PFOS: BioForum en Velt dagvaarden Vlaamse overheid
BioForum, Velt, Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace vinden dat de Vlaamse overheid, OVAM en de bouwheer van Oosterweel Lantis de informatieplicht, de zorgplicht en de rechten van de mens hebben geschonden. “Ze waren al sinds 2017 op de hoogte van de gevolgen van de PFOS-vervuiling en de gevolgen ervan voor de volksgezondheid, maar ze verzuimden de bevolking te waarschuwen”, klinkt het. Daarom dagvaarden ze de Vlaamse overheid.
Kostbare tijd verloren
De organisaties zijn van mening dat burgers tijdig informeren over de impact van vervuiling en volksgezondheidsrisico’s, essentieel is voor een zorgvuldig overheidsbeleid. “De gevolgen voor het achterhouden van de informatie zijn niet min”, luidt het. “Buurtbewoners en boeren hadden al jaren geleden hun voorzorgen kunnen nemen. Ook had de overheid vier jaar geleden al kunnen starten om PFAS in Vlaanderen in kaart te brengen. Er ging kostbare tijd verloren.”
Volgens de coalitie van milieuorganisaties, bioboeren en ecologische tuiniers werd op die manier de natuur en de gezondheid van de omwonenden geschonden en werd het imago van bioboeren schade toegebracht. “De PFOS-vervuiling treft biologische boeren extra hard omdat het belang van bodem en vrije uitloop van dieren de sector extra kwetsbaar maakt. Dat is onaanvaardbaar en mag in de toekomst nooit meer gebeuren”, stelt Esmeralda Borgo van BioForum.
“Bioboeren en hun klanten hechten veel belang aan gezonde voeding en een gezond leefmilieu. Een startende bioteler zou nooit beginnen boeren in een gebied met door PFOS vervuilde grond, indien hij dat op voorhand zou weten. Consumenten kiezen ook net voor bio omdat ze erop vertrouwen dat de bioboer werkt volgens het voorzorgsprincipe en dus geen onnodige risico’s neemt ten koste van mens of milieu”, meent Borgo.
Ook Velt ziet veel leed bij de moestuiniers in de regio van de 3M-fabriek. “Onze mensen kregen plots te horen dat hun zelfgeteelde groenten niet meer geschikt waren voor consumptie. De effecten en verbolgenheid zijn groot”, zegt Stijn Overloop, directeur van Velt, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren. “Daar kwam nog de imagoschade bovenop. Door laattijdige communicatie van de overheid zijn wij de pineut.”
Waar is rapport Tytgat?
Waar is het rapport van professor Jan Tytgat over de kwestie? Dat lijkt de centrale vraag in de discussie. Dat zou op 6 oktober 2017 afgeleverd en verstuurd zijn naar Lantis, OVAM en verschillende kabinetten. “Ondanks de alarmerende waarschuwingen en aanbevelingen in het rapport, blijkt dat de verschillende overheidsinstanties en de toenmalige regering er niets mee gedaan heeft”, stelt de coalitie die erop wijst dat er op die manier jaren verloren gingen.
“Een ander opvallend feit is dat de maatregelen die in 2017 werden voorgesteld, in ongewijzigde vorm werden ingevoerd in de zomer van 2021, onder grote politieke druk. Het enige dat veranderd was sinds 2017, is de media-aandacht dat het dossier inmiddels had gekregen”, zeggen de organisaties in een gezamenlijk persbericht.
Bovendien stellen BioForum, Velt, Greenpeace en BBL vast dat het rapport Tytgat zelfs vandaag nog niet publiek is. “Nochtans zou de hele PFOS-saga ons moeten leren dat transparantie cruciaal is voor de bescherming van het leefmilieu en de volksgezondheid.” Ze vragen dat de keuze om de PFOS-vervuiling in de doofpot te houden, wordt rechtgezet. “Maar even belangrijk is dat overheden extra check en balances inbouwen om dit soort bedrog van burgers in de toekomst te vermijden”, stellen ze.
Symbolische euro schadevergoeding
Om de overheid aan te zetten tegen actieve informatieplicht hebben Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, BioForum en Velt de Vlaamse overheid, OVAM en Lantis gedagvaard. Ze vragen een symbolische euro schadevergoeding en een proactieve verspreiding van rapporten, publicaties, lopende initiatieven en onderzoeken naar de burger. “We willen dat vergunningen, inspectieverslagen en rapporten online worden geplaatst, net als alle rapporten die besteld of uitgevoerd worden door de overheid. We moeten ervoor zorgen dat dit het laatste milieuschandaal wordt dat de overheid probeerde stil te houden.”
Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Kobe Van Looveren - BioForum
