Uitbreidingsonderhandelingen verlopen moeizaam

De uitbreidingsonderhandelingen gaan een beslissende fase in. De voorbije dagen hebben diplomaten van de lidstaten, de Europese Commissie en de kandidaat-lidstaten voor het eerst concreet onderhandeld over gevoelige dossiers als budget, instellingen en de cohesiefondsen.

"De conferentie was productief. We hebben een aantal resultaten geboekt, maar de vooruitgang is ongelijk. Alle kandidaat-lidstaten hebben specifieke kenmerken en dat laat zich voelen in de resultaten", zo verklaarde de Spaanse ambassadeur Javier Conde, wiens land momenteel het EU-voorzitterschap behartigt.

Vooral het luik budget en financiën zorgde voor problemen. De meeste kandidaat-lidstaten leiden uit de onderhandelingspositie van Brussel af dat ze de eerste jaren als lidstaat meer zullen betalen aan dan ontvangen uit het EU-budget.

Dit vloeit voort uit het feit dat de budgettaire richtlijnen van de EU tot 2006, zoals in 1999 vastgelegd in Berlijn, onmiddellijk van toepassing zullen zijn op de nieuwe lidstaten, terwijl de EU-landbouwsubsidies pas na enkele jaren Oost-Europa zullen overspoelen. "De EU moet de plafonds van Berlijn respecteren. Dat is een politieke realiteit", reageerde Conde.

De EU en de kandidaat-lidstaten moeten het eens worden over de implementatie van de EU-wetgeving, het zgn. acquis communautaire. Dat bestrijkt 30 hoofdstukken. Cyprus is met 27 afgesloten hoofdstukken het verst gevorderd. Verder volgen Slovenië en Litouwen (26), Tsjechië (25), Slovakije, Letland, Estland en Hongarije (24), Polen (23), Malta (21), Bulgarije (17) en Roemenië (11).

Momenteel liggen de resterende en meteen meest heikele dossiers op tafel. Dat zijn budget en financiën, de cohesiepolitiek en de hervorming van de instellingen. Het koninginnestuk van het uitbreidingsproces, landbouw, komt vanaf volgende week aan bod. Normaliter zouden de onderhandelingen met de best gevorderde landen eind 2002 afgesloten moeten worden, zodat zij als lidstaat in 2004 kunnen deelnemen aan de Europese verkiezingen.