Veehouders zullen zelf mogen vaccineren tegen blauwtong
Federaal landbouwminister Willy Borsus laat toe dat rundvee- en schapenhouders hun dieren zelf vaccineren tegen het blauwtongvirus. Bij de vaccinatiecampagne in 2016 diende dat nog door de bedrijfsdierenarts te gebeuren, wat volgens Boerenbond een rem zette op het vaccineren. De landbouworganisatie reageert dan ook tevreden op de beslissing en is er van overtuigd dat de campagne dit najaar efficiënter zal verlopen. VDV, de grootste dierenartsenvereniging in Vlaanderen, heeft er weinig begrip voor dat het toedienen van het vaccin toevertrouwd wordt aan de veehouder, wat een uitzondering is op de wet omtrent de uitoefening van diergeneeskunde. “Zij die het niet goed doen, kunnen de oorzaak zijn van een blauwtonguitbraak in eigen land die grote economische gevolgen heeft voor een ganse sector”, luidt een eerste reactie.
Sinds 2015 is het blauwtongvirus opnieuw actief in Frankrijk en van daaruit vormt het ook een bedreiging voor de gezondheid van Belgische schapen en runderen. Tien jaar geleden heeft blauwtong ernstige schade veroorzaakt aan de Belgische veehouderij tot het werd uitgeroeid door middel van vaccinatie. Om te verhinderen dat de geschiedenis zich herhaalt, werden er in het voorjaar van 2016 bij een eerste bestelling 2,1 miljoen vaccindoses aangekocht met middelen van het (door veehouders gespijsde, nvdr.) Sanitair Fonds. Rundvee- en schapenhouders werd warm aanbevolen maar niet verplicht om hun dieren door vaccinatie te beschermen.
De vaccinatie moest worden uitgevoerd en geregistreerd door de bedrijfsdierenarts, iets waar Boerenbond niet blij mee was toen bleek dat er bij de start van het weideseizoen nog dieren waren die geen vaccin toegediend hadden gekregen. Het blauwtongvaccin was in maart-april aangekocht en door het Voedselagentschap snel verdeeld onder dierenartsen. Elke dierenarts diende te beschikken over een hoeveelheid vaccins in verhouding tot het aantal stuks rundvee en schapen bij eigen cliënteel. In de praktijk waren er dierenartsen die vaccin tekortkwamen terwijl er onbenutte stocks waren bij collega’s. Door onderling vaccindoses uit te wisselen, hebben dierenartsen dat proberen oplossen. In de praktijk liep het soms toch mis omdat de bereidheid tot vaccineren bij veehouders daalde zodra de dieren van de stal verhuisd waren naar de weide.
“We zijn er van overtuigd dat vorig jaar meer dieren beschermd zouden geweest zijn door indien veehouders de vaccinatie zelf hadden uitgevoerd”, zegt Koen Mintiens, diergeneeskundig adviseur van Boerenbond. “De dierenarts als tussenschakel heeft de campagne vorig jaar onnodig bemoeilijkt”, voegt hij er aan toe, daarbij verwijzend naar de IBR-vaccinatie die rundveehouders reeds gewend zijn om zelf uit te voeren. De dreiging van het blauwtongvirus vanuit Frankrijk is nu zeker niet voorbij. Vorig jaar werden in Frankrijk 2.068 blauwtonghaarden geregistreerd. In 2015 waren dat er maar 280. De zomer is nog maar net begonnen en een insleep van het virus in België blijft dus mogelijk. Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker: “Ik raad alle schapen- en rundveehouders aan hun dieren te vaccineren. Dit is de enige garantie dat ze beschermd zijn tegen de ziekte, wat veel dierenleed en economische verliezen voorkomt.“
Boerenbond is er van overtuigd dat, wanneer veehouders zelf mogen vaccineren, dit meer en efficiënter gebeurt. Bij de start van de blauwtongvaccinatiecampagne in 2016 had de organisatie daar al op aangedrongen, maar toen koos federaal landbouwminister Willy Borsus er nog voor om de vaccins te laten verspreiden en toedienen door dierenartsen. Vanwege het belang dat Boerenbond hecht aan een zo algemeen mogelijke vaccinatie van de veestapel tegen blauwtong wordt de beslissing van Borsus om veehouders dit zelf te laten doen erg op prijs gesteld. De vaccinatie door de veehouder zal naar verluidt al in het najaar, wanneer de dieren terug op stal gaan, mogelijk zijn.
De Vlaamse Dierenartsenvereniging (VDV) wordt onaangenaam verrast door de beslissing en reageert verontwaardigd. “Op de vergadering bij de FOD Volksgezondheid is daarover gesproken maar leken er geen grote voorstanders te zijn van vaccinatie door de veehouders. Ook al doet een meerderheid dat goed, er zullen altijd veehouders zijn die verkeerd of onvolledig vaccineren of het vaccin slecht bewaren. Zulke fouten kunnen de oorzaak zijn van een uitbraak van blauwtong die grote gevolgen heeft, in de eerste plaats voor de veehouders zelf.” Indien de ziekte opduikt in ons land, dan is de melkveehouderij één van de grote slachtoffers. Voor de afzet van stierkalfjes is de uitvoer naar Nederland namelijk van groot belang maar de gevolgen zouden voor de rundveehouderij in het algemeen moeilijk te overzien zijn.
Bij VDV verwijzen ze naar de aanpak tijdens de vorige vaccinatiecampagne tegen blauwtong in 2008: “Na een periode van zware uitbraken van blauwtong in eigen land werd toen gestart met vaccineren. Dat moest halsoverkop gebeuren omdat het vaccin laat beschikbaar was. Op onvoorstelbaar korte tijd hebben dierenartsen toen de vaccinatie verzorgd. Daarmee bewees het dierenartsenkorps dat ze dit aankan en tot een goed einde kan brengen. Of de vaccinatie door veehouders een even goed resultaat zal hebben, is afwachten.”
