Van mest tot irrigatiewater

Een mooi staaltje technologie op een varkensbedrijf in Langemark. Daar wordt de mest van landbouwers uit de buurt in grote buffertanks gezuiverd tot water, dat in droge periodes kan worden gebruikt om het land te irrigeren. Of hoe circulaire landbouw er in de praktijk uitziet.

Het gaat om één van de acht innovatieve project waar de Vlaamse overheid 4 miljoen euro in investeert om waterschaarste in periodes van droogte in te perken. Want “inspanningen van bedrijven zijn nodig om onze regio beter te wapenen tegen langdurige periodes van droogte”, zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Dit project is goed voor een subsidie van 1 miljoen euro, omdat de impact op de volledige sector groot kan zijn.

 

Het is het Ieperse familiebedrijf Truckwash en Tankcleaning dat investeert in de tanks. “De mestzuivering gaat verder dan de traditionele mestverwerking”, vertelt zaakvoerder Johny Verhelst aan De Standaard. “Want effluent wordt nog altijd als mest bestempeld. Ons water heeft dezelfde kwaliteit als regenwater. Het innovatieve is vooral dat het water ontzilt wordt, zodat het kan dienen als irrigatiewater. Groenten zijn bijvoorbeeld heel gevoelig voor zout.”

 

Op de boerderij in Langemark zijn de werken aan de tanks in 2019 gestart: twee opslagtanks voor ruwe mest, een loods voor dikke fractie, een buffertank voor dunne factie, een biologische zuiveringstank van 10.000 kubieke meter en drie buffertanks voor 32.000 kubieke meter irrigatiewater. De mestaanvoer van landbouwers uit de streek is nu al aan de gang.

 

De verwachting is om eind februari irrigatiewater te produceren. “Er bestaan al installaties waarbij effluent wordt omgezet in water, maar niet op zo’n duurzame manier”, weet Verhelst. Voor de elektriciteit wordt gebruikt gemaakt van zonne- of windenergie.“We zoeken nog een duurzame warmtebron en hopen tegen eind 2021 CO2-neutraal te zijn. De kostprijs blijft beperkt, zodat het water gebruikt kan worden in de landbouw.”

 

In eerste instantie zullen 8 landbouwbedrijven, 1 tuinbouwbedrijf en 2 industriële bedrijven het water kunnen gebruiken dat tot bij hen gevoerd wordt via een irrigatienetwerk over 5 kilometer. Dat netwerk kan in de toekomst nog uitgebreid worden, afhankelijk van de vraag. “Met een pomp steken we druk op de leiding en we spreken onder alle bedrijven af wie wanneer water afneemt”, zegt Verhelst. “Eventueel resterend water kunnen andere landbouwers dan nog komen ophalen met tankwagens.”

 

Verhelst heeft berekend dat als 50 mestverwerkers met een capaciteit van 30.000 kubieke meter hun mest omzetten in water, dat er dan anderhalf miljoen kubieke meter water op de markt komt. Met deze oplossing vervult zijn bedrijf een maatschappelijke rol door enerzijds het milieuprobleem van mest aan te pakken, en anderzijds planten te laten groeien.