Opdrachthouder PFOS-vervuiling: "Elke Belg neemt te veel PFOS op via zijn voeding"

Rond de 3M-fabriek vormt de vervuiling een cirkelvormig patroon, met een hoeveelheid PFOS die afneemt met de afstand tot de fabriek. Op verontreinigde industriële sites, zoals in Willebroek, is de vervuiling veel grilliger, omdat er waterzuiveringsslib is uitgereden over akkers.

Geen groenten uit eigen tuin

"De belangrijkste is dat mensen in de perimeters best geen producten uit eigen tuin eten", zegt Vrancken. Landbouwers mogen hun producten wel op de markt blijven brengen. "Mensen die enkel uit eigen moestuin eten, worden enkel blootgesteld aan de eigen producten. Vandaar is hun blootstelling heel hoog", aldus Vrancken. "Het advies is om te variëren, en in de gemiddelde winkel is gevarieerde voeding van verschillende bronnen te vinden."

Tegelijk zegt Vrancken dat elke Belg in principe hoeveelheden PFOS binnenkrijgt die boven de norm liggen. Dat blijkt uit Europees onderzoek. "Het gaat hier dan ook om een lange-termijnprobleem dat op lange termijn moet worden aangepakt. Het is niet nodig om met heel acute maatregelen te reageren. We moeten naar een systeemaanpak waarbij aan alle componenten, zoals voeding en afvalwater, tegelijk wordt gewerkt."

Geld nodig

“Om dat te doen, is er geld nodig”, zo benadrukt Vrancken. "Er is de kost voor onderzoek, getroffen bedrijven vragen compensaties, burgers maken extra kosten, enz. We moeten ons de vraag stellen op wie we die kosten verhalen. In principe is het de vervuiler die betaalt."

De komende maanden wil Vrancken met zijn groep experts in kaart brengen welke wegen de vervuiling heeft gevolgd. Daarvoor wordt onder meer een nieuwe methode ontwikkeld om PFOS in de lucht te meten. In het najaar zal een beperkte groep mensen ook intensief worden opgevolgd om te zien via welke routes zij PFOS in het lichaam krijgen.

Vlaamse regering tevreden

De Vlaamse regering is tevreden met de aanpak van opdrachthouder Vrancken. “Sinds hij de coördinatie van de PFOS-problematiek op zich nam, kreeg de aanpak een stevige boost”, laten de minister-president Jan Jambon en zijn collega-minister Zuhal Demir, Wouter Beke en Lydia Peeters weten in een gezamenlijk persbericht. “We onderschrijven volledig de doordachte, gefaseerde en doelmatige aanpak van de opdrachthouder. Die heeft de voorbije maanden tot talloze acties geleid op het terrein. Dat zal de komende maanden ongetwijfeld niet anders zijn”, klinkt het.

Ministers Demir en Beke laten bovendien weten dat er met de federale ministers een akkoord is om de Europese aanpak van de PFOS-uitdaging te agenderen op een eerstvolgende Europese Raad Leefmilieu.