“Veerkracht en ondernemerschap houden resultaten 2020 overeind”

Impact van de coronacrisis

De coronapandemie beheerste dit jaar de hele samenleving en economie. “De land- en tuinbouw is hier geen uitzondering op, maar bleef als essentiële sector wel ononderbroken verder werken”, stelde voorzitter Sonja De Becker tijdens de jaarlijkse Nazomerontmoeting van Boerenbond die voor het eerst digitaal plaatsvond. "We hebben bewezen dat we zelfs in crisistijd een robuuste sector zijn. Wellicht omdat we al enige ervaring met crisisbeheer omdat we regelmatig geconfronteerd worden met wispelturige markten en natuurfenomenen."

Al verhullen de globale omzetcijfers de sporen van de crisis. “Waar de coronamaatregelen op het ene bedrijf leidden tot economische en sociale ravage, hebben andere bedrijven de maatregelen relatief goed doorstaan", luidt het.

Door de tijdelijke sluiting van de horeca en het afgelasten van evenementen, kelderde de prijs van frietaardappelen bijvoorbeeld. “De prijsdaling van deze aardappelen bedroeg maar liefst 66 procent in vergelijking met 2019”, aldus Boerenbond. Ook de sierteeltsector werd ernstig getroffen door de coronamaatregelen, met een omzetverlies van zeven procent ten opzichte van 2019 tot gevolg. “Maar het noodgedwongen thuisverbruik speelde dan weer in de kaart van witloof, aardbeien en eieren die een sterke prijsstijging kenden”, klinkt het.

Droogte en hitte

Ook dit jaar speelden de onvoorspelbare weersomstandigheden de landbouwers parten. De voorjaarsdroogte was dit jaar nadelig voor onder meer graangewassen, hop en vroege groenten in openlucht. De hitte in de zomer zorgde voor slechte kolfvulling bij maïs en voor zonnebrand bij appelen en peren.

Kerende trends?

De globale omzet voor fruit steeg tegenover 2019, gedreven door de gunstige prijzen van aardbeien en voor het eerst in jaren ook van appelen en peren. “Het varkensvlees daarentegen, dat in het eerste kwartaal van 2020 nog zeer behoorlijke prijzen kreeg, ging vanaf het tweede kwartaal in vrije val omwille van corona en verder omwille van de vaststelling van de Afrikaanse Varkenspest in Duitsland”, aldus Boerenbond.

In 2020 zijn de directe kosten voor de boer ook licht teruggelopen (-0,5%) ten opzichte van 2019. “Deze daling is vooral gedreven door de gedaalde energieprijzen”, klinkt het.

Blik naar de toekomst

“De omzet van 2020 is weliswaar sterk gekleurd door corona, maar de grondvesten van de Vlaamse land- en tuinbouw blijven solide: vruchtbare grond, hoog opgeleide land- en tuinbouwers, een grote diversiteit en een gunstige ligging in het hart van Europa”, aldus De Becker. “Wel nemen we een aantal belangrijke lessen uit de afgelopen maanden mee. Een beter risicobeheer binnen de sector, meer regionalisering van de waardeketens, verdere digitalisering en een solide overleg tussen producenten en afnemers, gekoppeld aan duurzame investeringen moeten de veerkracht en het ondernemerschap van de Vlaamse land- en tuinbouw versterken in de relance en in toekomstig beleid.

Los van de crisis die ons leven op dit moment beheerst, wil Boerenbond ook andere uitdagingen niet uit het oog verliezen. “Op vlak van het veranderende klimaat zullen we onze verantwoordelijkheid blijven opnemen, want de land- en tuinbouwsector ondervindt immers als eerste de impact ervan”, benadrukte de voorzitter.  

Daarnaast engageert de landbouworganisatie zich ook om de eco-efficiëntie van de sector aan te pakken. “Maar we verwachten van diegenen die dit thema op de agenda zetten, dat ze verder gaan dan sloganeske mirakeloplossingen. De uitdaging is zeer complex en vraagt een veelzijdig antwoord”, luidt het. Volgens De Becker heeft de landbouwsector in het verleden bewezen dat ze haar eco-efficiëntie kan verbeteren en dat er vele wegen zijn om dat te bereiken. “En wij zullen in de toekomst die vele wegen verder blijven bewandelen.”

Het volledige rapport kan je terugvinden op boerenbond.be. De Nazomerontmoeting van Boerenbond kan hier opnieuw bekeken worden.

VILT besteedt de komende dagen nog meer aandacht aan de jaarresultaten 2020.