Magnette en de wereld maken zich op voor Rio+20

Op de Rio+20-top die deze week plaatsvindt zal minister van Ontwikkelingssamenwerking Paul Magnette (PS) de federale regering vertegenwoordigen. Hij trekt met realistische doelstellingen naar de top, maar hoopt niettemin dat de top uitmondt in een stevig politiek engagement, dat de ingeslagen weg van duurzame ontwikkeling verder uitstippelt, met aandacht voor het milieu, sociale bescherming, waardig werk en economie.

Normaliter had premier Elio Di Rupo de Belgische honneurs in de Braziliaanse stad waargenomen. Omwille van de moeilijke toestand waarin de eurozone zich momenteel bevindt en de belangrijke Europese top van 28 juni moest hij evenwel afzien van dit bezoek. Hetzelfde geldt voor vice-premier Steven Vanackere. Hij wordt als minister van Financiën verwacht op de vergaderingen van de Eurogroep en de Ecofin op 21 en 22 juni. Minister Magnette zal daarom de federale regering vertegenwoordigen. Vlaams minister Joke Schauvliege neemt niet aan de top deel. Zij wordt vertegenwoordigd door mensen uit haar administratie.

Als Belgisch delegatiehoofd zal Magnette aan verschillende high-level bijeenkomsten, rondetafelgesprekken en evenementen deelnemen. Naast het themaoverschrijdende onderwerp sociale bescherming zal hij zich op nog drie andere onderwerpen focussen. Het gaat om een zitting over de Minst Ontwikkelde Landen (MOL's), steun voor een initiatief van VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon over ‘sustainable energy for all’ en een debat over innovatieve financieringsbronnen.

Magnette zegt met realistische doelstellingen de Atlantische Oceaan over te steken. Hij beseft dat de wereld sinds de vorige top in Rio (1992) getroffen is door verschillende crisissen en dat de middelen voor ontwikkelingssamenwerking, milieu en duurzame ontwikkeling in tijden van crisis en besparingen vaak als eerste worden opgeofferd.

"Daarom nemen veel landen een afwachtende houding aan en dreigt het debat over duurzame ontwikkeling steeds verder uit te doven. Rio+20 moet het debat opnieuw leven inblazen en een positieve dynamiek creëren", stelt Magnette.

Tijdens de top van 20 tot 22 juni zal de internationale gemeenschap nagaan hoe de groene economie verder kan worden uitgebouwd om duurzame ontwikkeling te genereren. "Groene economie mag niet worden gezien als alternatief voor of als nieuw paradigma over duurzame ontwikkeling, maar als een middel om duurzame ontwikkeling te faciliteren en armoede in de wereld te bestrijden", aldus Magnette, voor wie de sociale dimensie daarbij niet uit het oog mag worden verloren.

Voorts pleit de minister voor universele, evenwichtige en meetbare doelstellingen rond duurzame ontwikkeling en een stevig monitoringsysteem met indicatoren die ruimer zijn dan enkel het bruto nationaal product. Dat moet het mogelijk maken de resultaten op het terrein op te volgen.

De algemene sfeer rond Rio+20 is er een van weinig optimisme. Nochtans laat een recent rapport van het VN-milieuprogramma (UNEP) de wereld weinig keuze. Van de 90 doelstellingen die door de lidstaten als prioritair worden beschouwd, werd er slechts voor vier significante vooruitgang geboekt. “Wie vandaag terugblikt naar de vorige top in 1992, moet vaststellen dat de situatie op planetaire schaal minder duurzaam is dan toen”, stelt professor Internationaal Milieubeleid aan het HIVA Hans Bruyninckx. “De strijd tegen klimaatverandering was geen verpletterend succes, als je weet dat er sinds 1990 veertig procent meer uitstoot is, de biodiversiteit er op achteruit is gegaan en de ontbossing zich voortzet.”

Twintig jaar na Rio staat de wereld volgens Bruyninckx dus niet veel verder. “Dat heeft vooral te maken met de periode van snelle globalisering en het model van produceren en consumeren dat zich razendsnel heeft verspreid. Niemand had verwacht dat landen als China en India zich zo snel zouden ontwikkelen, maar die ontwikkeling heeft ertoe geleid dat de wereld een paar 100 miljoen middenklasse-consumenten méér telt, met alle gevolgen vandien.”

De echte Top gaat dinsdag van start, maar intussen vonden al tal van informele onderhandelingen plaats. Veel stappen vooruit werden daar echter niet gezet. "De vooronderhandelingen in New York hebben onvoldoende vooruitgang opgeleverd en er wachten ons moeilijke dagen", verklaart Europees milieucommissaris Janez Potocnik. Hij wilt optimisme aan de dag leggen, maar geeft toe dat hij geen enkele garantie op een akkoord heeft. Niettemin zal de Europese Unie "tot de laatste minuut" vechten voor "geloofwaardige engagementen", stelt Potocnik.