Rio+20 stemt België niet tevreden

Na de hoge ambities die België en Europa hadden voor Rio+20, is ons land teleurgesteld over de finale uitkomst van de top. Dat verklaarde minister van Ontwikkelingssamenwerking Paul Magnette tijdens zijn toespraak op de top. Hij riep de andere landen op niet in defaitisme te vervallen, maar onmiddellijk de hand aan de ploeg te slaan. Ook enkele parlementsleden, ngo's, het middenveld en VN-rapporteur De Schutter reageren.

De VN-top voor Duurzame Ontwikkeling Rio+20 heeft vrijdag de slotverklaring ‘De toekomst die we willen’ aangenomen. De tekst van 53 bladzijden maakt de weg vrij voor een groene groei van de planeet, die meer ecologisch en sociaal moet zijn, maar bevat geen precieze engagementen. Die zullen pas tegen 2015 uitgewerkt worden. Het aantal teleurgestelde stemmen lag vrijdag hoger dan het aantal tevreden stemmen, ook bij de deelnemers zelf.

“Ik ga niet verbergen dat we teleurgesteld zijn”, stak Magnette van wal. “De Belgen en Europeanen hadden hoge ambities. We hoopten dat de frisse wind van 20 jaar geleden er nog was en dat we samen sterke, duidelijke en precieze engagementen zouden kunnen nemen. Laten we toegeven dat we daar ver vanaf zijn.”

Nochtans weten we wat nodig is voor de duurzame ontwikkeling van onze planeet, ging Magnette voort. “Eerst moeten we af van de mentaliteit van economische ontwikkeling die onze hulpbronnen opeet en die gradueel maar vastberaden vervangen door duurzame consumptie- en productiemodellen. Daarnaast moet werk worden gemaakt van toegang tot energie en water voor iedereen, van degelijk werk en een sokkel van sociale bescherming.”

“Laten we niet toegeven aan defaitisme, maar laten we de mooie geest van Rio weer opwekken die de grote successen van de voorbije 20 jaar mogelijk heeft gemaakt”, besloot Magnette. De Vlaamse parlementsleden Bart Martens (sp.a) en Hermes Sanctorum (Groen) zijn dezelfde mening toegedaan, hoewel ze allebei vinden dat de ontwerpverklaring onvoldoende is.

“Dit is geen eindpunt, maar de start van een proces dat moet uitmonden in duurzame ontwikkelingsdoelen met een duidelijke timing”, zegt sp.a'er Martens. Groen-parlementslid Sanctorum heeft het over een “open einde”. Hij hoopt dat in de toekomst gewerkt kan worden volgens een “coalition of the willing”. “Laat landen die inzien dat een ambitieus beleid inzake duurzame ontwikkeling voordelen heeft, samenwerken en voorlopers zijn. De rest volgt dan”, aldus Sanctorum.

“Rio+20 gaat de geschiedenis in als één grote grap”, reageert ook Oxfam. “Wereldleiders kwamen, praatten en deden niks, zoals voorspeld”. Andere ngo’s sluiten zich daar grotendeels bij aan. Sabien Leemans van WWF België merkt nog een afnemende invloed op van de EU ten voordele van de groeilanden, en betreurt dit aangezien de EU volgens haar wel ambitieuze voorstellen op tafel heeft gelegd. Ook WWF erkent de ambities van Europa. De organisatie hoopt dan ook dat de Europese leiders niet alleen bouwen op de resultaten van Rio, maar op de doelstellingen die ze zelf naar voren hebben geschoven.

De Belgische coalitie Rio+20, die het Belgische middenveld overkoepelt, reageert eveneens diep teleurgesteld. "De aangenomen tekst is ronduit onvoldoende. Er werd weliswaar een compromis bereikt, maar de nodige politieke wil om verder te gaan dan het absolute minimum is volledig afwezig", betreurt de koepel. “De tekst geeft dan ook geen concreet antwoord op de echte uitdagingen van deze eeuw en brengt daarmee de toekomstige generaties in gevaar.”

Wie zich wel tevreden uit over de slottekst, is Olivier De Schutter, VN-rapporteur voor het recht op voedsel. “De onderhandelaars hebben erkend dat mensenrechten, zoals het recht op voedsel, een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan duurzame ontwikkeling. Het recht op voedsel kan bijvoorbeeld een buffer vormen tegen landroof, overexploitatie van natuurlijke bronnen en ongereguleerde investeringen, maar het moet wel streng opgevolgd en afgedwongen worden. De referenties naar het recht op voedsel in de tekst zijn dan ook van erg groot belang”, klinkt het.