Risico op blauwtongbesmetting neemt weer toe met warmer voorjaarsweer
Met de oplopende temperatuur in de eerste week van april neemt het risico op blauwtongbesmetting weer toe als de knutten terug actief worden na de winter. De Vlaamse schapenhouderij en ook rundveehouderij is vorig jaar ontkomen aan een infectiegolf, maar het virus hangt als een zwaard van Damocles boven de sector. “Het is afwachten tot de bom valt”, klinkt het fatalistisch bij een schapenhouder. Totdat er een vaccin op de markt is – mogelijk deze zomer – kunnen veehouders weinig doen.
“Ik heb een grote ventilator aangeschaft en heb deze in de stal gehangen. Mijn schapen gaan dit jaar niet het veld op. De knutten (de muggen die het blauwtongvirus verspreiden, red.) houden niet van luchtstromen.” Schapenhouder Werner Aerts uit Zoersel houdt medio april zijn adem in voor een opflakkering van het blauwtongvirus.
Het virus, dat ook het rundvee kan treffen, is vooral zeer dodelijk onder de schapen. Waar het virus vorig jaar om zich heen greep in Nederland en veel dode schapen tot gevolg had, bleef Vlaanderen vooralsnog gespaard. Experts achten de kans klein dat de Vlaamse schapenhouder dit jaar net zoveel geluk heeft. “Het is wachten tot de bom valt”, zegt Aerts.
Een andere maatregel die hij tegen beter weten in nam, is preventieve vaccinatie tegen eerdere blauwtongvirustypes. Alhoewel het volgens wetenschappers geen bescherming biedt tegen het nieuw type drie virus, kan het volgens Aerts geen kwaad. “Baat het niet, dan schaadt het niet”, verklaart hij.
Lammeren nog kwetsbaarder
De schapenhouder heeft juist zijn lammerseizoen achter de rug en de sterfkans onder lammeren, die minder weerstand hebben, is nog groter. Experts in Nederland stellen dat gemiddeld zeven op de tien schapen, die geïnfecteerd zijn met het blauwtongvirus, het niet halen. De sterftecijfers liggen daarmee nog hoger dan bij de vorige uitbraak van het blauwtongvirus in 2007. “Toen hebben wij een derde van onze schapen verloren”, vertelt Mark Van Ransbeke die in Dendermonde 800 schapen houdt.
Ook Van Ransbeke wacht het gelaten af. “Mogelijk waait het toch over.” De Oost-Vlaming, die zijn schapen inzet voor natuurbegrazing, heeft verder de stille hoop dat de kudde al een zekere weerstand heeft opgebouwd. “Wellicht is er nog een mate van resistentie overgebleven van de virusuitbraak uit 2007.”
Eva Van Mael, dierenarts kleine herkauwers bij DGZ, stelt dat er tot dusver vijf gevallen van het blauwtongvirus bekend zijn bij de schapen. In alle vijf de gevallen ging het om geïsoleerde besmetting, steeds bij een hobbyboer. In de winter, als de knuttenactiviteit sterk afneemt, zijn geen nieuwe meldingen binnengekomen. “Wel hebben we twee gevallen bij een winterscreening bij het rundvee ontdekt, maar ook hier ging het om alleenstaande gevallen en vertoonden de koeien geen ziekteverschijnselen.”
De schapensector is vorig jaar ontkomen. Er waren wel vijf besmettingen maar dat is niks in vergelijking met de situatie in Nederland
Wachten op een vaccin
Van Mael beaamt dat er eigenlijk geen middelen zijn om het virus tegen te houden of te remmen. Het onderdak brengen van de dieren voor de start van de avond, kan zij alleszins wel aan aanraden. “Knutten zijn het actiefst tussen het avondschemer en zonsopgang en zij gedijen slecht op plaatsen met veel luchtbeweging.”
Zij drukt schapenhouders op het hart om aan de alarmbel te trekken als ze symptomen van het blauwtongvirus in de kudde opmerken. Er geldt zelfs een meldingsplicht. “Dat stelt ons in staat de ontwikkeling in Vlaanderen te monitoren en adequaat advies te verstrekken.” Gekende symptomen zijn onder meer een verhoogde temperatuur, versnelde ademhaling, ontstoken slijmvlies met zweren, kreupelheid, gebrek aan eetlust, uitpuilen en blauw worden van de tong.
In tussentijd wachten de schapenhouders en ook rundveehouders met smacht op een vaccin dat werkt tegen het nieuwe type van het virus. Lange tijd leek een Zuid-Afrikaans virus kans te maken op een goedkeuring in ons land, maar vermeende onveiligheid heeft de introductie ervan nu gestopt. De Vlaamse overheid en bij uitbreiding de Nederlandse overheid zijn in gesprek met farmaceutische bedrijven. Volgens Nederlandse berichtgeving blijft de hoop bestaan dat er tegen de zomer een vaccin beschikbaar is.
Bron: Eigen berichtgeving
