Onherstelbare schade dreigt voor Europese zeeën

Het gaat niet bijster goed met de Europese zeeën: slechts een vijfde van onze zeeën is gezond. "Een doortastend, duurzaam beleid zal nodig zijn om er voor te zorgen dat we geen onomkeerbare schade aanrichten. We moeten de grenzen van de mariene ecosystemen respecteren", zegt Hans Bruyninckx, Belg aan het hoofd van het Europees Milieuagentschap (EEA).

In een nieuw rapport van het EEA staat te lezen dat overbevissing, vervuiling, maar ook overbemesting een ernstige bedreiging vormen voor onze mariene ecosystemen. Zogenaamde 'dead zones', zones waar het water onvoldoende zuurstof bevat, zouden één van de grootste problemen zijn. "Ze zijn een gevolg van de grote hoeveelheid meststoffen in het water, wat tot een overmatige groei van algen en dus zuurstoftekort leidt. Je komt de zones vandaag in alle Europese zeeën tegen", legt Hans Bruyninckx, topman van het EEA, uit.

Ook overbevissing vormt, ondanks een steeds strenger Europees beleid, nog steeds een groot probleem. "Slechts met drie procent van alle vissoorten gaat het momenteel goed", zegt Bruyninckx. "Een kwart (27%) is er slecht aan toe, en de blauwvintonijn is zelfs al helemaal verdwenen uit de toegang tot de Baltische Zee. De populatie van paling bedraagt dan weer nog slechts één tot zeven procent van wat ze ooit was." Bruyninckx voegt er wel aan toe dat er in de Noordzee wat overbevissing betreft, vooruitgang wordt geboekt. "Dat bewijst dat harde afspraken werken."

De laatste 25 jaar is de temperatuur van de zeespiegel tien keer sneller gestegen dan dat daarvoor het geval was. Door de klimaatopwarming migreren heel wat zeebewoners noordwaarts om koudere wateren op te zoeken. Sommige planktonsoorten zouden zich al 1.100 kilometer verplaatst hebben. Door de stijgende temperaturen verdwijnt er zuurstof uit het water en stijgt de CO2-concentratie in de lucht, waardoor oceanen verzuren en hele ecosystemen mogelijk beginnen te wankelen. Ook plasticdeeltjes die in de magen van zeedieren terechtkomen, vormen een ernstige bedreiging .

Er is ook goed nieuws. Op basis van de cijfers blijkt dat sommige visbestanden terug aan het aangroeien zijn tot een veilige omvang, en dat de nitraatvervuiling in de Baltische Zee en het Noordoosten van de Atlantische Oceaan teruggedrongen wordt. Europa labelt ook steeds meer Europese zeeën als beschermd gebied. Twee vijfde van de Europese bevolking, ongeveer 206 miljoen mensen, woont in een kustzone. 23 van de 28 lidstaten beschikken over kustgebied.