Open brief Vlaamse dierenartsen: “Dit is waarom de veehouders onze steun verdienen”

Havendeals

In de open brief schetst de vereniging een korte geschiedenis die volgens hen belangrijk is om de problematiek van vandaag te begrijpen. “Het verhaal begint met Robert Schuman, de Franse socialist die in 1950 als minister van Buitenlandse Zaken onder impuls van diens kabinetschef Jean Monnet, het idee uitvoerde om toenadering te zoeken met Duitsland.” De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal werd gesticht tussen zes landen waaronder België. De gemeenschap had tot doel om de productie van kolen en staal te bundelen.

“Schuman en zijn kabinetschef waren de grondleggers van de huidige Europese Unie: de bron van de rijkdom en vrede waarin we vandaag leven dus”, aldus VeDa. “In navolging van onder meer hun ideeën werd in 1957 het Verdrag van Rome ondertekend, het vertrekpunt van de Europese Gemeenschap. Voedselvoorziening met betaalbaar voedsel als uitgangspunt wordt een kerntaak, maar ook de hoeksteen van de samenwerking. Niet zo verwonderlijk, 500 opeenvolgende jaren van oorlog en vrede in Europa hadden het inzicht verschaft dat elke oorlog voorafgegaan werd door een periode van sociale onrust. Deze sociale onrust vond telkens zijn oorsprong in voedselschaarste. Mislukte oogsten of handelsboycots zorgden er altijd weer voor dat de bevolking honger had, wat leidde tot sociale conflicten.”

“In 1962 botsten de belangen van Europa, dat steeds meer zelfvoorzienend was op vlak van voedselvoorziening, met de belangen van de VS die als nieuwe leider in de wereldhiërarchie was opgestaan”, vervolgt VeDa. “In de havens van Zeebrugge, Antwerpen en Rotterdam konden als politiek compromis ‘oliehoudende zaden’ zonder importheffing aan wal gebracht worden. Dit betekende in de praktijk de start van de import van eiwitrijke producten vanuit de VS die in Europa moeilijker en duurder te telen waren. De veeteelt deed wat verwacht werd door zowel de Amerikaanse als Europese overheden: rond deze havensteden ontwikkelde zich een intensieve veeteelt met een dicht netwerk van toeleveranciers. En ‘last but not least’, dit deden ze tegen zeer concurrentiële prijzen.”

Toename efficiëntie, afname voedselprijzen

“Uiteindelijk deden alle schakels in de landbouw wat er van hen verwacht werd, de veehouders maar ook alle toeleveraars werden ertoe aangezet om de efficiëntie op te drijven”, concludeert VeDa. De Vlaamse dierenartsen laten weten er trots op te zijn om een significante bijdrage te hebben kunnen leveren aan deze efficiëntietoename, waarbij de gezinsuitgaven voor voedsel in de periode van 1900 tot 2020 werden verminderd. “In deze periode daalde het aandeel van het gezinsbudget aan voedsel van minstens 50 procent naar 11 procent.”

Anno 2024 wordt de vraag naar voedselveiligheid of voedselvoorziening niet meer luidop gesteld, stelt de vereniging van Vlaamse Dierenartsen. “Niet door politici, niet door consumenten. Desalniettemin is een hele beroepsgroep samen met toeleveraars daar nog steeds 24 op 7 mee bezig. De luidst gestelde vragen die de landbouwsector vandaag wél krijgt, zijn onder meer vragen over de duurzaamheid van dieren en landbouwgewassen, de biodiversiteit van de fauna en flora, dierenwelzijn, bioproducten, stikstofdepositie, energie-efficiëntie, waterkwaliteit, grondkwaliteit, rendabiliteit, antibioticumreductie, methaanreductie en CO2-reductie.” Als beroepsgroep durft VeDa te stellen dat 95 procent van de veehouders dit ziet als een realiteit die zich vertaalt naar een actielijst om dagelijks in te vullen.

Waslijst aan actielijsten

“De bijkomende uitdagingen waar onze veehouders mee geconfronteerd worden vandaag zijn dan ook talrijk”, duidt Veda. “Zo zijn grote investeringen nodig om aan alles te voldoen, terwijl de meeste bedrijven geen opvolger hebben. Investeringen die ook niet kunnen doorgerekend worden in de prijs van hun producten. Waar toch een opvolger is, kan 75 tot 85 procent van onze veehouders met het huidige stikstofdecreet zijn of haar milieuvergunning naar verwachting niet hernieuwen. Met de Green Deal wordt een meer diverse fauna beoogd. Zo wordt onder meer van de boeren verwacht dat ze dit toepassen door vier procent van hun areaal braak te leggen, dit aan een gemiddeld 100.000 euro per hectare grond in Vlaanderen. Landbouwgrond wordt alsmaar meer beschouwd als publiek bezit. De overheid geeft miljoenen euro’s uit via Natuur en bos om landbouwgrond op te kopen aan woekerprijzen, de geïnteresseerde landbouwers zwaar overbiedend. Onze veehouders zijn ook de top in Europa wat betreft dierenwelzijn. Maar als puntje bij paaltje komt, wordt ook dat niet verrekend. Daarbovenop komt ook het complex stikstofdossier waarbij nog heel wat vragen opstaan.”

Met dit in het achterhoofd uitten de Vlaamse dierenartsen hun respect voor het protest vanuit de landbouwsector. Volgens de vereniging zijn de veehouders, vergeten helden. En is het hun gezamenlijke missie om alle Vlamingen gezond te houden. “Misschien durven we daarom te rekenen op jouw begrip wanneer je volgende keer achter die colonne tractoren hangt”, besluit VeDa.

De open brief van de Vereniging van Vlaamse Dierenartsen kan je integraal terugvinden op de website van de vereniging.