Rampjaar voor Belgische imkers
De Belgische imkers hebben een rampjaar beleefd. Door de vele regenval in bloeiperiodes van mei tot september hebben de bijen nauwelijks nectar kunnen verzamelen. Hierdoor ligt de honingproductie 50 tot 60 procent lager dan vorig jaar. Ook in Frankrijk kent de productie een enorme terugval.
“De eerste dracht zag er nog goed uit. Het gaat dan om nectar die bij fruitbomen is opgehaald. Daar lag de honingproductie op 10 kilo per kast”, vertelt Jef Torfs van Imker Torfs uit Aarschot dat met 1.200 kasten tot de grootste imkers van ons land gerekend mag worden. Vanaf het voorjaar rijdt hij de kasten uit over heel België om in de bloeitijd van bepaalde gewassen met zijn bijen aanwezig te zijn.
De eerste slechte voortekenen dienden zich in mei, juni aan bij de koolzaadvelden, een belangrijke nectarbron voor zijn bijen. Door de vele regenval hebben de bijen nauwelijks nectar kunnen verzamelen om honing aan te maken. “De opbrengst per kast lag rond de tien kilo, terwijl dat er in normale tijden meer dan 20 kilo is”, vertelt de imker. “De bloem van de koolzaad staat omhoog en het hoeft maar een minuut te regenen of de nectar lost op in het water.”
Regen, regen en nog eens regen
Regen speelde de jonge ondernemer vervolgens het hele jaar door parten. De zomerdracht, zoals in imkerjargon de honingproductie van zomerbloeiers genoemd wordt, bracht nul kilo in de kast terwijl dat in normale jaargangen ook rond de 20 kilo ligt. Het gaat hier om een mengeling van flora, zoals bramen, klaver, esdoorn en frambozen. “Tijdens de bloeiperiode in juni en juli was het bijna alle dagen aan het regenen”, vervolgt Torfs.
Ook de najaarsproductie heeft zijn jaar niet kunnen goedmaken. In de periode augustus en september profiteerden de imkers alleen van het mooie weer begin september. Torfs sluit zijn seizoen af met een opbrengst van 25 kilo per kast, terwijl dat in het slechtste jaar 40 kilo was en in topjaren, zoals 2019, kan oplopen tot 65 kilo. Behalve de slechte opbrengst kampen de imkers met gestegen kosten. Door het gebrek aan voeding, zal er in de winter suikerwater moeten worden bijgevoerd.
Eveneens rampenjaar in Frankrijk
Het verhaal van Torfs, die een beroep heeft gedaan op het landbouwrampenfonds, staat niet op zich. Ook in Frankrijk kennen de imkers een barslecht jaar. Volgens schattingen van de nationale imkerbond Unaf zal er dit jaar amper 9.000 ton honing geoogst worden. Dat is maar een derde van de oogst van vorig jaar en een schijntje in vergelijking met topjaar 1995 toen er 32.000 ton opgehaald werd. “De klimaatverandering die de bijenhouders al 15 jaar voelen, valt niet meer te ontkennen”, verklaart Unaf.
De imkerbond vraagt aan de Franse regering om dit jaar te erkennen als een landbouwramp en zo de imkers te vergoeden. Het wijst op de biologische functie van bijen als natuurlijk bestuivers. “Als er geen imkers meer zijn om de bijenkasten te onderhouden, zien ook de landbouwers hun productie dalen”, argumenteren de Franse imkers.
Crisis komt na bloeiperiode door corona
De crisis in imkerland komt overigens na een periode van sterke bloei door corona. ‘s Lands grootste honingverwerker, Meli uit Veurne, constateerde eerder dit jaar een stijgende vraag naar honing. “De honingconsumptie in België is het afgelopen jaar met 17 procent toegenomen. Zo werd in België in 2020 zo'n 3,2 miljoen kilogram honing verkocht”, zei Koen Steurbaut, CEO van Meli, toen aan VILT.
De ondernemer verklaart de sterk gegroeide vraag, die zich concentreerde in de maanden maart, april en mei 2020 door de hamsterwoede tijdens de eerste coronagolf. “Honing is een ideaal hamsterproduct. Het is koolhydratenrijk en bederft niet. Daarnaast is het natuurproductie bij uitstek waar tijdens corona ook veel interesse in was.”
Ook Jef Torfs heeft een stijgende interesse in honing gemerkt. Dat heeft volgens hem veel met corona te maken waardoor de interesse in lokale producten een boom heeft gekregen en de bij en honing veel in de aandacht stond. Hij ziet overigens niet alleen meer kopers opduiken in de winkel, ook constateert hij dat het beroep een boost heeft ondergaan. “Het uitsterven van bijen en honingproducties zijn om de haverklap in het nieuws, waardoor de interesse sterk is toegenomen en het aantal imkers de laatste jaren is sterk gestegen.”
Belgische imkerlandschap en honing productie
Volgens Torfs telt ons land 50.000 tot 60.000 kasten en 8.000 tot 10.000 imkers, waarbij er volgens hem een onderscheid gemaakt moet worden tussen imkers en bijenhouders. “Imkers proberen het maximale uit hun bijen te halen terwijl bijenhouders bijen houden en het vaak na een paar jaar voor gezien houden.“ De Belgische honingproductie is bijlange na niet voldoende om aan de nationale vraag te voldoen. Honing in de Belgische winkels komt daardoor ook uit Zuid-Amerika, Zuid-Europa en Oekraïne.
Meer weten over het productieproces van honing? Je verneemt er alles over in de reportage van VILT TeeVee:
Bron: Eigen verslaggeving / De Standaard
