Verdeeldheid bij start vijfde gespreksronde VN-top rond plastic

Van de meer dan 7 miljard ton plastic afval die de mens op aarde heeft geproduceerd, is meer dan twee derde in het milieu gedumpt - begraven, verbrand of zelfs in onze bloedsomloop terechtgekomen. De beste hoop op een oplossing voor het probleem van plastic afval ligt in een ontwerpdocument van 70 pagina's met sterk tegenstrijdige standpunten. Het wordt deze week besproken op een top in Busan, Zuid-Korea, waar afgevaardigden van de landen zullen proberen er een wereldwijd verdrag van te maken.

Productielimiet ligt moeilijk

De vorige gespreksronde, in Ottawa in april 2024, wordt beschouwd als een mislukking. Er werd weinig vooruitgang geboekt over hoe een oplossing eruit zou moeten zien, omdat landen die fossiele brandstoffen produceren de opname van zogenaamde "upstream"-maatregelen blokkeerden, zoals het beperken van de productie van nieuw plastic.

Actievoerders, bedrijven en veel leden van de zogenaamde High Ambition Coalition - een alliantie van EU-lidstaten en landen op het zuidelijk halfrond waar een groot deel van het afval wordt gedumpt of verbrand - zijn het erover eens dat productielimieten de beste manier zijn om de stroom plastic afval in te dammen en landen te stimuleren om meer te recyclen.

Maar landen als China, Rusland en Saoedi-Arabië, gesteund door lobbyisten van de fossiele brandstoffenindustrie, hebben met succes de vooruitgang geblokkeerd tijdens de vorige vier gespreksrondes door alleen oplossingen te onderhouden die gericht zijn op "circulariteit" - hergebruik en recycling - in plaats van limieten te zetten op nieuwe productie.

"Het is cruciaal dat we het in Busan eens worden over een effectief verdrag", zegt Anne Beathe Tvinnereim, de Noorse minister van Internationale Ontwikkeling. "We kunnen niet nog eens tien jaar wachten om resultaten te boeken." Plasticvervuiling zal naar verwachting verdubbelen in 20 jaar tenzij de wereld actie onderneemt, voegt ze eraan toe.