"Overheidsaanpak hogere voedingsprijzen is totaal fout"

Volgens Comeos schetst de FOD Economie de juiste problemen in haar rapport over de prijsvergelijking van voeding tussen België en de omringende landen. “Maar de conclusies en aanbevelingen die eraan verbonden worden zijn totaal onaanvaardbaar. Ze halen de concurrentiepositie van onze handel nog verder onderuit”, reageert Dominique Michel, gedelegeerd bestuurder van Comeos.

Comeos, dat de Belgische handel en diensten vertegenwoordigt, had uitgekeken naar het langverwachte onderzoek van de FOD Economie. “De oorzaken die worden aangehaald voor het prijsverschil zijn juist: de loonkost, fiscaliteit, belastingen en leveranciersprijzen zorgen voor hogere consumptieprijzen in Belgische supermarkten dan in de buurlanden”, legt Michel uit.

Wel zegt hij dat de cijfers die worden gebruikt niet correct zijn. “In de vergelijking wordt geen rekening gehouden met verse producten, goed voor meer dan een derde van het assortiment. Net daarom scoren onze handelaars veel beter. Wij komen uit op een prijsverschil tussen de vier en de vijf procent”, klinkt het. In het rapport gaat men uit van een prijsverschil met Frankrijk van zeven procent en de Belgische voedingsproducten zouden tien procent duurder zijn dan Duitse of Nederlandse.

Bovendien vindt Comeos dat er twee hiaten zijn in het onderzoek. “Het is jammer en vreemd dat onze eigen overheid niet kan berekenen wat het verschil in directe belastingen is. En verder wordt op geen enkel moment rekening gehouden met de kwaliteit, noch van de producten, noch van de dienstverlening.” Volgens de organisatie is er in Nederland bijvoorbeeld een veel minder breed assortiment en minder kwaliteitsvolle huismerken.

“Anderzijds zijn we tevreden dat het rapport herhaaldelijk en duidelijk stelt dat er geen verschil is in winstmarges in de verschillende landen. Het prijsverschil is dus niet te wijten aan de winsten die handelaars zouden nemen.” Deze conclusie sluit aan bij een recente studie van de Nationale Bank van België die stelde dat de concurrentie tussen Belgische supermarkten bijzonder scherp is. De meerkost in vergelijking met de buurlanden zou vooral zitten in de kost om handel te drijven.

Ondanks het feit dat de overheid de juiste conclusie trekt uit het onderzoek, is Comeos verbolgen over de maatregelen die werden aangekondigd tijdens de bekendmaking van de studie. “We hadden verwacht dat de overheid maatregelen zou nemen om de concurrentienadelen weg te werken die in het rapport worden opgesomd: fiscale maatregelen, loondruk en leveranciersprijzen. Maar niets is minder waar”, zegt Michel. “De aanbevelingen die het rapport doet, staan haaks op de analyse die is gemaakt.”

Comeos beweert dat de prijzen in de supermarkten eerder zullen stijgen wanneer de aangekondigde maatregelen worden doorgevoerd. “Een stickeraanduiding voor huismerken biedt geen meerwaarde, want huismerken vertegenwoordigen al een derde van de markt, dus de consument heeft besef van de gunstige prijs-kwaliteitverhouding. Ook lijkt het ons compleet verkeerd dat lokale overheden voorrang gaan geven aan discountketens wanneer er vergunningen moeten uitgereikt worden. De overheid moet de concurrentie die momenteel bijzonder scherp is tussen supermarkten, niet verstoren.”

Een andere maatregel die minister van Economie Johan Vande Lanotte (sp.a) heeft voorgesteld, is het toelaten van verkoop met verlies. “Dat is een onzinnig voorstel. Het gevolg zal zijn dat de overige producten duurder worden, want dat verlies moet gecompenseerd worden. En is dat niet het geval, dan zal alleen die supermarkt met de diepste zakken overleven”, reageert de organisatie fel.

Ook Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, is gekant tegen verkoop met verlies. “Verkopen met verlies is een destructieve marketingstrategie. De afschaffing van het verbod zou slechts leiden tot job-, omzet- en winstverlies én een daling van het aantal supermarkten, wat dan weer het aanbod en de concurrentie verder zou afzwakken”, luidt het.

Comeos is ervan overtuigd dat de maatregelen die nu worden aanbevolen, het tij niet zullen doen keren. “De Belg spendeert nu al 2,5 miljard euro per jaar in buitenlandse winkels. Met het rapport dat nu voorligt, wordt ook duidelijk gemaakt waarom dat gebeurt: ze worden daar in veel gevallen goedkoper bediend. We hopen dan ook dat de oorzaken en de analyse uit het rapport alsnog zullen leiden naar structurele maatregelen, zoals loonkostenvermindering en een lagere fiscale druk. Dan zal deze oefening toch nog zin gehad hebben”, besluit Michel.