Truiense regio wint strijd tegen wateroverlast
nieuws"Een goed voorbeeld is Velm", zegt Ludwig Vandenhove (sp.a), de burgemeester van Sint-Truiden. "In 2000 werd Velm maar liefst 17 keer door modderstromen getroffen. Bijna elk jaar stond de dorpskom onder water. Maar sinds de Watering Sint-Truiden daar maatregelen heeft genomen om de wateroverlast tegen te gaan, blijven we van het ergste gespaard".
Die maatregelen zijn een combinatie van grote en kleine ingrepen in het landschap. "De voorbije jaren hebben we gefocust op grote projecten, zoals het aanleggen van wachtbekkens met een capaciteit van 30.000 liter of meer", zegt Charly Moyaerts (sp.a), de burgemeester van Gingelom. Die gemeente legde twee wachtbekkens aan, Sint-Truiden legde er drie aan, alsook acht gecontroleerde overstromingsgebieden.
"Wij hebben dat niet lukraak gedaan", zegt Moyaerts. "De Watering Sint-Truiden heeft een watermanager - uniek in Vlaanderen - aangetrokken die het hele probleemgebied in kaart heeft gebracht, ook in de naburige gemeenten Nieuwerkerken, Geetbets en Herk-de-Stad". Daarnaast bonden de gemeenten ook de strijd tegen de erosie aan, door kleine ingrepen in het landschap te doen. Ze werken daarvoor samen met de landbouwers.
Intensieve landbouw op hellende akkerlanden is een van de grootste oorzaken van bodemerosie, waardoor bij hevige regenval tonnen aarde en modder van de akkers vloeien, recht op de openbare weg en in de huizen. Door dammetjes op te werpen of graszoden aan de rand van de akkers aan te leggen die het water ophouden, kan dat worden vermeden. "In het begin was het niet evident om de landbouwers te overtuigen om in ons project te stappen", zegt Moyaerts.
Dat lukte toch, omdat de Vlaamse overheid subsidies geeft aan boeren die erosiebestrijdende maatregelen nemen. "We hebben met de meeste landbouwers een beheersovereenkomst voor 20 jaar afgesloten: afhankelijk van het aantal hectare dat ze afstaan, krijgen ze een vergoeding voor zolang ze die grond niet kunnen bewerken". Gingelom legde de voorbije jaren zo 65 hectare gras aan, en 15 dammen. Sint-Truiden legde 65 hectare graszoden aan en 20 dammen.
In 2004 dagvaardde Sint-Truiden een landbouwer die geen maatregelen had genomen, omdat die verantwoordelijk werd geacht voor de wateroverlast in de deelgemeente Halmaal waarbij één huis onder water liep. De burgemeester vroeg toen 2.500 euro om de kosten van de opruiming te betalen. "Die zaak is geëindigd op een compromis, waarbij de landbouwer zich ertoe heeft geëngageerd om een stuk grond niet meer te bewerken. Het was ons niet om het bedrag te doen, maar om het signaal. Dat is gelukt, want vandaag werkt 80 tot 90 procent van de boeren mee in de strijd tegen erosie, al blijven sommige boeren koppig", zegt Vandenhove.
In Gingelom doet nog één landbouwer moeilijk. "Maar in september zitten we met hem rond de tafel", zegt Moyaerts. "De strijd tegen de wateroverlast is nog niet gestreden", benadrukt Vandenhove. "De komende jaren moeten we blijven investeren, vooral in erosiebestrijdende maatregelen. Maar onze aanpak werpt zijn vruchten af. De huidige overlast is niet meer te vergelijken met vroeger". Moyaerts bevestigt dat: "Als er vroeger tien liter water uit de lucht viel, werd ik uit mijn bed gebeld omdat er ergens huizen waren overstroomd. Nu niet meer".
De burgemeesters noemen hun beleid, dat al meer dan 12 miljoen euro heeft gekost, een voorbeeld voor heel heuvelachtig Vlaanderen. Ook de Bond Beter Leefmilieu looft de inspanningen in de Truiense regio. "De waterproblematiek stopt niet aan de grenzen van de gemeenten", zegt Vandenhove. "Laat ons beleid een pleidooi zijn voor andere gemeenten om samen te werken. Als Gingelom geen maatregelen zou nemen, zou onze strijd in Velm nutteloos zijn omdat Velm lager ligt".
"Het is gek hoeveel gemeenten lijdzaam toekijken en wachten om in actie te schieten tot ze in de problemen zitten", zegt Moyaerts. "Maar dan is het vaak te laat".(KS)
Lees ook: geVILT: Kan Truiense regio modderstromen indammen?
Bron: De Standaard
