen hoor je ook op andere zorgboerderijen. Leven met de seizoenen en het vaste werkritme op een boerderij geven mensen rust”, besluit gedeputeerde Swinnen. Zij overhandigde een boeket bloemen aan An en Luc als teken van waardering voor de zorgactiviteit die ze al meer dan tien jaar beoefenen. In aanwezigheid van het Steunpunt Groene Zorg en de pers werd ook de inzet van alle andere Vlaams-Brabantse zorgboerderijen in de kijker gezet.

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek