Verdovingsplicht voor biggencastratie op komst

Binnenkort wordt er een koninklijk besluit gepubliceerd waarmee het voor varkenshouders mogelijk wordt om zelf verdoving toe te passen bij de castratie van biggen. Dit is in lijn met het lastenboek BePork, dat voorschrijft dat verdoving moet worden toegepast bij castratie als de varkenshouder dit zelf kan uitvoeren, aangevuld met pijnbestrijding. Dit betekent dat varkenshouders feitelijk verplicht zijn om verdoving toe te passen bij castratie, aangezien de meerderheid van de bedrijven onder het BePork lastenboek werkt. In het licht hiervan is de sector verrast door de nieuwe campagne van dierenrechtenorganisatie GAIA, die het castreren van biggen aan de kaak stelt.

8 mei 2023  – Laatste update 8 mei 2023 20:04
Lees meer over:

GAIA lanceert een nieuwe campagne om de chirurgische castratie van biggen te verbieden. De organisatie toont beelden van een varkensbedrijf in Hoogstraten waar biggen op een pijnlijke manier worden gecastreerd. In België worden jaarlijks 5 à 6 miljoen mannelijke varkens gekweekt, waarvan 80 procent wordt gecastreerd. Hoewel pijnbestrijding wordt toegepast, gebeurt dit in 97 tot 100% van de gevallen nog steeds onverdoofd.

Uit een recente enquête in opdracht van de dierenrechtenorganisatie blijkt dat 3 op de 4 Belgen niet weten dat biggen onverdoofd worden gecastreerd. Na te zijn geïnformeerd, wil 86% van de Belgen dat er een verbod komt. Michael Gore, de gedelegeerd bestuurder van FEBEV, vraagt zich af of de respondenten op de hoogte zijn van het feit dat er al jaren pijnbestrijding wordt toegepast. "Nu lijkt het alsof er niets gebeurt, terwijl er pijnbestrijding wordt toegepast", zegt hij.

De onverdoofde castratie van biggen is al jarenlang een heikel punt in de sector. Boeren geven aan dat ze liever niet zouden castreren, maar dat ze problemen voorzien met de afzet als ze dit niet doen. Castratie gebeurt omdat bij het verhitten van vlees van niet-gecastreerde varkens een onaangename geur kan vrijkomen, de zogenaamde berengeur.

Verdoving door de varkenshouder

De varkenssector ijvert daarom zelf al jarenlang voor verdoving bij castratie. Tot nu toe kon dat alleen onder volledige narcose, wat economisch onhaalbaar was omdat een dierenarts daarbij vereist was. De sector pleitte ervoor dat veehouders zelf een plaatselijke verdoving zouden kunnen uitvoeren. Daarover is nu overeenstemming bereikt tussen de sector, de orde van dierenartsen en federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR). Het Koninklijk Besluit waarin de mogelijkheid wordt gecreëerd om lokale verdoving toe te passen bij castratie door de varkenshouder zelf, zal de komende weken gepubliceerd worden. België volgt hiermee het voorbeeld van Denemarken, waar varkenshouders sinds 2019 zelf verdovingen uitvoeren.

De nieuwe wetgeving maakt de campagne van GAIA volgens Gore feitelijk achterhaald. Hij krijgt daarbij bijval van Paul Cerpentier, die bij ABS de varkenshouderij opvolgt. Het lastenboek van BelPork, waaronder 85 procent van de varkenshouders werkt, schrijft voor dat er pijnbestrijding moet worden toegepast en dat er verdoofd moet worden als een lokale verdoving door de varkenshouder zelf mag worden uitgevoerd. Dat laatste is nu het geval waardoor er feitelijk binnenkort een einde komt aan castratie zonder verdoving.” Cerpentier, zelf ook varkenshouder, bevestigt dat Vlaamse varkenshouders inmiddels al een theoretische opleiding gevolgd hebben en binnenkort ook praktisch opgeleid worden.

Ook landbouworganisatie Boerenbond reageert tevreden op het besluit waar ze zelf de afgelopen jaren voor geijverd heeft. "Het zorgt ervoor dat het dierenwelzijn bij de castratie van biggen nog beter kan worden gegarandeerd en dat de export van varkensvlees wordt gevrijwaard", klinkt het.

Algemeen verbod

GAIA is niet tevreden met het besluit om castratie met plaatselijke verdoving toe te staan, omdat dit de pijn niet volledig zou wegnemen. De organisatie pleit voor een volledig verbod op chirurgische castratie. Directeur Ann De Greef benadrukt dat er alternatieven zijn die voordelen opleveren voor het dierenwelzijn, de varkenshouders en het milieu.

Vlaams minister voor Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) ondersteunt deze visie. In reactie op de campagne van GAIA liet hij weten voorstander te zijn van een verbod op biggencastratie. “Samen met enkele andere voortrekkers op vlak van dierenwelzijn, zoals Nederland en Denemarken, hebben we dat op de Europese tafel gelegd." Weyts benadrukt dat een verbod niet alleen de concurrentie tussen varkenskwekers ten goede komt, maar ook bijdraagt aan diervriendelijker werken. Hij wijst erop dat het vandaag de dag zelfs zo is dat je geen biolabel kunt krijgen. "Dat is al te gek, je dreigt je biolabel te verliezen als je meer diervriendelijk werkt.”

Weyts lijkt hierbij te doelen op het gebruik van het vaccin Improvac voor de uitvoering van immunocastratie van biggen. Dat vaccin wordt onder andere toegepast door leveranciers van Colruyt. De retailer staat geen vlees toe van onverdoofd gecastreerde biggen. Hoewel er bijvoorbeeld in Duitsland beweging lijkt te zijn in de acceptatie van “Improvac-beren”, wordt dat vlees in veel andere exportlanden niet geaccepteerd. “Buiten de landsgrenzen is de marktacceptatie van niet-gecastreerde mannelijke varkens een probleem. Wij producenten willen wel, maar de markt moet ook willen meegaan”, stelt Cerpentier, die ook aangeeft dat het gebruik van Improvac geen garantie biedt voor 100 procent berengeurvrij varkensvlees.

Geen alternatieven

GAIA stelt dat het intact houden van beren, het niet-castreren dus, een volwaardig alternatief is voor castratie. De organisatie wijst daarbij op het “wetenschappelijk bewezen” feit dat gevaccineerde dieren een betere voerconversie hebben en tot een tiende minder eten in hun leven. “Dat is dus een pure win-win situatie voor dier, boer en milieu. Ze zijn goedkoper te houden, ze produceren minder mest én ze hoeven geen pijn te lijden.”

Michael Gore bekijkt dit alternatief kritisch. Bij het intact houden van beren moeten "snuffelaars" aan de slachtlijn stalen nemen om de eventuele berengeur te detecteren, wat een tijdrovende en dure activiteit is. “Lang niet iedereen is gevoelig voor deze geur waardoor het niet eenvoudig is mensen te vinden voor deze job. Daarbij moeten de snuffelaars elkaar om het half uur afwisselen waardoor het een zeer dure zaak is en daarmee niet realistisch bij een verbod op castratie. Daarbij is er maar een zeer beperkte afzetmarkt voor vlees met berengeur.”

Bron: HLN / Eigen berichtgeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek