Oxfam: "Pak diepere oorzaken van voedselcrisissen aan"

De omvang van de volgende voedselcrisis zal volgens Oxfam-Solidariteit afhangen van de daadkracht van de politieke leiders. "De G20 nam het voortouw om de prijsvolatiliteit en de voedselcrisissen aan te pakken, maar is niet met overtuigende oplossingen gekomen", luidt het. "Eén miljard mensen blijven honger lijden zolang de diepere oorzaken van deze crisissen niet aangepakt worden en er niet geïnvesteerd wordt in de lokale landbouw."

In heel wat landen maken de partners van Oxfam zich zorgen over de gevolgen van de onrust op de landbouwmarkten voor de kwetsbare bevolking. Door droogte in de VS, Rusland, Oekraïne en Kazachstan en het uitblijven van moessonregens in India staat de productie van vooral maïs en soja onder druk en stijgen de prijzen. "Bijna 80 procent van de belangrijkste voedselexport komt uit die vijf landen zodat ons wereldvoedselsysteem uitermate kwetsbaar is", zegt Thierry Kesteloot, beleidsmedewerker Voedsel en Landbouw bij Oxfam-Solidariteit.

Jemen voert bijvoorbeeld 90 procent van de nationale graanconsumptie in. "De 10 miljoen mensen die er honger lijden, hebben simpelweg niet voldoende koopkracht om een nieuwe prijsstijging te slikken", waarschuwt Kesteloot. "Jemen vormt helaas geen uitzondering. De Verenigde Naties moeten te hulp schieten bij voedselcrisissen in de Sahel, in Sudan, Zuid-Sudan en Somalië, in Congo, in Afghanistan, in Kenia en in Zimbabwe."

Het effect van de klimaatverandering op de landbouwproductie zal in de toekomst nog ernstigere proporties aannemen zonder ambitieuze engagementen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Even actueel is de problematiek van de biobrandstoffen. "In 2011 werd zo'n 40 procent van de in de VS geteelde maïs gebruikt voor biobrandstof. Dat is meer dan het volume maïs dat toen op de wereldmarkt verhandeld werd", aldus Kesteloot.

Een volle tank biobrandstof van een 4x4 staat volgens hem gelijk met het jaarlijkse maïsrantsoen van één persoon. Bovendien worden gronden die voor de lokale voedselvoorziening instaan, in beslag genomen om gewassen te telen voor biobrandstoffen. "Dat werkt de voedselschaarste nog meer in de hand", meent Kesteloot, "en toch is geen enkel land bereid de steun aan de productie en consumptie van biobrandstoffen te verbieden."

Financiële speculatie op de grondstoffenmarkt wordt evenmin krachtdadig aangepakt. "Beleidsmaatregelen die consumenten en producenten beter moesten wapenen tegen de wisselende productieniveaus en prijzen werden steeds meer afgezwakt om de landbouwmarkten volop te liberaliseren", zegt Kesteloot. "Vorig seizoen was een recordjaar voor de graanproductie en toch bestaan er op internationaal niveau geen akkoorden om instrumenten zoals voedselreserves in te zetten, die eventueel een slechte oogst kunnen opvangen."