Retail vraagt boer om beter naar consument te luisteren

Vanwege de grote onvrede van de boeren over de prijzen voor hun producten trok De Standaard naar Dominique Michel, de belangenverdediger van de supermarkten in ons land. Hij wrijft boeren aan dat ze nog te veel bulk produceren. Het onderscheidend vermogen van Vlaamse land- en tuinbouwproducten zou te klein zijn. “Het is belachelijk om te zeggen dat Vlaams varkensvlees of Vlaamse komkommers beter zijn, enkel en alleen omdat ze in Vlaanderen geproduceerd worden. De klant proeft en trekt zijn conclusies.” De enige oplossing bestaat er volgens de CEO van Comeos in dat de boer zich oriënteert naar meer exclusieve producten. Voor varkensvlees zou dat bijvoorbeeld vlees met een speciale smaak of een hogere voedingswaarde kunnen zijn.

De lage prijzen van voeding maar ook de ongelijke verdeling van de marge binnen de voedselketen zijn doornen in de ogen van de boeren die maandag actie voeren in Brussel. Daarom wierp De Standaard Dominique Michel de vraag voor de voeten waarom supermarkten tegen zo’n lage prijs voeding verkopen dat de boer er niet van kan leven. De belangenverdediger van de retail zegt dat overproductie voor de lage prijzen zorgt. “Dat hebben we in de autosector ook gekend: er werden te veel wagens geproduceerd en dus sneuvelden er banen en gingen er fabrieken dicht. In 2014 waren de melkprijzen hoog. De boeren hebben het geld geïnvesteerd in nieuwe machines om nog meer te kunnen produceren. Men moet leren om een potje te maken voor als het slecht gaat.”

Naast de overproductie is er volgens Michel een probleem van massaproductie terwijl de Belgische boer op prijs niet kan concurreren met de enorme varkensbedrijven die in Duitsland en Polen tegen veel lagere kosten kunnen produceren. “En daarnaast hebben we te maken met een structurele daling, jaar na jaar, van het vleesverbruik. De enige oplossing bestaat erin dat de boer zich oriënteert naar meer exclusieve producten. Speciaal varkensvlees met een hogere voedingswaarde of een speciale smaak. De consument is bereid om daarvoor te betalen, de boer kan er meer voor vragen, en het is beter voor het milieu om minder maar beter te produceren.” Hij verwijst naar het succes dat Belgisch bier in het buitenland kent, niet omdat het goedkoop is maar omdat de consument meer wil betalen voor de kwaliteit ervan. “Dat succesverhaal moeten we ook met ons vlees nastreven.”

De CEO van Comeos laat zich niet uit het lood slaan door de opmerking van de journaliste dat een komkommer ‘maar’ een komkommer is die zich niet leent voor veel variatie. “Bij veel producten is er een groot verschil. Kijk naar de tomaten of aardappelen. Een appel die vandaag verkocht wordt, is vijf tot tien keer chemisch behandeld. Oriënteer je bedrijf naar biologische appels: ze zijn gezonder, de consument wil er meer voor betalen, de boer kan er meer voor krijgen. Welke consument zal meer betalen voor hetzelfde product? Geen kat.” Aangezien de Belgische supermarkten nog veel bioproducten in het buitenland aankopen, ligt er hier nog een grote markt volgens Michel. “Wij moeten misschien meer tijd investeren in overleg met de boerenorganisaties over wat de consumenten willen. En de boerenorganisaties en overheden moeten investeren in de begeleiding van boeren naar de productie van andere voedingsproducten.”

De Standaard suggereert dat veel boeren uit de zorgen zouden zijn met een wettelijk verbod op verkopen onder de kostprijs dat uitgebreid wordt naar de primaire sector. Dominique Michel is daar niet tegen maar gelooft er niet in. “Als we Belgische tomaten duurder maken dan Franse of Italiaanse, die van dezelfde kwaliteit zijn, dan is het binnen de kortste keren afgelopen met de Belgische tomaat.” Hij waarschuwt ook voor aandacht voor het land van herkomst die neigt naar protectionisme. “Als alle landen zo reageren, zal dat ten koste van de Vlaamse boer zijn, want die exporteert ook veel. Ik geloof wel in lokaal geproduceerde producten die alleen in die ene supermarkt om de hoek te koop zijn.”