Science linkt twee insecticiden aan bijensterfte

Het wetenschappelijk tijdschrift Science publiceert twee studies die een verband leggen tussen de achteruitgang van het bijenbestand en twee insecticiden van de groep neonicotinoïden. Kolonies hommels blootgesteld aan imidacloprid groeiden minder goed en er werden 85 procent minder koninginnen geboren. Door niet-lethale doses thiamethoxam konden honingbijen de weg naar de bijenkast moeilijker terugvinden.

Wetenschappers van de Schotse universiteit in Stirling stelden hommelvolken bloot aan doseringen van het neonicotinoïde imidacloprid zoals die in het veld kunnen voorkomen. Het bleek dat de hommels minder goed groeiden en dat er 85 procent minder koninginnen werden geboren. De onderzoekers besluiten daaruit dat neonicotinoïden een belangrijke negatieve impact kunnen hebben op bijenkolonies in ontwikkelde landen.

Dezelfde vrees koesteren Franse wetenschappers, verbonden aan het nationaal instituut voor landbouwonderzoek in Avignon, die de effecten van het neonicotinoïde thiamethoxam op honingbijen onderzochten. Door bijen die blootgesteld werden aan het insecticide te voorzien van een chip, konden ze aantonen dat de bijen meer moeite hadden om de weg naar de bijenkast terug te vinden, hetgeen resulteerde in een hogere sterfte.

Volgens David Fischer, een ecotoxicoloog van Bayer, zijn bij beide studies hogere concentraties pesticiden gebruikt dan bijen en hommels in werkelijkheid in stuifmeel aantreffen, een kritiek die door sommige onafhankelijke biologen wordt gedeeld, schrijft De Standaard. De onderzoekers repliceren dat firma's bij het bepalen van een voor bijen en hommels veilige concentratie onvoldoende rekening houden met indirecte manieren waarop de producten doden, zoals door de oriëntatie van de insecten te verstoren.

Het insecticide imidacloprid wordt als zaadbehandeling in de akkerbouw gebruikt en heeft ook toepassingen in de fruitteelt. De actieve stof is daarnaast ook terug te vinden in diverse producten voor amateurtuinders. Zowel imidacloprid als thiamethoxam zijn binnen de groep van neonicotinoïden gekend als twee meer giftige middelen voor bijen, maar niet alle neonicotinoïden zijn potentieel schadelijk voor bijen. Van imidacloprid wordt normaal gesproken geen gebruik gemaakt tijdens de bloeiperiode van bloemen en planten, wat overigens een aanbeveling is die voor alle gewasbeschermingsmiddelen geldt.

Wat kan je doen als landbouwer of tuinder? Lees de brochure 'Boeren voor bijen'.